Ήταν μια φορά ένας εκπρόσωπος κινήματος, ένας υφυπουργός κι ένας δημοσιογράφος. Το ξέρω, μοιάζει με ανέκδοτο. Ίσως και να είναι. Συμμετείχαν και οι τρεις σε μια τηλεοπτική συζήτηση για το θέμα της άρνησης πληρωμής εισιτηρίων αστικών συγκοινωνιών.
Ο εκπρόσωπος των «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» προσπαθούσε να προβάλλει το ιδεολογικό υπόβαθρο του κινήματος για να μας πείσει ότι δεν πρόκειται για κοινούς τζαμπατζήδες. Ότι όλα γίνονται για την προάσπιση των συμφερόντων ευπαθών κοινωνικών ομάδων, όπως οι άνεργοι και οι φοιτητές. Όταν μάλιστα αναφέρθηκε στο δράμα ενός νεαρού φοιτητή με δύο μεταπτυχιακά που έψαχνε δουλειά, τον οποίο συνάντησε τυχαία σε ένα από τα 15 λεωφορεία που χρησιμοποιούσε καθημερινά (ο φοιτητής) ένα δάκρυ κύλησε στο μάγουλο μου. Δεν ειρωνεύομαι σε καμία περίπτωση τον κάθε φοιτητή που ψάχνει δουλειά. Φυσικά πρέπει να ληφθούν ειδικά μέτρα για φοιτητές, ανέργους και άλλες κατηγορίες με ιδιαίτερες ανάγκες. Και δεν χρειάζεται καν να αναφέρω ότι κάθε αύξηση είναι άλλη μια σταγόνα στο ήδη ξεχειλισμένο ποτήρι του οικονομικού προϋπολογισμού της ελληνικής οικογένειας. Απλώς θα ήθελα να μάθω, βρε αδερφέ, πού τον ήξερε τον εκπρόσωπο, πώς τον αναγνώρισε, από πού γνώριζε την ιδιότητά του και άνοιξαν αυτή τη συζήτηση; Τέλος πάντων, ο εκπρόσωπος έκλεισε δηλώνοντας με στόμφο, «οι Έλληνες δεν πληρώνουν άλλη αύξηση».
[inset side=left]Ο Έλληνας έμαθε να κλέβει το κράτος από ανάγκη στην τουρκοκρατία. Και όταν αργότερα συστήθηκε το ευνομούμενο ελληνικό κράτος, ποτέ δεν πείστηκε ότι η φορολογία δεν είναι προαιρετική[/inset]Η απάντηση από την πλευρά του υφυπουργού ήταν ξεκαρδιστική και εξοργιστική ταυτόχρονα. «Αγαπητέ μου», είπε, «αντιλαμβάνεστε ότι με αυτό τον τρόπο δημιουργείτε ένα περιβάλλον ανομίας; Και ότι αποτέλεσμα αυτής της ανομίας θα είναι να αυξηθεί το έλλειμμα κάποιων ήδη ελλειμματικών οργανισμών; Με αυτό τον τρόπο πιστεύετε ότι βοηθάτε τους νέους με τα δύο μεταπτυχιακά που ψάχνουν δουλειά;»
Θεωρητικά, τα έχει τα δίκια του ο υφυπουργός. Αλλά δεν βρέθηκε κανείς να ρωτήσει το προφανές. Πώς διάολο δημιουργήθηκαν τα ελλείμματα στους οργανισμούς τόσα χρόνια που οι πολίτες δεν παρανομούσαν, κύριε υφυπουργέ μου, για να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε; Αστείο επιχείρημα…
Τα υπουργικά και υφυπουργικά εγκλήματα είναι δεδομένα. Από την άλλη, δεν μπορώ να πάρω ούτε το μέρος των «δεν πληρώνω». Στα μέσα μαζικής μεταφοράς πάντως δεν χρειαζόταν κανένα κίνημα για να αρχίσει η λαθρεπιβίβαση. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τα διαφυγόντα κέρδη από τη μη ακύρωση εισιτηρίων στα λεωφορεία και στα τρόλεϊ ήταν ήδη 18 εκατομμύρια ευρώ το 2006 και έφτασαν στα 40 εκατομμύρια το 2009. Το έκανα κι εγώ κάποτε, με τους συμμαθητές μου στο γυμνάσιο. Την πρώτη φορά τυχαία, διότι είχαμε ξεμείνει από χαρτζιλίκι. Ύστερα για πλάκα. Επειδή γουστάραμε να παρανομήσουμε και η μαγκιά μας μέχρι εκεί έφτανε. Λέτε η παρέα μου και εγώ να ήμασταν οι μόνοι; Κανείς άλλος εκεί έξω; Κανείς από τα μέλη του «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω»; Έτσι φαίνεται, αν κρίνω από το αποτέλεσμα δημοσκόπησης που δημοσιεύτηκε στην τηλεόραση το βράδυ της Δευτέρας 7 Φεβρουαρίου. Οι πολίτες απέδωσαν την ευθύνη για την σημερινή κατάσταση… στους πολίτες σε ποσοστό μόλις 1,5%, κοιμώμενοι προφανώς τον ύπνο του δικαίου.
Λυπάμαι αν κάποιος σοκάρεται, αλλά ο Έλληνας είναι τζαμπατζής από τη φύση του. Έμαθε να κλέβει το κράτος από ανάγκη την εποχή της τουρκοκρατίας. Κι όταν αργότερα σύστησε το δικό του ελεύθερο και ευνομούμενο κράτος, ποτέ δεν έκοψε αυτή τη συνήθεια. Δεν πείστηκε ότι η φορολογία δεν είναι προαιρετική, αλλά συμβατική υποχρέωση του κάθε πολίτη. Πώς όμως να πειστεί από μια πολιτική εξουσία διεφθαρμένη ως το κόκκαλο;
Πάντως η άρνηση της πληρωμής εισιτηρίων στα ΜΜΜ δεν διαφέρει ουσιαστικά από την φοροδιαφυγή. Και όλοι αυτοί που την έκαναν σύστημα χρόνια τώρα είναι εξίσου υπεύθυνοι με αυτούς που ροκάνιζαν το σκελετό του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών από μέσα. Και τώρα με την ανάπτυξη επαναστατικών κινημάτων όπως το «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω» βρήκαν μια ομάδα να ενταχθούν και ένα άλλοθι. Συμβαίνουν κι αυτά στις επαναστάσεις.