Ο σεβασμός του περιβάλλοντος είναι μια έννοια βαθιά και πολυδιάστατη, που σπάνια τιμάται ουσιαστικά όσο της αξίζει και χρειάζεται. Για παράδειγμα στη σημερινή εποχή με τις τεράστιες ενεργειακές απαιτήσεις, προφανώς και είναι ένα ανάλογα τεράστιο εγχείρημα η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος που έχει η παραγωγή αυτής της ενέργειας.

Είναι κάτι που προϋποθέτει ότι όλος ο σχεδιασμός και οι επί μέρους ενέργειες θα είναι συντονισμένες προς αυτή την κατεύθυνση και θα εφαρμόζονται στο σωστό πλαίσιο, όσο κι εάν αυτός πολλές φορές είναι ο δύσκολος δρόμος.

Μόνο έτσι κάθε σημείο από τη διαδρομή που διανύει η ενέργεια από τον εκάστοτε σταθμό παραγωγής έως την πρίζα που μας τροφοδοτεί θα είναι ουσιαστικά «πράσινο», υποσχόμενο ένα καλύτερο αύριο σε εκείνους που θα πάρουν τη σκυτάλη από εμάς στον πλανήτη. Από την πλευρά εκείνου που παράγει την ενέργεια τώρα, όλα τα παραπάνω σημαίνουν ότι η μελέτη, η εκπόνηση και τελικά η εφαρμογή του εκάστοτε επιχειρηματικού πλάνου θα πρέπει να υπόκειται σε όσο λιγότερους συμβιβασμούς γίνεται. Και εταιρείες σαν τη EuroEnergy αποδεικνύουν ότι αυτό δεν είναι ευχολόγιο αλλά πραγματικότητα.

Πρόκειται για μια εταιρεία που παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της εκμετάλλευσης του ήλιου και του αέρα στην Ελλάδα, την Πολωνία, την Κροατία και την Ρουμανία, η οποία δείχνει πως μπορείς παράγεις ενέργεια αναγάγοντας παράλληλα το σεβασμό του περιβάλλοντος σε ιδανικό.

Στηριζόμενη σε στιβαρές βάσεις επάνω στις οποίες δραστηριοποιείται αποκλειστικά στην κατασκευή και εκμετάλλευση πάρκων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η EuroEnergy δε δραστηριοποιείται επί του παρόντος στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Ούτε και υπάρχει πλάνο για κάτι τέτοιο.

Η Ελλάδα, όσο υπερβολικό κι εάν ακούγεται, αποτελεί έναν επίγειο παράδεισο για τις ΑΠΕ

Ωστόσο έχει βάλει ρότα για καινοτόμα πορεία σε βάθος πενταετίας, ακολουθώντας λελογισμένα και σταθερά βήματα ανάπτυξης. Και έχοντας σαφώς την «πολυτέλεια» να αντλεί πληροφορίες από διαφορετικές αγορές, ώστε να αντιλαμβάνεται σφαιρικά τον τρόπο που αλλάζουν οι ανάγκες και να προσαρμόζεται ευέλικτα στα νέα δεδομένα.

Ο Φάνης Μερμηγκούσης, CEO της εταιρείας, αναφέρεται στις ΑΠΕ ως την εξέλιξη μεθόδων που ο άνθρωπος ανέκαθεν χρησιμοποιούσε. Μόνο που τώρα είναι ασύγκριτα πιο εξελιγμένες και εξυπηρετούν μαζικότερα το κοινωνικό σύνολο. Στέκεται δε ιδιαίτερα στον τρόπο που το νομικό πλαίσιο και οι επενδυτές οφείλουν να σέβονται το περιβάλλον, προκειμένου σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής και διάθεσης της ηλεκτρικής ενέργειας να μην υπάρχουν κενά.

Αντί κενών, είναι απαραίτητο το ξεκάθαρο όραμα και η δέσμευση στην ηθική, προκειμένου όλη αυτή η τεράστια αλλαγή που συντελείται μέσω των ΑΠΕ να είναι ένας συνολικά υγιής οργανισμός ουσιαστικά χρήσιμος για όλους μας. Έτσι ώστε η τεχνολογία να αποβαίνει τελικά προς όφελος του πλανήτη και του ανθρώπου, χωρίς αστερίσκους. Από τον τρόπο που απαντά στις ερωτήσεις, μας έκανε απολύτως ξεκάθαρο ότι αυτό γίνεται.

Ως μία από τις ενεργειακές θυγατρικές του παγκόσμιου επιχειρηματικού ομίλου Libra Group, η EuroEnergy έχει μπει δυναμικά στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από πηγές φιλικές προς το περιβάλλον. Πότε γεννήθηκε το ενδιαφέρον για αυτό το πεδίο και πότε αναγνωρίσατε πως έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για να επενδύσετε εκεί;
Η ενασχόλησή μας με τις ΑΠΕ ξεκίνησε το 2007 στην Ελλάδα και μόλις το 2009 ηλεκτρίσαμε το πρώτο φωτοβολταϊκό μας έργο. Ακολούθησαν έργα μεγέθους άνω των 500 MW τα οποία αναπτύξαμε και θέσαμε σε λειτουργία. Από τότε και ακόμα νωρίτερα είχε αρχίσει να διαφαίνεται ο κομβικός ρόλος που θα διαδραματίσουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην παγκόσμια οικονομία τις επόμενες δεκαετίες. Το νομοθετικό πλαίσιο είχε ήδη διαμορφωθεί σε αρκετά καλό επίπεδο και τα κίνητρα ήταν επαρκή για να πάρει ένας επενδυτής την απόφαση να αναπτύξει έργα ΑΠΕ. Κάτι που πριν καν εγκριθεί, προϋποθέτει συγκεκριμένες και πολύ κοστοβόρες μελέτες.

Είναι ξεκάθαρο ότι σήμερα στον κλάδο της ενέργειας συντελείται ένα «Big Thing» για τον πλανήτη αλλά και για την οικονομία σε Οικουμενικό επίπεδο. Ποια θα λέγατε πως είναι η αναλογία μεταξύ αυτών των δύο συνιστωσών στην πραγματικότητα;
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αναπτύχθηκαν αρχικά για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσω ενός εναλλακτικού τρόπου παραγωγής ενέργειας πιο φιλικού προς το περιβάλλον συγκριτικά με τους παραδοσιακούς. Μέσω ενός τρόπου δηλαδή που δε θα επιβάρυνε την ατμόσφαιρα με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που συνοδεύουν τις πιο παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες με καύση ορυκτών καυσίμων -είτε άνθρακα είτε λιγνίτη στη χώρα μας.

Καθώς αναπτύσσονταν μάλιστα, κατέληξαν να γίνουν πριν μερικά χρόνια και η οικονομικότερη μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ανατρέποντας ίσως το βασικότερο και σίγουρα το πιο διαχρονικό επιχείρημα εναντίον τους: Οι ΑΠΕ έχουν πλέον παγιωθεί ως η οικονομικότερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, συνεισφέροντας σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ενεργειακή αυτάρκεια άρα και ασφάλεια της κάθε χώρας. Κι αυτό επειδή η οικονομία και το περιβάλλον είναι αλληλένδετα.

Αν δεν αναστραφεί η πορεία υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι οικονομικές επιπτώσεις θα γίνονται ολοένα και μεγαλύτερες. Σαφέστατα και πρέπει να υπάρχει διαθέσιμη όσο το δυνατόν φθηνότερη ενέργεια για την οικονομική ανάπτυξη αλλά εάν αυτό γίνει εις βάρος του περιβάλλοντος τότε οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι εξαιρετικά δυσμενέστερες.

Παίρνω την πάσα και ρωτάω: Με ποιο κριτήριο επιλέγετε τις περιοχές αλλά και την τεχνολογία που θα χρησιμοποιήσετε, και πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η δραστηριότητά σας στην Ελλάδα;
Η EuroEnergy ανήκει σε έναν όμιλο εταιρειών που έχει στον πυρήνα των αξιών του την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Η Εταιρεία μας μετουσιώνει και ενστερνίζεται την εταιρική υπευθυνότητα πρωτίστως μέσω του κριτηρίου επιλογής των περιοχών που εγκαθίστανται οι σταθμοί ΑΠΕ, αλλά και των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται.

Συγκεκριμένα ως βασικό κριτήριο επιλογής μιας περιοχής υιοθετούμε αυτό της μικρότερης δυνατής παρέμβασης στο φυσικό περιβάλλον. Έτσι επιλέγονται περιοχές όπου δεν απαιτούνται σημαντικές αλλοιώσεις στο περιβάλλον, τόσο για την εγκατάσταση των έργων όσο και για την διάνοιξη των δρόμων. Φροντίζουμε δε αυτές οι περιοχές να βρίσκονται είτε όσο το δυνατόν πιο κοντά σε υπάρχοντες υποσταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας είτε κοντά στο ηλεκτρικό δίκτυο. Ένα άλλο σημαντικό κριτήριο επιλογής είναι η δυναμικότητα κάθε περιοχής, η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ενέργεια που παράγεται.

Στην EuroEnergy δε θέλουμε ούτε οι καλλιέργειες να αντικατασταθούν από ηλιακά πάνελ, ούτε όλες οι κορυφογραμμές να γεμίσουν με ανεμογεννήτριες

Και η οποία αξιολογείται κάθε φορά από το είδος του σταθμού (αιολικός ή φωτοβολταϊκός) που πρόκειται να ανεγείρουμε. Παράλληλα όπως είναι φυσικό και αυτονόητο αξιολογούμε και το βαθμό έκθεσης σε κινδύνους (π.χ. πτώσεις κεραυνών) που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη λειτουργία του εκάστοτε σταθμού.

Αναφορικά με τη δραστηριότητά μας στην Ελλάδα τώρα, θα τη χαρακτήριζα περισσότερο ως πρόκληση. Είναι ένας χαρακτηρισμός που πηγάζει από το στόχο μας να αποτελέσουμε σημαντικό κομμάτι στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ στη χώρα μας, με το μικρότερο δυνατό κόστος για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες. Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι για όλα τα πάρκα προβλέπονται αντισταθμιστικά έργα όπως δενδροφύτευση.

Οπότε τα πάρκα τελικά έχουν συμβολή στη δημιουργία πράσινου σε άγονες περιοχές και οι δρόμοι που ανοίγουμε μπορούν να λειτουργούν και ως αντιπυρικές ζώνες. Προφανώς δεν λέω «ελάτε να βάλουμε ανεμογεννήτριες για να δημιουργήσουμε δάση», απλώς θέλω να βάλουμε τα πράγματα στην αληθινή τους διάσταση. Γιατί ναι μεν φτιάχνονται αιολικά πάρκα σε δασικές περιοχές, αλλά υπό προϋποθέσεις. Σκεφτείτε το απλά: Δε συμφέρει κανέναν να έχει την κοινωνία απέναντί του.

Εκτός από την μελέτη για την δημιουργία και την λειτουργία των πάρκων παραγωγής ενέργειας της EuroEnergy, υπάρχει πρόβλεψη για την «επόμενη ημέρα»; Και για να το πάμε λίγο παραπέρα, ποιος καθορίζει τι θα γίνει το εκάστοτε πάρκο όταν ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής του;
Βασικό κομμάτι της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που υιοθετούμε ως εταιρεία αποτελεί η βιωσιμότητα. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι έχουμε ήδη οργανώσει ένα πλάνο δράσης για την επόμενη ημέρα.

Αναλογιστείτε ότι τα έργα της EuroEnergy με βάση την αρχική αδειοδότησή τους έχουν διάρκειας ζωής έως το 2037-2040. Γενικότερα τα παλαιά έργα των περισσότερων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα έχουν πρόβλεψη διάρκειας ζωής 27 χρόνια περίπου. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι κατόπιν της ολοκλήρωσης λειτουργίας κάθε έργου, στο πλαίσιο της αδειοδότησης θα πρέπει να αποκατασταθεί ο χώρος και να επανέλθει στην αρχική του μορφή.

Ωστόσο, δεδομένου ότι το ποσοστό παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ θα πρέπει να διατηρηθεί εντός των εκάστοτε καθορισμένων στόχων, θεωρώ ότι θα υπάρξει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την ανανέωση του εξοπλισμού (re-powering) και συνέχιση λειτουργίας των υφιστάμενων σταθμών. Με γνώμονα λοιπόν αυτήν την πρόβλεψη στοχεύουμε καταρχάς στην αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων δομών, κάνοντας φυσικά όλες τις απαραίτητες βελτιώσεις στους σταθμούς. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό τότε θα προχωράμε στην αποκατάσταση των έως τότε αξιοποιούμενων χώρων. Αυτό περιλαμβάνεται σε κάθε business plan.

Επιπρόσθετα, επειδή πιστεύουμε ως Εταιρεία πως οι πράξεις μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια, έχουμε ήδη προχωρήσει στη δενδροφύτευση περιοχών ανά την Ελλάδα. Η πιο πρόσφατη έγινε στην Καρδίτσα, πολύ κοντά σε φωτοβολταϊκό πάρκο που έχουμε ανεγείρει, ώστε να μειώσουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του έργου.

Πόσο ιδανική θεωρείται η Ελλάδα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών;
Η χώρα μας, όσο υπερβολικό κι εάν ακούγεται, αποτελεί έναν επίγειο παράδεισο. Έχοντας περισσότερες από 300 ημέρες το χρόνο ήλιο, περιοχές με εξαιρετικό φυσικό πλούτο, αμέτρητα νησιά και επιβλητικά βουνά, είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί αποτελεί μια από τις ιδανικότερες λύσεις για την εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Ακόμα κι εάν η κατασκευή ειδικά των αιολικών πάρκων είναι πραγματικά δύσκολη, λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας των κορυφογραμμών μας. Οπότε συνολικά οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τη γεωμορφολογία της, πιστεύω ότι με την κατάλληλη αξιοποίηση και πάντα παίρνοντας ως δεδομένο το σεβασμό προς το φυσικό περιβάλλον, θα εδραιώσουν τον τόπο ως ένα από τα πιο βασικά και αποδοτικά κέντρα ΑΠΕ σε όλη την Ευρώπη.

Θεωρείτε ότι στην Ελλάδα έχουμε εκμεταλλευτεί σωστά τα όποια χαρακτηριστικά την καθιστούν ελκυστική ως βάση για πάρκα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ΑΠΕ; Και το βασικότερο, τι παγίδες κρύβει αυτό το πλάνο για μια -οποιαδήποτε- χώρα;
Όπως ήδη ανέφερα, τα γεωμορφολογικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της Ελλάδας ενθαρρύνουν με το παραπάνω την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο τομέας αυτός εξελίσσεται διαρκώς μέχρι σήμερα, θα ήταν βιαστικό να μιλήσουμε για σωστή ή μη εκμετάλλευση των χαρακτηριστικών της χώρας μας.

Ο Έλληνας νομοθέτης έχει κάνει βήματα τόσο προς τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας αναφορικά με τις ΑΠΕ, όσο και με την ενσωμάτωση σε αυτή των Κανονισμών και Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς θεωρώ πως βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο.

Ως βασικό κριτήριο επιλογής μιας περιοχής υιοθετούμε αυτό της μικρότερης δυνατής παρέμβασης στο φυσικό περιβάλλον

Αναφορικά τώρα με τους κινδύνους που ενέχει ο γενικότερος χώρος, θα μπορούσα να τους συνοψίσω στη λέξη «Αμετροέπεια». Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να δρούμε ενσυνείδητα, ώστε να μην οδηγηθούμε μέσω μιας ενδεχόμενης άκρατης ανάπτυξης στη βιομηχανοποίηση και καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.

Αυτό θα αναιρούσε την ίδια στιγμή το σκοπό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Για να το πω όσο πιο απλά γίνεται, στην EuroEnergy δε θέλουμε ούτε οι καλλιέργειες να αντικατασταθούν από ηλιακά πάνελ, ούτε όλες οι κορυφογραμμές να γεμίσουν με ανεμογεννήτριες.

Τελευταία ερώτηση: Μιλήσαμε για το σήμερα, μιλήσαμε και για το πλάνο που υπάρχει για τα πάρκα μετά το τέλος ζωής τους. Από εδώ και πέρα λοιπόν, ποιο βλέπετε ως το επόμενο αναγκαίο βήμα για τις ΑΠΕ;
Το επόμενο βήμα είναι πολύ ξεκάθαρο και αφορά στην αντιμετώπιση του μειονεκτήματος της στοχαστικής παραγωγής ενέργειας. Της παραγωγής δηλαδή που δε γίνεται με σταθερό και ελεγχόμενο ρυθμό, καθότι εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες όπως η θέση του Ήλιου και η ένταση του ανέμου. Η λύση σε αυτό είναι η προσθήκη αποθηκών ενέργειας, μπαταριών δηλαδή, στην εξίσωση.

Με τον τρόπο αυτό μπορείς να διαχειρίζεσαι πιο αποδοτικά την ενέργεια που παράγεις, χωρίς τίποτα να χάνεται. Έτσι, θα μπορέσεις στη συνέχεια να αποφορτίσεις το δίκτυο τοπικά και να προσθέσεις πάρκα σε περιοχές που σήμερα είναι κορεσμένες. Εφόσον προφανώς το επιτρέπουν και οι αδειοδοτήσεις.

Ωστόσο το πακέτο των μπαταριών θα πρέπει να μελετηθεί με απόλυτη ακρίβεια και με οδηγό τις εκάστοτε ενεργειακές απαιτήσεις, αφού η επιλογή πρέπει να είναι απόλυτα στοχευμένη ως προς τα χαρακτηριστικά φόρτισης-εκφόρτισης. Αλλιώς ο βαθμός απόδοσης του συστήματος δε θα είναι ο θεμιτός και αυτό είναι πρόβλημα.