Οι καθαρότερες πόλεις όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση με βάση τις μετρήσεις των τελευταίων ετών είναι η Ούμεα στη Σουηδία και οι πόλεις Φάρο και Φουνσάλ στην Πορτογαλία. Περισσότερες από 344 ευρωπαϊκές πόλεις (η Αθήνα βρίσκεται στη 227η θέση) περιλαμβάνονται στον σχετικό «χάρτη» που δημοσιοποίησε ο Ευρωπαϊκος Οργανισμός Περιβάλλοντος, με βάση τα στοιχεία τα οποία λαμβάνει από τους σταθμούς μέτρησης που έχουν εγκατασταθεί σε όλη την Ευρώπη και διαβιβάζονται μέσω των υπουργείων Περιβάλλοντος.

Στην Ελλάδα, το Αστεροσκοπείο από το 2019, έχει εγκαταστήσει περισσότερους από 100 σταθμούς μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε διάφορες περιοχές της χώρας.

Με σχεδόν 3 εκατομμύρια νέους ασθενείς και 1,3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο καρκίνος αποτελεί μια ανοιχτή πληγή για την κοινωνία μας. Το οικονομικό κόστος είναι εξίσου δυσθεώρητο και εκτιμάται ότι ανήλθε σε περίπου 178 δισ. ευρώ μόνο το 2018.

Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια PM 2,5 είναι ο πλέον φονικός ρύπος, καθώς έχουν τη δυνατότητα να εισχωρούν βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα και να προκαλούν βλάβες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), μείωσε το όριο της ασφαλούς έκθεσης στα μικροσωματίδια (PM 2,5) στα 5 μg/m3 σε σχέση με τα 25 μg/m3 που ορίζει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος. Αν ληφθούν υπόψη τα όρια του ΠΟΥ, μόνο 11 πόλεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καλή ποιότητα αέρα. 

Πάντως, η ευρωπαϊκή νομοθεσία θέτει τα 25 μg/m3 ως όριο ασφαλούς έκθεσης επί μακρόν για έναν πολίτη. Μόνο τρεις πόλεις στην Ευρώπη, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, μπορούν να χαρακτηριστούν εξαιρετικά μολυσμένες. Το Νόβι Σαζ στην Πολωνία καθώς και η Κρεμόνα αλλά και η Πάδοβα στην Ιταλία.

Από μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκτιμάται ότι οι συγκεντρώσεις του μονοξειδίου και του διοξειδίου του αζώτου στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης όπως η Αθήνα θα μπορούσαν να μειωθούν έως 40% με τα κατάλληλα μέτρα, όσον αφορά τη μετακίνηση των οχημάτων. Περίπου το 15% της μείωσης μπορεί να προέλθει από τους περιορισμούς στα παλαιότερα πετρελαιοκίνητα ΙΧ, το 13% στα πετρελαιοκίνητα φορτηγά και 6% στα βαν με ντίζελ.

Ακόμη, προτείνεται η ενθάρρυνση και τα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων, η ευρύτερη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, των ποδηλάτων και του περπατήματος, έτσι ώστε να βελτιωθεί και άλλο η ποιότητα του αέρα, αλλά και να μειωθούν επίσης ο θόρυβος και τα τροχαία ατυχήματα.