Η αυτοκρατορική μακροημέρευση του ντίζελ μέχρι πρότινος δελέαζε τους αγοραστές με την υπόσχεση της εξαιρετικής οικονομίας καυσίμου και αστείρευτης ροπής.

Πολλοί παράγοντες όμως ανάγκασαν την πετρελαιοκίνητη ζήτηση να υποχωρήσει αισθητά το περασμένο έτος -αλλά όπως οι λένε ειδικοί, ο κινητήρας ντίζελ δεν έχει φάει τα ψωμιά του.

Οι πωλήσεις ντίζελ για το 2018 αναμένεται να αποκλίνουν προς τα κάτω λιγότερο απότομα, καθώς οι κατασκευαστές εξακολουθούν να χρειάζονται υψηλό ποσοστό τέτοιων μοντέλων στην γκάμα τους για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των εκπομπών CO2. Να σημειώσουμε ότι αυτή τη στιγμή, ο μέσος όρος του ευρωπαϊκού στόλου βρίσκεται στα 130 g/km.

Οι αναλυτές της αγοράς είναι ξεκάθαροι περί αυτήν την επιβράδυνση. «Δεν βλέπω δραστική μείωση στην τρέχουσα χρονιά», δήλωσε ο Pietro Boggia, ανώτερος σύμβουλος της Frost & Sullivan, ο οποίος προβλέπει ότι οι πωλήσεις ντίζελ θα αποκλίνουν προς τα κάτω δύο έως τρεις ποσοστιαίες μονάδες το 2018.

Ο Al Bedwell, διευθυντής παγκόσμιας έρευνας κινητήρων της LMC Automotive, αναμένει το μερίδιο αγοράς του ντίζελ το 2018 να είναι λίγο κάτω από το 42%, δηλαδή μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες. «Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει να προωθήσουν τις πωλήσεις ντίζελ μέχρι το 2020 για να επιτύχουν τους στόχους τους για το CO2. Η καμπύλη τους θα ισιώσει κατά τι», δήλωσε.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Jose Avila, επικεφαλής του τμήματος κινητήρων της Continental, που δήλωσε ότι δεν πανικοβάλλονται ως προμηθεύτρια εταιρεία. «Πρέπει να παραμείνεις ρεαλιστής διότι η κατάσταση δεν έχει αλλάξει δραστικά. Οι παραγγελίες που καταγράφουμε για τα συμβατικά μοτέρ είναι υγιέστατες», πρόσθεσε.

Οι ημέρες απόλυτης κυριαρχίας του ντίζελ πάντως τελείωσαν με τα αυστηρότερα ευρωπαϊκά όρια εκπομπών ρύπων, το σκεπτικισμό των καταναλωτών ύστερα από το dieselgate του VW Group και την απειλή από πολλούς δήμους για την απαγόρευσή τους από το κέντρο των πόλεών τους.

Από το 55% της αγοράς κατά το 2011 (έναντι 43% της βενζίνης), η διείσδυση του ντίζελ στις 27 ευρωπαϊκές χώρες που παρακολουθεί η JATO Dynamics μειώθηκε στο 44% τον περασμένο Οκτώβριο -το χαμηλότερο μερίδιο από το 2003. Η πτώση ήταν ιδιαίτερα απότομη κατά το τελευταίο έτος, μειωθείσα κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με την JATO Dynamics. Η LMC Automotive, η οποία παρακολουθεί την αγορά σε 17 χώρες της Δυτικής Ευρώπης, ανακοίνωσε το μερίδιο του ντίζελ 42% τον Οκτώβριο 2017, απόκλιση επτά ποσοστιαίων μονάδων από το αντίστοιχο διάστημα του 2016. «Φαίνεται ότι το “φαινόμενο ντίζελ” εξαφανίζεται το ίδιο γρήγορα όπως εμφανίστηκε», δήλωσε ο παγκόσμιος αναλυτής της JATO, Felipe Munoz.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να βρουν ένα μίγμα είδους κινητήρων που θα τους επιτρέψει να ανταποκριθούν στην επόμενη μεγάλη μείωση των εκπομπών, η οποία θα εφαρμοστεί πλήρως το 2021, με απαιτούμενο μέσο όρο στόλου τα 95 g/km CO2. Νούμερο που, σχεδόν όλοι συμφωνούν, απαιτεί σεβαστό αριθμό ηλεκτρικών και εξηλεκτρισμένων μοντέλων. Και επειδή κάτι τέτοιο δεν προκύπτει, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν ακόμα αρκετά μοντέλα ντίζελ στους καταλόγους, με τους  κατασκευαστές να έχουν κίνητρο να τα διακινούν ταυτόχρονα.

Διαφορετικές οπτικές
Ο Bedwell της LMC επεσήμανε μια «εξισορρόπηση» της αγοράς, ειδικά στη Γαλλία, η οποία αντιπροσώπευσε το 60% όλων των πωλήσεων ντίζελ που χάθηκαν μεταξύ 2011 και 2016. Η διείσδυση του ντίζελ που ανερχόταν στο 48% στη Γαλλία, έναντι ευρωπαϊκού υψηλού άνω του 72% το 2011-12, έπεσε μόλις στο 5% μέχρι τον Οκτώβριο του 2017. Κατά την ίδια περίοδο, οι πωλήσεις ντίζελ μειώθηκαν 12% στη Γερμανία και 15% στη Βρετανία. «Η Γαλλία ήταν ο πρωτοστάτης των πωλήσεων ντίζελ που χάθηκαν στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο Bedwell. «Δεν λέω ότι δεν θα υπάρξει πτώση στη συνέχεια, αλλά το μεγάλο κομμάτι της έχει ήδη συμβεί».

Ο James Verrier, διευθύνων σύμβουλος της BorgWarner, δήλωσε ότι δεν πιστεύει επίσης ότι το ντίζελ θα αποκλίνει έντονα προς τα κάτω. «Έχουμε πάει από το 50% περίπου των συνολικών πωλήσεων καινούργιων αυτοκινήτων σε ποσοστό ανάμεσα στο 40 και 50. Πού είναι ο πάτος; Ποιος ξέρει πραγματικά; Είναι πιθανότατα στη δεκάδα του 30». Ο Avila της Continental δίνει παρόμοια νούμερα. «Η πρόβλεψή μας είναι ότι θα πάει από 45% συνολικά στην Ευρώπη σε κάτι κάτω από 40».

Ο Christoph Stuermer, επικεφαλής παγκόσμιος αναλυτής της PwC Autofacts στη Φρανκφούρτη, προβλέπει ότι οι πωλήσεις ντίζελ θα φτάσουν στο 40% στο τέλος του 2018, με πτώση πέντε ποσοστιαίων μονάδων. Ωστόσο, αντέταξε ότι η συζήτηση για την ευρωπαϊκή αγορά ντίζελ ως ενιαία μονάδα ήταν υπέρ το δέον απλοϊκή. «Δεν μπορεί να γενικεύεις την κατάσταση στο ντίζελ», δήλωσε. «Υπάρχουν αυξανόμενες αμφιβολίες για το ντίζελ στη Γερμανία, κάποιες στη Γαλλία, αλλά πολλές άλλες χώρες δεν επηρεάζονται ακόμη από αμφιβολίες για το ντίζελ».

Τεράστιες επενδύσεις
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες, έχοντας επενδύσει δισεκατομμύρια σε προηγμένη τεχνολογία ντίζελ, έχουν υποσχεθεί ότι ο κινητήρας αυτός δεν θα εξαφανιστεί. «Το ντίζελ αξίζει να το παλέψει», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Daimler, Dieter Zetsche, τον Ιούλιο του 2016. Οι προσπάθειες της Daimler για την προστασία του κινητήρα εξαργυρώνονται στη Mercedes-Benz. «Από την αρχή του 2017, οι πωλήσεις ντίζελ της Mercedes-Benz στην Ευρώπη έχουν αυξηθεί ελαφρά σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους», δήλωσε εκπρόσωπος της Daimler. Η JATO Dynamics επιβεβαίωσε ότι οι πωλήσεις ντίζελ της Mercedes αυξήθηκαν κατά 4% την περίοδο αυτή, φτάνοντας τις 512.622 μονάδες, το δεύτερο υψηλότερο νούμερο στην Ευρώπη ύστερα από της VW. «Η αποστασιοποίηση από το ντίζελ θα ήταν ένα μεγάλο λάθος, τόσο από οικολογική όσο και από οικονομική άποψη», δήλωσε ο Mario Muerwald, επικεφαλής της ανάπτυξης κινητήρων ντίζελ της Daimler. «Εσκεμμένα δεν δεσμευόμαστε για μια και μοναδική μορφή συστήματος κίνησης, αλλά για τη συνύπαρξη αποτελεσματικών και καθαρών συστημάτων όλων των ειδών: Βενζινοκινητήρες, ντίζελ, επαναφορτιζόμενα υβριδικά, συστήματα μπαταρίας και υδρογόνου».



Τα νέα μοτέρ ντίζελ OM 654 (4κύλινδρος) και ΟΜ 656 (6κύλινδρος σε σειρά), που αναπτύχθηκαν με κόστος €3 δισ., θα εμφανιστούν σε περισσότερα μοντέλα εφέτος. Οι κινητήρες που λανσαρίστηκαν το 2016 στην E-Class, κατασκευάστηκαν για να καλύψουν τα νέα ευρωπαϊκά όρια εκπομπών ρύπων (RDE) για σωματίδια, όπως τα οξείδια του αζώτου (NOx).

Η Ford Ευρώπης, της οποίας οι πωλήσεις ντίζελ μειώθηκαν κατά 4%, θα λανσάρει από εφέτος τους κινητήρες EcoBlue 1,5 και 2,0 lt στα IX, δήλωσε εκπρόσωπός της. Οι κινητήρες χρησιμοποιούν τεχνολογία καταλυτών επιλεκτικής αναγωγής (selective catalytic reduction-SCR), η οποία θεωρείται πιο αποτελεσματική για την επίτευξη των προτύπων δοκιμών RDE. «Αυτό που συμβαίνει στις πωλήσεις ντίζελ αλλάζει το τοπίο τόσο γρήγορα και με τέτοιο τρόπο, που λίγοι αν όχι κανένας από εμάς δεν θα μπορούσε να φανταστεί, είτε οι βιομηχανίες είτε οι κυβερνήσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ford. «Το γεγονός παραμένει ότι οι, αποδοτικοί από πλευράς καυσίμου, σύγχρονοι ντίζελ παραμένουν βασικό κομμάτι της στρατηγικής μας για ορισμένες κατηγορίες».



Περισσότεροι βενζινοκινητήρες
Αυτό το μεταβαλλόμενο τοπίο έχει αναγκάσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες να είναι πιο ευέλικτες, καθώς επανεξετάζουν τα σχέδια παραγωγής και τα διαθέσιμα συστήματα κίνησης. Προς το παρόν, οι περισσότερες απώλειες πωλήσεων ντίζελ μεταφράζονται άμεσα σε αυξημένες πωλήσεις μοντέλων με βενζινοκινητήρα.

Το Groupe PSA, του οποίου το ποσοστό στις πωλήσεις ντίζελ έπεσε στο 48% το 2017 από 66% το 2014, θα εισαγάγει 100.000 επιπλέον 3κύλινδρους βενζινοκινητήρες PureTech από το κινεζικό εργοστάσιό της για να καλύψει την ευρωπαϊκή ζήτηση. Θα διπλασιάσει δε την παραγωγή αυτών των μοτέρ στα δύο εργοστάσιά της στη Γαλλία μέχρι το 2019, δήλωσε εκπρόσωπός της. «Προσαρμόζουμε την παραγωγή για να καλύψουμε τη ζήτηση και την ενεργειακή μετάβαση», είπε.

Οι ντίζελ αντιπροσωπεύουν το 55% των ευρωπαϊκών πωλήσεων της Renault αλλά, υπό το νέο στρατηγικό σχέδιο της εταιρείας, «Drive the Future», θα μειώσει τις οικογένειες των πετρελαιοκινητήρων σε μία από τρεις, θα εξοπλίσει τους κινητήρες με τεχνολογία SCR και θα μειώσει τα διατιθέμενα μοντέλα ντίζελ κατά 50% μέχρι το 2022. Η Renault  αντιμετωπίζει κατηγορίες για απάτη καταναλωτών στη Γαλλία σχετικά με τις εκπομπές σωματιδίων μαζί με την PSA, τη Fiat Chrysler και τη VW, αν και αρνείται τις παρατυπίες.
«Αναμένουμε από όλες τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες να εξομαλύνουν την προσφορά τους σε μία ή δύο οικογένειες ντίζελ», δήλωσε ο Romain Gillet, αναλυτής της IHS Markit στο Παρίσι. «Μειώνουν το κόστος διαφοροποίησης, τόσο στην παραγωγή όσο και στη μηχανολογία. Πρέπει να εξοικονομήσουν χρήματα λόγω του υψηλού κόστους της ηλεκτροκίνησης».

Μεγαλύτερη επιλογή
Από την τεχνολογική πλευρά, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα αντιμετωπίσουν την απώλεια αποδοτικών ντίζελ στο στόλο τους με μικρότερους βενζινοκινητήρες τούρμπο άμεσου ψεκασμού, 48βολτα ήπια υβριδικά συστήματα και ένα αναμενόμενο κύμα επαναφορτιζόμενων υβριδικών. Αυτό, μαζί με τα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα, θα τις βοηθήσουν να αποκτήσουν τις αποκαλούμενες «υπέρ-πιστώσεις» στο πλαίσιο του νέου στάτους εκπομπών για το 2020. Ήδη, στο Los Angeles Auto Show τον Νοέμβριο, η Mercedes-Benz λανσάρισε στη νέα μπερλίνα CLS ένα 48βολτο σύστημα σε συνδυασμό με 6κύλινδρο βενζινοκινητήρα, που φέρεται να ενισχύει την ιπποδύναμη και να εξοικονομεί βενζίνη. Οι αναλυτές αναμένουν ότι τέτοιου είδους συστήματα θα αποτελούν κοινό τόπο μέχρι το 2020, με μερικά να εισέρχονται στην αγορά από το 2018.

«Σε έναν ιδανικό εξορθολογισμό, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα διατηρήσουν το ντίζελ στην γκάμα για τις μεγάλες χωρητικότητες, μαζί με τα υβριδικά, και τη βενζίνη για τα μικρότερα κυβικά και για τα μοντέλα μαζικής παραγωγής», δήλωσε ο Boggia.

Ωστόσο, οι αναλυτές δήλωσαν ότι το μέλλον του ντίζελ βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στα χέρια των αγοραστών. Στις ανησυχίες των τελευταίων περιλαμβάνονται η υπολειμματική αξία τους, η σύγχυση σχετικά με τις αποκλίνουσες κοινοτικές και εθνικές ρυθμίσεις και η αξιοπιστία των αυτοκινητοβιομηχανιών ύστερα από το σκάνδαλο της VW.

«Οι άνθρωποι αρχίζουν να παίζουν με ασφάλεια», δήλωσε ο Bedwell της LMC. «Εάν θα χάσω ένα σημαντικό χρηματικό ποσό ή αν το μίσθωμά μου θα αυξηθεί και δεν θα είμαι σε θέση να οδηγώ οπουδήποτε θέλω ή χωρίς να πληρώνω επιπλέον εισφορά -τότε τα πράγματα θα πάνε χειρότερα για το ντίζελ».