Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τη φόρτιση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου
H διαδικασία της φόρτισης δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, όσο ο ανεφοδιασμός με υγρά καύσιμα, την ώρα που γυρνάς από το γραφείο στο σπίτι. Εδώ θα αναλύσουμε όλα τα επιμέρους στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουμε, προτού προβούμε σε μία τέτοια αγορά.
Και ξεκινάμε δηλώνοντας ευθαρσώς πως η ηλεκτροκίνηση αποτελεί μεν το μέλλον, θα πρέπει όμως κανείς να είναι διατεθειμένος να αλλάξει σε κάποιο βαθμό τις συνήθειες του, ώστε να εναρμονιστεί με αυτό. Εδώ θα δούμε το τι προσφέρουν τα διαφορετικά είδη φόρτισης, τη συμπεριφορά των ίδιων των συσσωρευτών, την αξία της χρήσης ενός οικιακού ταχυφορτιστή αλλά και καλές πρακτικές που αξίζει κανείς να ακολουθεί, ώστε να κάνει τη ζωή του καλύτερη.
Αρχικά, υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας. Το κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο προσφέρει διαφορετικής χωρητικότητας συσσωρευτή και άρα αυτονομία στο δρόμο. Δευτερευόντως, ο κάθε συσσωρευτής απαιτεί το δικό του χρόνο φόρτισης, που δεν εξαρτάται μόνο από τον ίδιο αλλά και από το δίκτυο που έχει συνδεθεί για να φορτίσει.
Πόσο διαρκεί η φόρτιση;
Σε αντίθεση με τα 2-3 λεπτά που διαρκεί ένας ανεφοδιασμός με βενζίνη, η φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος μπορεί να ξεκινήσει από τη μισή ώρα (για πλήρωση έως 80%), έως και να ξεπεράσει τις 50! Και αυτό οφείλεται στους διαφορετικούς ρυθμούς παροχής ενέργειας. Με ένα χοντρικό διαχωρισμό, μιλάμε για φόρτιση από οικιακό δίκτυο ή από ταχυφορτιστές εναλλασσόμενου και σταθερού ρεύματος.
Στην πρώτη περίπτωση, που θα αφήσουμε το αυτοκίνητό μας σε μία οικιακή πρίζα, για να περάσει το βράδυ, η παροχή κυμαίνεται στα 2,4 kW. Με απλά Ελληνικά, για κάθε ώρα που περνάει, ο συσσωρευτής του θα παίρνει περίπου τόση ενέργεια. Και λέμε περίπου, γιατί υπάρχουν συγκεκριμένες καμπύλες φόρτισης, δεν γεμίζουν όλες οι μπαταρίες με τον ίδιο σταθερό ρυθμό, σε όλο το φάσμα πλήρωσης. Για ένα συσσωρευτή 30, 60 ή ακόμα και 100 kWh (που είναι οι μεγαλύτεροι) εύκολα μπορείτε να υπολογίσετε πόσες ώρες θέλει στην πρίζα να γεμίσει…
Ευτυχώς, τη λύση δίνουν ταχυφορτιστές. Οι εναλλασσόμενου ρεύματος, που είναι πιο διαδεδομένοι, προσφέρουν ταχύτητες φόρτισης 7,6, 11 και 22 kW. Αυτοί βρίσκονται σε δημόσια σημεία φόρτισης, ενώ έναν τέτοιο μπορούμε να εγκαταστήσουμε και στο σπίτι, πράγμα για το οποίο θα μιλήσουμε παρακάτω.
Οι πιο γρήγοροι φορτιστές, που συνήθως θα συναντάμε σε σημεία φόρτισης στο εθνικό οδικό δίκτυο, είναι συνεχούς ρεύματος. Εδώ οι ταχύτητες φόρτισης ξεκινούν από τα 50 kW και συνεχίζουν στα 100, έως και πάνω από 200 kW! Αυτοί πράγματι προσφέρουν πολύ γρήγορη φόρτιση, εξασφαλίζοντας, ανά περιπτώσεις, αυτονομία 100 km σε μόλις πέντε λεπτά!
Στο χρόνο φόρτισης, σημαντικό ρόλο παίζει και η τεχνολογία του συσσωρευτή μας. Εάν ένα ηλεκτρικό όχημα μπορεί να δεχτεί μέχρι 7,4 kW σε εναλλασσόμενο ρεύμα, τότε συνδέοντας το σε μία παροχή 11 ή 22 kW, δεν πρόκειται να τραβήξει παραπάνω. Κάτι ανάλογο, φυσικά, ισχύει και στις παροχές συνεχούς ρεύματος.
Τα είδη των φορτιστών
Εστιάζοντας στα είδη των ταχυφορτιστών, αυτά δεν διαχωρίζονται μόνο σε εναλλασσόμενου και σταθερού ρεύματος, αλλά ποικίλλουν και με βάση τους ρευματολήπτες που χρησιμοποιούν. Το πιο βασικό, προφανώς, έχει να κάνει με την κλασική, οικιακή πρίζα, που όπως είπαμε όμως, απαιτεί πολλές ώρες και υπομονή.
Αμέσως μετά, αυτό που χρησιμοποιείται κατά κόρον σήμερα είναι το βύσμα τύπου 2, το επονομαζόμενο Mennekes. Αποτελώντας το πρότυπο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ακριβώς ο τύπος του βύσματος που διαθέτει το σύνολο των ταχυφορτιστών και τα περισσότερα plug-in hybrids. Αφορά πρωτίστως παροχές εναλλασσόμενου ρεύματος και καλύπτει τις σημερινές παροχές, των 22 kW, έχοντας τη δυνατότητα περαιτέρω αναβάθμισης.
Μία εξέλιξη αυτού του βύσματος είναι το Combo CSS. Κοινός τόπος για το σύνολο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που θα βρείτε διαθέσιμα εκεί έξω. Σχεδιαστικά, είναι ίδιο με το Mennekes, με τη διαφορά πως στο κάτω μέρος του έχει δύο ακόμα επαφές για συνεχές ρεύμα. Εδώ μιλάμε πλέον για παροχές συνεχούς ρεύματος, από 50 kW και πάνω.
Ενημερωτικά, υπάρχει ακόμα το CHAdeMO, που έχει πάρει την ονομασία του από το «CHArge de MOve». Πρόκειται για μία υποδοχή που υιοθέτησαν αρχικά οι Ιάπωνες κατασκευαστές, προσφέροντας υψηλή παροχή, άνω των 50 kW. Στον πόλεμο όμως με το CSS το συγκεκριμένο έχασε, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή η χρήση του να περιορίζεται. Αντίστοιχα και η Tesla χρησιμοποιούσε μέχρι πριν από μερικά χρόνια το δικό της βύσμα, πλέον όμως έχει συμμορφωθεί με τα ευρωπαϊκά πρότυπα των CCS/Combo2 ρευματοληπτών.
Η φόρτιση στο σπίτι
Δεν χρειάζονται πολύπλοκοι μαθηματικοί υπολογισμοί για να οδηγηθεί κανείς στο συμπέρασμα πως η καλύτερη ώρα για να φορτίσει το ηλεκτρικό του όχημα είναι όταν δεν το χρειάζεται… Και μιλάμε φυσικά για τις ώρες που βρίσκεται απασχολημένος στην εργασία του είτε κατά την παραμονή στο σπίτι.
Το να το βάζεις να φορτίσει το βράδυ και το πρωί να έχει μία αυτονομία αρκετών εκατοντάδων χιλιομέτρων, αποτελεί μία καλή πρακτική. Όπως προείπαμε, όμως, με το απλό δίκτυο πιθανά δεν επαρκεί μία νύχτα για μία πλήρη φόρτιση. Έτσι, είναι επιτακτική ανάγκη να στραφεί κανείς στην αγορά ενός ταχυφορτιστή, τουλάχιστον 7,4 kW.
Για πιο σύγχρονα σπίτια και πολυκατοικίες, με τριφασικό ρεύμα, η όλη διαδικασία είναι αρκετά εύκολη. Όσοι όμως μένουν σε πιο παλιές κατοικίες, πιθανά θα πρέπει πρώτα να αναβαθμίσουν το οικιακό τους δίκτυο, φωνάζοντας ηλεκτρολόγο. Κάτι τέτοιο μπορεί να κοστίσει 1.000-1.500 ευρώ, ανάλογα με την περίπτωση.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν αρκετές εταιρίες που προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις ταχυφορτιστών, διαφορετικής δυναμικής. Αναλαμβάνουν μάλιστα τα πάντα, από τη μελέτη μέχρι την εγκατάσταση, ώστε να μην χρειάζεται να ασχοληθείτε με τίποτα. Το ίδιο ισχύει και για κάποιες αυτοκινητοβιομηχανίες, που έχοντας συνάψει ανάλογες συμφωνίες με εξωτερικούς εγκαταστάτες, προσφέρουν λύσεις-πακέτα, ταυτόχρονα με την αγορά ενός ηλεκτρικού οχήματος.
Το κόστος, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να κυμαίνεται από κάτω από τα 1.000 ευρώ, έως 2-3.000 ευρώ. Ο ανταγωνισμός, στην προκειμένη περίπτωση, κάνει καλό για το χρήστη, ενώ σημαντική είναι και η επιπρόσθετη οικονομική ενίσχυση του κράτους, μέσω του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά». Φυσικά, τα συστήματα αυτά μπορούν να τοποθετηθούν και σε εξωτερικούς χώρους, όποτε δεν μιλάμε αποκλειστικά για κλειστά garage. Από την πλευρά μας, συνιστούμε να αποφύγετε τους πολύ οικονομικούς «no name» φορτιστές και να στραφείτε σε μία από τις γνωστές εταιρίες του χώρου. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα, γύρω από την προσωπική μας εμπειρία στο θέμα.
Καλές πρακτικές που πρέπει να ακολουθώ
Σαν επιστέγασμα, αφήσαμε μερικές λεπτομέρειες που θα κάνουν ακόμα καλύτερη την εμπειρία σας από τη χρήση ενός ηλεκτρικού οχήματος. Και για αυτό απαιτείται αρχικά η κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ηλεκτροκινητήρων. Σε αντίθεση με τα συμβατικά σύνολα εσωτερικής καύσης, οι ηλεκτροκινητήρες καταναλώνουν λιγότερο εντός πόλης και περισσότερο εκτός, σε υψηλές ταχύτητες. Η ταχύτητα κίνησης, λοιπόν, έχει άμεσο αντίκτυπο στην αυτονομία.
Ένας ακόμα παράγοντας που ορίζει το πόσο μακριά θα φτάσουμε είναι το κλίμα. Πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν όχι μόνο την αυτονομία του συσσωρευτή αλλά και το χρόνο φόρτισης. Και ειδικά για το χειμώνα, αυτό είναι πιο έντονο, καθώς το καλοριφέρ δεν έχει να εκμεταλλευτεί τα καυτά αέρια της καύσης, για να θερμάνει το εσωτερικό. Αντιθέτως, καταναλώνει ρεύμα σε αντιστάσεις, με ευνόητα αποτελέσματα στην κατανάλωση. Ως εκ τούτου, το ιδανικό είναι τα κρύα πρωϊνά να φροντίζετε να προγραμματίζετε το όχημά σας να προθερμαίνεται όσο είναι ακόμα συνδεδεμένο στο δίκτυο φόρτισης. Έτσι όχι μόνο θα μπαίνετε σε ένα ζεστό αυτοκίνητο αλλά θα έχετε και περισσότερα χιλιόμετρα να διανύσετε.
Επίσης, πολλοί κατασκευαστές θεωρούν καλό να μην αφήνουμε την μπαταρία να αποφορτίζει πλήρως, καθώς κάτι τέτοιο θα έχει αντίκτυπο στη διάρκεια ζωής της. Γενικά, είναι ιδανικό ο βαθμός φόρτισης να κυμαίνεται μεταξύ 30 και 80%, πράγμα που εύκολα μπορεί να προγραμματίσει κανείς, χάρη στις σύγχρονες εφαρμογές που συνοδεύουν τα ηλεκτρικά οχήματα.
Ολοκληρώνοντας, θα αναφέρουμε για μία ακόμα φορά πως με την επιλογή ενός τέτοιου μοντέλου, θα πρέπει κανείς να αλλάξει συνήθειες. Στην πράξη όμως, αυτό δεν είναι κάτι τόσο τρομερό. Ειδικά αν συνυπολογίσει το γεγονός ότι σε βάθος χρόνου θα έχει σημαντικό κέρδος από το χαμηλό κόστος χρήσης.