Πυρπολημένα μυαλά
Τα μυαλά είναι σαν τα αλεξίπτωτα: Δουλεύουν όταν είναι ανοιχτά.
Το πρόβλημα λοιπόν προκύπτει όταν ο διάλογος στην κοινωνία γίνεται ανάμεσα σε ανθρώπους που πέφτουν από τα δύο χιλιάδες μέτρα με κλειστά «αλεξίπτωτα» και απειλούν ο ένας τον άλλο να δει τι θα του κάνει μόλις φτάσουν κάτω…
Πριν από λίγες μέρες πυρπολήθηκε μια εφημερίδα στο κέντρο της Αθήνας. Έχει σημασία ποια; Κανονικά καμία. Μια εφημερίδα είναι που κουβαλάει τις απόψεις της, μπορεί και τα δικά της βαρίδια, που την καθιστούν περισσότερο ή λιγότερο ανεξάρτητη. Όπως και να έχει είναι μια εφημερίδα με ένα συγκεκριμένο στίγμα, το οποίο δεν αρέσει σε κάποιους. Όχι δεν είναι η νέα Der Stürmer ή δεν πρεσβεύει την «εθνικοσοσιαλιστική» επανάσταση για να ξεσηκώσει την ιερή μανία των πυρπολητών. Πιθανότατα αν ήταν να κινδύνευε λιγότερο. Βλέπετε, ο ακραίος οσμίζεται τα ούρα με τα οποία οριοθετεί ο αντίπαλος ακραίος την περιοχή του και συνήθως την αποφεύγει. Δεν συγχωρεί όμως ουδεμία φωνή που να δίνει χώρο στην καταλαγή. Ο χειρότερος εχθρός του μίσους είναι η ενημέρωση, ο διάλογος και βέβαια η μόρφωση.
Έκαψαν λοιπόν μια εφημερίδα επειδή ήταν όργανο του κατεστημένου. Η Athens Voice, όργανο του κατεστημένου τόσο ισχυρό που έπρεπε να καεί. Όχι άλλες «καθεστωτικές» εφημερίδες που όλοι γνωρίζουμε, μόνο η Athens Voice. Μάλλον επειδή οι άλλες φυλάσσονται καλύτερα από τα μαντρόσκυλα του καθεστώτος και οι νέοι Κανάρηδες κώλωσαν ελαφρώς…
Πόσο πυρπολημένος εγκέφαλος πρέπει να είσαι για να κάψεις μια εφημερίδα, θέλοντας να υπερασπιστείς την ελευθεροτυπία και ανεξαρτησία του Τύπου; Πόση μισαλλοδοξία στο όνομα της ελευθερίας, πόσα οξύμωρα μαζεμένα. Ποτέ μια ιδεολογία δεν επικράτησε με όπλο το μίσος. Ταξικό, φυλετικό, ιδεολογικό. Κι αν το έκανε, η κατάληξη ήταν συνήθως τραγική για όλους. Και τους ένθερμους υποστηρικτές και τους αντίπαλους και –όπως συμβαίνει πάντα– όλους τους ενδιάμεσους.
Όσοι έκαψαν λοιπόν την εφημερίδα ισχυρίζονται πως το έκαναν επειδή υποστηρίζει νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Και προφανώς επειδή είναι «αριστεροί» μεν, ανιστόρητοι δε, δεν σκέφτηκαν να ρίξουν μια ματιά στο Google ποιοι έχουν κάψει βιβλία, κλείσει εφημερίδες, σκοτώσει δημοσιογράφους; Πρόχειρα θυμάμαι τους ζηλωτές χριστιανούς που έκαψαν τη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, τη χιτλερική νεολαία και τώρα πρόσφατα τους φανατικούς ισλαμιστές που αποκεφαλίζουν τους «άπιστους» δημοσιογράφους. Ρωτώ λοιπόν ποιος είναι ο «άπιστος» στη συγκεκριμένη περίπτωση; Όποιος δεν εμφορείται από επαναστατικό πυρετό; Όποιος δεν πιστεύει στο ταξικό μίσος; Ο δεξιός, ο κεντρώος, ο light αριστερός, ακόμα και ο κομμουνιστής;
Αντιλαμβάνομαι φυσικά από πού εκπορεύεται όλο αυτό το μίσος που διαποτίζει εσχάτως όλον τον πλανήτη. Η αδικία είναι προφανής και κατάφωρη. Ο πλούτος που συσσωρεύεται στα χέρια των λίγων γίνεται όλο και πιο προκλητικός. Ειδικά από τη στιγμή που ο κόσμος είναι πλέον ανοιχτός, ουδείς μπορεί να κρυφτεί. Όσο λοιπόν τελματώνει μια κατάσταση, ένας βόρβορος φτώχιας, κοινωνικού αποκλεισμού και προκλητικής εκμετάλλευσης είναι αναπόφευκτο η πρόκληση να απαντιέται. Το ανησυχητικό όμως είναι πως δεν απαντιέται, ως οφείλει, με συντεταγμένο και δημοκρατικό τρόπο.
Ο ήπιος Λόγος έχει υποχωρήσει. Όπως υποχωρεί πάντα σε τέτοιες ιστορικές συγκυρίες, αφήνοντας πεδίο στο λόγο του Ουγκ, της σαχλαμάρας, της συνομωσιολογίας και -το χειρότερο- στο λόγο του μίσους. Μέσα σε αυτό το πέλαγο της αμορφωσιάς καταποντίζεται και ο αριστερός λόγος. Ο οποίος ουδεμία σχέση έχει ως ιδεολογία με τη λογοκρισία, την εξάλειψη των «εχθρών» με κάθε τρόπο, τη στοχοποίηση όσων διαφωνούν, την αυτόματη κατάταξή τους στη χορεία των πουλημένων, των δούλων του καπιταλισμού και άλλα τέτοια χαρωπά.
Ο εμπρησμός μιας εφημερίδας είναι μια πολύ σοβαρή προειδοποίηση για μια κοινωνία, η οποία έτσι κι αλλιώς παραπαίει. Και που εν τέλει δεν χρειάζεται και σοβαρό σπρώξιμο για να πέσει σε μια φωτιά που η ίδια βοήθησε στην υπόθαλψή της τα τελευταία χρόνια.