Για να αναλύσουν πώς η χρήση του αυτοματισμού οδηγεί σε χαλάρωση της προσοχής του οδηγού, οι ερευνητές του IIHS και του AgeLab του Massachusetts Institute of Technology μελέτησαν τη συμπεριφορά είκοσι εθελοντών οδηγών για ένα μήνα. Περίοδο κατά την οποία οι οδηγοί έμαθαν να εξοικειώνονται με τα συστήματα υποστήριξης στα αυτοκίνητά τους. Με τη σειρά τους, οι αναλυτές κατέγραψαν πόσες φορές έβγαλαν και τα δύο χέρια από το τιμόνι ή μείωσαν την προσοχή τους για να ασχοληθούν με άλλα πράγματα, όπως το smartphone ή το σύστημα πολυμέσων του αυτοκινήτου.

Μια ομάδα δέκα εθελοντών οδήγησε ένα Range Rover Evoque με προσαρμοζόμενο cruise control, που φροντίζει να διατηρεί την ταχύτητα που βάζει ο οδηγός, διατηρώντας αυτόματα μια ασφαλή απόσταση από το προπορευόμενο αυτοκίνητο. Οι άλλοι δέκα, οδηγούσαν ένα Volvo S90 που προσέθετε στο παραπάνω σύστημα και τη διατήρηση της λωρίδας.

Όταν οι οδηγοί παρέλαβαν τα αυτοκίνητά τους, αρχικά δεν υπήρχε διαφορά στο πόσες φορές η προσοχή τους αποσπάστηκε από τον δρόμο, είτε είχαν πλήρη έλεγχο είτε χρησιμοποιούσαν τα συστήματα υποβοήθησης. Ωστόσο, ύστερα από από ένα μήνα, η συμπεριφορά είχε μεταβληθεί σημαντικά και πολύ περισσότερο στην περίπτωση των οδηγών του Volvo.

«Οι οδηγοί επέδειξαν διπλάσιες ενδείξεις απροσεξίας ύστερα από ένα μήνα στο τιμόνι του S90 σε σύγκριση με την έναρξη της έρευνας», σύμφωνα με τον Ian Reagan, επικεφαλής αναλυτή της μελέτης. «Ακόμη χειρότερα, σε σύγκριση με την πλήρως χειροκίνητη οδήγηση, έβγαλαν τα χέρια τους από το τιμόνι δώδεκα φορές περισσότερο μόλις εξοικειώθηκαν με το σύστημα διατήρησης της λωρίδας».

Ακόμη και τα πιο προηγμένα συστήματα, όπως αυτά που βρίσκουμε στις Mercedes-Benz και στα Tesla, δεν έχουν εξελιχτεί για να υποκαταστήσουν πλήρως τον οδηγό. Όσο εξελιγμένα και αν είναι, δεν μπορούν σήμερα να αντεπεξέλθουν σε πολλά απρόβλεπτα γεγονότα που πιθανόν να συναντήσεις στον δρόμο και, ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να βρίσκεσαι σε εγρήγορση. Ωστόσο, με την ταχύτητα και τον τρόπο που χειρίζονται τις περισσότερες φορές πολύ αποτελεσματικά τις καταστάσεις, είναι εύκολο να γίνεις λιγότερο προσεκτικός.

«Τα ευρήματα αυτής της μελέτης θα πρέπει να οδηγήσουν στην εξέλιξη πιο αποτελεσματικών τρόπων για να επαληθεύουν ότι ο οδηγός δεν τραβά τα μάτια του από τον δρόμο και ότι είναι έτοιμος να αναλάβει τον έλεγχο εάν είναι απαραίτητο», είπε ο Reagan. «Δείχνουν ότι ορισμένοι οδηγοί αναπτύσσουν υπερβολικά την αίσθηση της ασφάλειας ύστερα από λίγο».

Νωρίτερα εφέτος, το Ινστιτούτο Ασφαλίσεων για την Ασφάλεια στους Αυτοκινητόδρομους (IIHS) δημοσίευσε μια σειρά συστάσεων για τη βελτίωση του τρόπου με τον οποίο αυτά τα συστήματα καθορίζουν εάν ο οδηγός διατηρεί την προσοχή και πώς πρέπει να αντιδράσουν όταν μειώνεται. Ο EuroNCAP δημοσίευσε επίσης πρόσφατα μια βαθμολογία συστημάτων υποστήριξης του οδηγού με βάση αυτές τις δυνατότητες εκτός από τη γενική αποτελεσματικότητά τους.

Αυτή η μελέτη δείχνει επίσης τη σαφή διαφορά στη συμπεριφορά των οδηγών μεταξύ του «στάνταρ» προσαρμοζόμενου cruise control και ενός που ενσωματώνει τη διατήρηση λωρίδας. Βεβαίως, οι οδηγοί του Range Rover έδειξαν μεγαλύτερη τάση να βλέπουν ή να σηκώνουν το τηλέφωνό τους, αλλά ποτέ δεν έβγαλαν τα χέρια τους από το τιμόνι, κάτι που είναι λογικό. Και αυτή η διαφορά έχει σημαντικό αντίκτυπο στον κίνδυνο ατυχήματος.

Έτσι, τα ευρήματα της έρευνας όσον αφορά τα ατυχήματα λένε ότι το προσαρμοζόμενο cruise control, που ελέγχει την ταχύτητα και την απόσταση, βελτιώνει την ασφάλεια σε σύγκριση με ένα βοήθημα προειδοποίησης της απόστασης με ΑΕΒ. Αλλά τίποτα δεν δείχνει ότι υπάρχει βελτίωση με την προσθήκη συστήματος διατήρησης της λωρίδας. Αντιθέτως, αρκετά σφοδρά ατυχήματα που το περιελάμβαναν, έχουν δείξει επιπλέον επικινδυνότητα που προκαλείται από τη δυσανάλογη εμπιστοσύνη στην τεχνολογία.

[Πηγή IIHS - Insurance Institute for Highway Safety]