«Όλα συγχωρούνται…». Να έχουν μπει δύο φανατικοί με καλάσνικοφ στα γραφεία σου, να έχουν εκτελέσει 12 συναδέλφους σου και να βρίσκεις το ψυχικό σθένος όχι μόνο να βγαίνεις στα περίπτερα, όχι μόνο να στέλνεις το απόλυτο ανθρωπιστικό μήνυμα, αλλά και να μην υποχωρείς ούτε μισή ίντσα από τις θέσεις και αξίες που αντιπροσωπεύεις.

Σκεφτείτε το! Αφήστε για λίγο στην άκρη την ευκολία του συνθήματος je suis Charlie και αναλογιστείτε πόση δυσκολία ενέχει η ανυποχώρητη στάση. Πόση δύναμη χρειάζεται για να υποστηρίξεις όσα πιστεύεις, όταν συναντάς τη βία. Και όχι μια βία φραστική, αλλά μία που σε σημαδεύει με το όπλο, σε σέρνει στα κρατητήρια, σου καλωδιώνει ηλεκτροφόρα σύρματα στα γεννητικά σου όργανα. Στην πραγματικότητα στη συντριπτική πλειονότητά μας δεν είμαστε Charlie, αλλά κότες. Δεν μας αδικώ. Είναι στην ανθρώπινη φύση.

Το αίσθημα της αυτοσυντήρησης είναι πανίσχυρο. Η αγελαία συμπεριφορά που είναι καταγεγραμμένη στο γενετικό μας κώδικά και που βέβαια μας έχει σώσει από τον αφανισμό μας ως είδος, χρειάζεται τεράστια εσωτερική δύναμη για να παρακαμφθεί. Ακόμα κι αυτό το ίδιο κύμα συμπαράστασης στο Charlie Hebdo έλαβε τόσο μεγάλες διαστάσεις διότι όλοι όσοι δηλώσαμε ταύτιση το κάναμε επειδή αισθανόμαστε ασφαλείς πίσω από τη μαζικότητά του. Safety in numbers. Κάπως έτσι διαβαίνουν τα γκνου κάθε χρόνο στην Αφρική ποταμούς γεμάτους με πεινασμένους κροκόδειλους. Βασίζονται στη δύναμη που τους δίνει το γιγάντιο πλήθος τους.

Σκεφτείτε ξανά, λοιπόν. Ανατρέξτε στην Ιστορία. Όχι απαραιτήτως πολύ πίσω. Στη Δικτατορία, ας πούμε. Πόσοι από τους συμπολίτες μας αντιστάθηκαν με σθένος; Εντάξει, αντιλαμβάνομαι πως το να ορθώσεις ανάστημα απέναντι σε μια κατάσταση που το πιθανότερο είναι να σε συντρίψει, γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως θα συντριβείς απαιτεί μια υπέρβαση που ελάχιστοι είναι διατεθειμένοι να κάνουν. Την έκανε ο πατέρας μου, ο οποίος, όντας στρατιωτικός, αρνήθηκε να συμπράξει και κατέληξε στα ΕΑΤ ΕΣΑ, το πιθανότερο όμως είναι ο γιος του να κώλωνε. Δεν υπάρχει μηχανή παραγωγής «ηρώων», δυστυχώς. Είναι διασκορπισμένοι, αλλά για τούτο και τόσο αναγκαίοι σε καιρούς δύσκολους.

Υπάρχει όμως κάτι που ο καθένας από εμάς θα μπορούσε να πράξει στην καθημερινότητά του. Όταν πριν από καιρό πήρα ταξί και ο οδηγός του άρχισε να μου κάνει κήρυγμα υπέρ της Χρυσής Αυγής, του είπα να σταματήσει για να κατέβω. Όταν ο διπλανός σου αρχίζει να μιλά για τους «Κωλοεβραίους», πέστου να σταματήσει να κατέβεις. Όταν ο γείτονάς σου κακοποιεί ένα αδέσποτο ανάγκασέ τον να «κατέβει». Όταν ακούς την ίδια σου τη γυναίκα να σου λέει ότι οι Ισλαμιστές πρέπει να εξαφανιστούν από προσώπου Γης, πείσε την ότι πρέπει να «κατέβει». Όταν ακούς τον πρωθυπουργό της χώρας σου να μιλά με οργίλο ύφος για τους μετανάστες «που θέλουν και νοσηλεία», ε, πρέπει να τον αναγκάσεις να κατέβει. Όταν ο αριστερός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αμολάει περιστέρια δίπλα στον πιο αντιδραστικό και οπισθοδρομικό μητροπολίτη της χώρας, δείξε και σε αυτόν την έξοδο.

Καθημερινά κάνουμε μικρές εκπτώσεις σε αξίες από κοινωνικό αυτοματισμό, για να μην μπλέξουμε, επειδή θεωρούμε ότι η ad populum αρχή της λειτουργίας της κοινωνίας είναι αυτή που είναι και δεν αλλάζει. Αφού το γράφουν στο internet, έτσι είναι. Αφού το λένε όλοι, έτσι είναι. Αφού το κάνουν οι περισσότεροι, γιατί όχι κι εγώ; Φανταστείτε όμως να καταφέρνουμε να στεκόμαστε μια στο τόσο γερά στα πόδια μας απέναντι στον καθημερινό τραμπουκισμό της ηθικής μας. Τότε μάλιστα να βαφτίσω εμένα κι εσάς και όλους, Charlie.