Ολόκληρη η γκάμα της Mazda απέκτησε πρόσφατα μια «100th Anniversary Special Edition». Επετειακή έκδοση προς τιμήν των 100 χρόνων δραστηριότητας της εταιρείας. Από αυτές, θα ήταν απλώς αδύνατο να απουσιάζει το θρυλικό MX-5. Το μοντέλο που το 1989 αναβίωσε την ξεχασμένη έως τότε κατηγορία των μικρών, προσιτών διθέσιων ρόουντστερ, με κινητήρα στο εμπρός μέρος και κίνηση πίσω.

Έκτοτε, ακολούθησαν τρεις ακόμα γενιές (NB, NC και ND), αμέτρητες διακρίσεις, περισσότερες από 1,3 εκατ. πωλήσεις παγκοσμίως και, το σημαντικότερο, η καθολική αποδοχή από κοινό και ειδικούς.

Από το R360 Coupe του χτες στο σήμερα...

Η συγκεκριμένη έκδοση εμπνέεται από το πρώτο επιβατικό όχημα της Mazda, το R360 Coupe. Ως εκ τούτου, το χρώμα του αμαξώματος είναι λευκό περλέ (Snowflake White Pearlescent) και συνδυάζεται με μπορντό καθίσματα, ομοίου χρώματος επενδύσεις στο εσωτερικό και φυσικά, με μπορντό υφασμάτινη κουκούλα… Διότι το κλασσικό θα είναι για πάντα στη μόδα. Το υφασμάτινο τοπ εξακολουθεί φυσικά να είναι πλήρως χειροκίνητο: Απασφαλίζεις το κεντρικό μπουτόν και ρίχνεις την οροφή σε χρόνο μηδέν πίσω από την πλάτη των καθισμάτων. Αντίστοιχα, για να την κλείσεις πιέζεις το μπουτόν που βρίσκεται ανάμεσα καθίσματα και την τραβάς μέχρι να φτάσει στο παρμπρίζ. Εύκολα, γρήγορα, χωρίς κόπο. Η ποιότητα κατασκευής της είναι πολύ καλή με την ηχομόνωση να είναι επαρκής για τα soft-top δεδομένα, αφήνοντας παράλληλα αρκετούς εξωτερικούς ήχους να περάσουν στα ενδότερα. Έχει την ομορφιά του κι αυτό…

Πέρα από αυτά, το επετειακό MX-5, διαθέτει μια σειρά από πινελιές που αναδεικνύουν περαιτέρω τη διαφορετικότητά του. Το σήμα «100th Anniversary» στο εσωτερικό, στο προσκέφαλο των καθισμάτων αλλά και στο κέντρο των τροχών όσο και στο προφίλ του οχήματος, μαρτυρούν τη διαφορετικότητα αυτής της έκδοσης και το συλλεκτικό χαρακτήρα της.

Από κει και πέρα, μην περιμένετε μηχανικές αλλαγές ή σχεδιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με όσα γνωρίζουμε από την τέταρτη γενιά του μοντέλου. Το επετειακό MX-5 συνεχίζει να υπηρετεί τις αξίες που δημιούργησαν τον θρύλο. Και με το χέρι στην καρδιά, θα τολμούσαμε να υποστηρίξουμε ότι το πράττει καλύτερα και από το αυτοκίνητο που τις όρισε.

Φαρδύ και χαμηλό, το ρύγχος δημιουργεί την ιδανική πρώτη εντύπωση. Εξίσου όμορφο και εντυπωσιακό όμως είναι και το πίσω μέρος, με τα κομψά φωτιστικά σώματα και το γεμάτο καμπύλες αμάξωμα να ολοκληρώνουν με τον πλέον αρμονικό τρόπο την αισθητική του μοντέλου.

Το highlight ωστόσο είναι άλλο: Σε πείσμα των καιρών, η Mazda, κατάφερε να παρουσιάσει το πιο «κοντό» MX-5 (3.915 mm) από όσα έχουν κυκλοφορήσει έως σήμερα και το δεύτερο ελαφρύτερο, με μόλις 46 kg επιπλέον συγκριτικά με τα 950 kg του NA. Κι όλα αυτά, με τις προδιαγραφές ασφάλειας και τον εξοπλισμό άνεσης και ψυχαγωγίας του σήμερα. Respect στους Ιάπωνες…

Παρά τις μαζεμένες διαστάσεις, η θέση οδήγησης είναι άνετη. Δεν είναι το ίδιο ευρύχωρο με την προκάτοχη γενιά (NC), αλλά θα βολευτείς στη θέση του οδηγού ακόμα κι αν το ανάστημα σου υπερβαίνει τον μέσο όρο. Το τιμόνι είναι σε εντελώς κατακόρυφη θέση και ρυθμίζεται σε βάθος, με αποτέλεσμα να βρίσκεις την τέλεια θέση οδήγησης αμέσως. Ο λεβιές του κιβωτίου παραμένει διαχειρίσμος απλώς και μόνο με τα δάχτυλα του χεριού, όπως σε όλα τα MX-5.

Η ατμόσφαιρα εν γένει στο εσωτερικό είναι λιτή, συνδυάζοντας την κομψότητα με μια κάποια πολυτέλεια. Τα πλαστικά μέρη αν και σκληρά στην αφή, έχουν άψογη συναρμογή και φινίρισμα. Μη ψάξετε βέβαια για ντουλαπάκι στη θέση του συνοδηγού. Δεν υπάρχει πια. Ούτε οι πρακτικές θήκες για μπουκάλια στις πόρτες.

Πλέον, θα βρείτε δύο ή και τρεις αποσπώμενες ποτηροθήκες και ένα αρκετά μεγάλο ντουλαπάκι ανάμεσα στις πλάτες των καθισμάτων, στο χώρισμα από τον χώρο αποσκευών. Μιλώντας γι’ αυτόν, η χωρητικότητά του είναι 130 lt και η Mazda υποστηρίζει ότι χωρά δύο βαλίτσες διαστάσεων 55 x 40 x 22 cm. Ό,τι κι εάν σημαίνει αυτό.

Η έκδοση του 2021 βέβαια, εφοδιάζεται επιπλέον με τη δέσμη συστημάτων ασφαλείας και υποβοήθησης i-Activsense που περιλαμβάνει: Προειδοποίηση ακούσιας εκτροπής από τη λωρίδα κυκλοφορίας (Lane Departure Warning System – LDWS), υποβοήθηση στάθμευσης (RCTA) που προειδοποιεί τον οδηγό για την πίσω διασταυρούμενη κυκλοφορία όταν εκείνος κινείται με όπισθεν, σύστημα υποβοήθησης αλλαγής λωρίδας (Lane Change Assistant Plus – BSM) που ελέγχει τα τυφλά σημεία και το σύστημα προσαρμοζόμενου φωτισμού Matrix LED με μεταβαλλόμενα προγράμματα.

On the road…

Ισορροπημένο, ζυγισμένο σωστά, ακριβές. Αυτές οι λέξεις δίνουν όσο πιο εύστοχα γίνεται το οδηγικό στίγμα του MX-5, το οποίο αποδεικνύεται εξαιρετικά εκλεπτυσμένο. Για την ακρίβεια σου δίνει την αίσθηση ότι οδηγείς ένα premium ρόουντστερ μεγαλύτερης κατηγορίας. Στην πόλη είναι ευχάριστο, ευέλικτο και με καλή ορατότητα, ενώ η μαλακή ρύθμιση της ανάρτησης (διπλά ψαλίδια εμπρός, πολλαπλών συνδέσμων πίσω) σε συνδυασμό με τις σχετικά μεγάλες διαδρομές της, απορροφούν υποδειγματικά οποιαδήποτε ανωμαλία του οδοστρώματος. Το πλαίσιο είναι εξαιρετικά άκαμπτο. Ακόμη και σε κακή άσφαλτο δεν φτάνουν ποτέ κραδασμοί στο τιμόνι, το παρμπρίζ ή τα καθίσματα.

Ο 4κύλινδρος αλουμινένιος 1.500άρης κινητήρας άμεσου ψεκασμού, ανήκει στην οικογένεια SKYACTIV-G. Αποδίδει 132 PS/7.000 rpm και 152 Nm/4.500 rpm. Ακούγεται όμορφα, έχοντας αυτήν τη χαρακτηριστική βραχνάδα, αλλά του λείπει η δύναμη χαμηλά. Λογικό όμως, αφού μιλάμε για ένα μικρό ατμοσφαιρικό μοτέρ στην εποχή που έχουμε καλομάθει στα τούρμπο.

Η κοντή κλιμάκωση του κιβωτίου βοηθά βέβαια τον κινητήρα, δίνοντας διάρκεια στην επιτάχυνση. Η τελική των 204 km/h έρχεται σχετικά εύκολα. Ανηφορίζοντας μια ορεινή διαδρομή, για να διατηρήσεις μάχιμο το μοτέρ θα πρέπει να το δουλεύεις μεταξύ 4.000 με 7.000 rpm και να διατηρείς όσο γίνεται τη φόρα που έχεις μαζέψει.

Εμπιστεύεσαι το πλαίσιο, έχεις στα χέρια σου το τέλειο εμπρός σύστημα, ένα χειρουργικά ακριβές τιμόνι και μια σωστά ρυθμισμένη ανάρτηση. Ό,τι χρειάζεσαι, δηλαδή. 

Ναι, υπάρχει κλίση υπό πίεση αλλά οι αντιδράσεις είναι πάντοτε προοδευτικές. Από την άλλη, θέλει τρόπο για να «γυρίσει». Δεν έχει τόση δύναμη, δεν έχει μπλοκέ, άρα... μεταφορά βάρους ή οδόστρωμα καθαρά ελληνικό είναι η απάντηση. Άπαξ και γίνει πάντως η αρχή, η δύναμη ψηλά τα βγάζει πέρα, προσφέροντας την ευχαρίστηση και το παιχνίδι που αναζητάς.

Το επετειακό MX-5 δεν τιμά απλώς τα 100 χρόνια ζωής της ιαπωνικής φίρμας. Αποδεικνύει στην πράξη ότι αυτοί που γνωρίζουν καλά το παρελθόν τους μπορούν να δημιουργήσουν με ασφάλεια και το μέλλον τους. Σε αυτά τα 32 χρόνια ζωής του, το MX-5, επιστρέφει εκεί απ’ όπου ξεκίνησε. Ορίζοντας ξανά τους κανόνες, σε μια κατηγορία που έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ μοντέλα με το ποιόν και τη φιλοσοφία του διθέσιου ρόουντστερ της Mazda.

Mazda MX-5 (1989)

Τα διθέσια ρόουντστερ, όπως το Triumph Spitfire, το MG Midget, η Lotus Elan κ.ά. που δέσποζαν στη δεκαετία του 1960 άξαφνα χάθηκαν από προσώπου γης! Σα να τα έσβησε από τη μνήμη της ολόκληρη η αυτοκινητοβιομηχανία. Το θρυλικό «Miata» όμως των Ιαπώνων κατάφερε να αναβιώσει την ξεχασμένη έως το 1989 κατηγορία. Μάλιστα το γεγονός αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και εντελώς τυχαίο εάν λάβουμε υπόψιν μας το πώς εξελίχθηκε.

Ένας γνωστός δημοσιογράφος της εποχής, ο Bob Hall, ταξίδεψε το 1978 στην Ιαπωνία και συγκεκριμένα στα κεντρικά της Mazda για μια σφαιρική ενημέρωση γύρω από θέματα που αφορούσαν την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία. Εκεί, κουβεντιάζοντας μεταξύ τυρού και αχλαδίου με τον Kenichi Yamamoto, ρωτήθηκε από τον τελευταίο (σ.σ.: ο Yamamoto εκείνη την εποχή ήταν υπεύθυνος προϊοντικής ανάπτυξης της Mazda) τι είδους αυτοκίνητα θα ήθελε να δει από τη Mazda να κατασκευάζει. Ο Hall απάντησε πως αυτό που λείπει από την αγορά είναι ένα προσιτό, διθέσιο, ανοιχτό σπορ αυτοκίνητο. 

Αυτό ήταν! Το 1980, η Mazda, προσλαμβάνει τον Bob Hall στο κέντρο σχεδιασμού της στην Καλιφόρνια και με μια μικρή ομάδα ανθρώπων αναλαμβάνουν να φέρουν εις πέρας το περίφημο πρότζεκτ. Ο Kenichi Yamamoto παρεμπιπτόντως, είχε αναρριχηθεί στην κορυφή της ηγεσίας της ιαπωνικής εταιρείας, το 1980. 

Ύστερα λοιπόν από μερικά σχέδια επί χάρτου, το πρώτο επίσημο σχέδιο παρουσιάζεται από τους Mark Jordan και Masao Yagi. Αποφασίζουν να κατασκευάσουν το κόνσεπτ με σκληρή όμως οροφή! Αντικρίζοντας το σε κλίμακα 1/1, τόσο ο Yamamoto όσο και σύσσωμο το τιμ που εργάστηκε για το concept car βροντοφώναξε: «Ας το φτιάξουμε. Αλλά θα αφαιρέσουμε τη σκληρή οροφή!». 

Την επίβλεψη του μοντέλου παραγωγής ανέλαβε ο Tokichiro Hirai, με τον τεχνικό έλεγχο να έχει ο Takao Kijima (αμφότεροι εργάζονταν στο εργοστάσιο της Mazda στη Χιροσίμα) ο οποίος μάλιστα υπήρξε υπεύθυνος και για τις νεότερες εκδόσεις NB και NC.

Τα υπόλοιπα, είναι απλά Ιστορία. Η πρώτη γενιά MX-5 παρουσιάστηκε επίσημα το 1989 και προκάλεσε ντελίριο ενθουσιασμού στο κοινό. Στην αγορά των ΗΠΑ κόστιζε $14.000 και ήταν όντως, το πιο προσιτό ανοιχτό διθέσιο ρόουντστερ της αγοράς. Συνολικά, η πρώτη γενιά (1989-1997) πούλησε περισσότερα από 400.000 κομμάτια παγκοσμίως και το MX-5 είχε ήδη γίνει θρύλος...

Τι λέει το DRIVE
Το επετειακό MX-5 συνεχίζει να υπηρετεί τις αξίες που δημιούργησαν τον σύγχρονο θρύλο του μικρού ρόουντστερ που δεν χορταίνεις να οδηγείς. Και με το χέρι στην καρδιά, θα τολμούσαμε να υποστηρίξουμε ότι το πράττει καλύτερα ακόμα και από το αυτοκίνητο που τις όρισε. 
Τιμή €35.950
Τεχνολογία Κινητήρας βενζίνης 1.496 cc, i4, 16v, 2ΕΕΚ, μεταβλητός χρονισμός των βαλβίδων, άμεσος ψεκασμός, 132 PS/7.000 rpm, 152 Nm/4.500 rpm, κίνηση πίσω, χειροκίνητο κιβώτιο έξι σχέσεων
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
0-100 km/h 8,3”
Τελική ταχύτητα 204 km/h
Μέση κατανάλωση* 8,0 lt/100 km
Εκπομπές CO₂ 142 g/km (WLTP)
Διαστάσεις 3.915 x 1.735 x 1.225 mm
Χώρος αποσκευών 130 lt
Βάρος 996 kg
Μετρήσεις κατασκευαστή, *μέτρηση DRIVE

Φωτογραφίες: Θανάσης Κουτσογιάννης