Η νομοθεσία για το δίπλωμα οδήγησης διαφέρει από χώρα σε χώρα στην Ευρώπη. Για να βάλει τέλος σε αυτή την ανομοιογένεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να εισαγάγει κοινούς κανόνες για όλα τα κράτη-μέλη.

Αυτή η εναρμόνιση περιλαμβάνει αρχικά μέτρα που ήδη ισχύουν σε ορισμένες χώρες, όπως η συνοδευόμενη οδήγηση από τα 17 έτη για το δίπλωμα κατηγορίας Β και η δοκιμαστική περίοδος τουλάχιστον δύο ετών για τους νέους οδηγούς (τουλάχιστον δύο χρόνια στην Ελλάδα). Αλλά υπάρχουν και άλλα μέτρα που αναμένεται να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές. Η νέα οδηγία θα υιοθετηθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν από τα μέσα Απριλίου 2025. Και τα κράτη μέλη θα έχουν τέσσερα χρόνια για να την ενσωματώσουν στην εθνική νομοθεσία τους.

Ψηφιακό ευρωπαϊκό δίπλωμα οδήγησης, αναβαθμισμένες εξετάσεις, αξιολόγηση της ικανότητας οδήγησης, 4,25 τόνοι με δίπλωμα Β…

Ευρωπαϊκό ψηφιακό δίπλωμα
Η πρώτη σημαντική αλλαγή που προκύπτει από τη συμφωνία της 24ης Μαρτίου 2025 είναι η μετάβαση σε ένα ψηφιακό ευρωπαϊκό δίπλωμα οδήγησης, το οποίο θα εφαρμοστεί μέχρι το 2030.

Θα είναι καταχωρισμένο σε ένα προσωπικό ευρωπαϊκό ψηφιακό πορτοφόλι, επιτρέποντας στους οδηγούς να το έχουν διαθέσιμο στο κινητό ή στον υπολογιστή. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύστερα από μια σύντομη μεταβατική περίοδο, τα ψηφιακά διπλώματα οδήγησης θα εκδίδονται στάνταρ σε όλα τα κράτη μέλη.

Ωστόσο, τα φυσικά διπλώματα θα συνεχίσουν να διατίθενται για όσους δεν διαθέτουν smartphone ή προτιμούν ένα έντυπο έγγραφο (π.χ. για ταξίδια σε χώρες εκτός ΕΕ που δεν αναγνωρίζουν τα ψηφιακά διπλώματα).

Νέες εξετάσεις απόκτησης διπλώματος
Η εξέταση για τον KOK και η πρακτική δοκιμασία θα αλλάξουν επίσης σε όλη την Ευρώπη. Η μεταρρύθμιση δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ασφάλεια των πιο ευάλωτων χρηστών του δρόμου, όπως οι πεζοί, οι ποδηλάτες και οι χρήστες ηλεκτρικών σκούτερ και άλλων μέσων μικροκινητικότητας (πατίνια, monowheel, gyropod, hoverboard κ.λπ.).

Επιπλέον, οι εξετάσεις θα προσαρμοστούν στις τεχνολογικές εξελίξεις των οχημάτων. Οι υποψήφιοι οδηγοί θα εξετάζονται πλέον και στις προηγμένες τεχνολογίες υποβοήθησης της οδήγησης και σε άλλα αυτοματοποιημένα συστήματα.

Συστηματική αξιολόγηση της ικανότητας οδήγησης
Η υποχρεωτική ιατρική εξέταση για το δίπλωμα προκάλεσε έντονες συζητήσεις. Τον Φεβρουάριο του 2025, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξε σε συμβιβαστική λύση: Κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να επιλέξει αν θα απαιτεί υποχρεωτική ιατρική εξέταση ή αν θα εφαρμόζει ένα αυτό-αξιολογούμενο τεστ κάθε 15 χρόνια για την όραση, την ακοή και τα αντανακλαστικά.

Η αξιολόγηση θα είναι υποχρεωτική πριν από την έκδοση ή ανανέωση του διπλώματος. Οι οδηγοί θα μπορούν επίσης «να υπόκεινται σε πρόσθετα εθνικά συστήματα αξιολόγησης», εφόσον προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία.

Οχήματα 4,25 τόνων με δίπλωμα κατηγορίας Β
Η νέα οδηγία θα επιτρέψει στους κατόχους διπλώματος κατηγορίας Β να οδηγούν οχήματα με εναλλακτικά καύσιμα βάρους έως 4,25 τόνους (από 3,5 τόνους που ισχύει σήμερα). Αυτή η αλλαγή γίνεται επειδή τα ηλεκτρικά οχήματα είναι συχνά βαρύτερα λόγω της μπαταρίας τους.

Επιπλέον, θα επιτρέπεται στους οδηγούς με δίπλωμα κατηγορίας Β να αποκτούν πρόσθετα δικαιώματα για την οδήγηση βαριών τροχόσπιτων, «εφόσον ολοκληρώσουν ειδική εκπαίδευση ή εξετάσεις που θα αποφασίσει το κάθε κράτος μέλος».