Είτε μιλάμε για χειροκίνητο, είτε για αυτόματο κιβώτιο, ο λεβιές ταχυτήτων αποτελεί ένα από τα βασικά σχεδιαστικά στοιχεία στην καμπίνα του αυτοκινήτου.

Ο λεβιές καθορίζει την μορφή της κεντρικής κονσόλας, και ενώ δεν είναι απαραίτητο να είναι όμορφος για να κάνει την δουλειά, κατά καιρούς έχουν προκύψει σχεδιαστικά φετίχ που χαρακτηρίζουν ορισμένα μοντέλα ή ακόμη και έναν κατασκευαστή στο σύνολό του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το κλασικό χτένι των χειροκίνητων Ferrari. Αυτό το μικρό αφιέρωμα μας θυμίζει μερικά πραγματικά ιδιαίτερα σχέδια.

Pagani Huayra
Τα αυτοκίνητα της Pagani είναι ένα παζλ περίτεχνων λεπτομερειών, που προκύπτουν από τον ιδιαίτερο τρόπο που ο ίδιος ο Horacio Pagani συνδυάζει την επιστήμη με την τέχνη. Ο λεβιές του ημιαυτόματου σασμάν δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Εκτός από την επιλογή της όπισθεν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τις αλλαγές, όπως σε ένα αγωνιστικό σειριακό.

Cord Preselector
Βλέπετε αυτό το χρωμιομένο μικροσκοπικό διπλό Η στα δεξιά της κολώνας του τιμονιού; Από εκεί αλλάζουν οι ταχύτητες στο Cord του 1930. Είναι ένας προεπιλογέας. Ο οδηγός πρέπει να επιλέξει εκ των προτέρων την επόμενη σχέση, και μετά το σασμάν αλλάζει μόνο του την ταχύτητα μόλις ο οδηγός πατήσει τον συμπλέκτη. Ήταν ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο σύστημα για να περάσει σε μαζική παραγωγή.

Citroen SM
Τα πάντα στην Citroen SM ήταν καινοτόμα και περίεργα σχεδιασμένα, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη ο επιλογέας ταχυτήτων. Όλο το αλουμινένιο κομμάτι στην βάση του λεβιέ μετακινείται μαζί με αυτόν. Το κούμπωμα κάθε μιας από τις πέντε σχέσεις συνοδεύεται από ένα γλυκό, δυνατό και πολύ χαρακτηριστικό μεταλλικό ήχο.

Spyker
Είναι τόσο απλό και ταυτόχρονα τόσο ξεχωριστό που δεν μένουν και πολλά να ειπωθούν. Ό,τι βλέπεις, δεν είναι παρά το απολύτως απαραίτητο hardware. Έχουν χρησιμοποιήσει άψογα φινιρισμένο αλουμίνιο για τα ball joints και τις ντίζες και τα έχουν αφήσει σε κοινή θέα.

Honda Civic 2001 - 2005
Η θέση του λεβιέ στο Civic ξένισε πολλούς εκείνη την εποχή. Θύμιζε μεν παλαιότερα αυτοκίνητα, αλλά ο σχεδιασμός της υπόλοιπης καμπίνας δεν ήταν ρετρό για να υποστήρίξει κάτι τέτοιο. Πάντως λειτουργικά ήταν βολικός. Ο λεβιές ήταν κοντά στο τιμόνι και έτσι η κίνηση του δεξιού χεριού ήταν η μικρότερη δυνατή.

Oldsmobile Hurst 1983
Σχεδιασμένο για αγώνες dragster, το σύστημα αυτό με τους τρεις μοχλούς επέτρεπε στον οδηγό να αλλάζει ταχύτητα χειροκίνητα στο αυτόματο σασμάν. Τραβώντας κάθε φορά έναν λεβιέ. Ο πρώτος μοχλός στα αριστερά είναι ένας κλασικός επιλογέας μεταξύ των θέσεων P,R,N,D. Ο τέρμα δεξιά λεβιές αλλάζει από 1^η σε 2^η και ο μεσαίος από 2^η σε 3^η. Υποτίθεται ότι το σύστημα αποκλείει την περίπτωση λάθους. Αν θυμάσαι ποιος λεβιές κάνει τι...

Mercedes-Benz CLK GTR
Στην ειδική αυτή έκδοση που παρήχθη μόνο και μόνο για να πάρει ομολογκασιόν για τους αγώνες, η αλουμινένια σφαίρα είναι ο επιλογέας για τη νεκρά και την όπισθεν. Οι αλλαγές ταχυτήτων γίνονται με paddles στο τιμόνι.

Citroen 2CV
Μπορεί να ήταν το προσιτό οικογενειακό αυτοκίνητο της εποχής του, ωστόσο έφερε πολλές καινοτομίες και ενδιαφέρουσες μηχανολογικές λύσεις. Ο λεβιές ταχυτήτων έχει ενδιαφέρουσα λειτουργία. Ο επιλογέας που ξεφυτρώνει από το ταμπλο κινείται παράλληλα και τηλεσκοπικά αλλά όχι πάνω κάτω. Αρχικά ξενίζει, αλλά όσοι είχαν 2CV τον έχουν λατρέψει.

Chevrolet Camaro
Παρότι ένα κλασικό χειροκίνητο σασμάν θα ήταν πιο ταιριαστό σε ένα muscle car, το συγκεκριμένο αυτόματο άρεσε στους πελάτες. Ο επιλογέας σχήματος Π δεν έκανε τίποτα ιδιαίτερο, απλώς μπορούσες να τον χουφτώσεις με δύναμη. Η GM το λάνσαρε ως Horseshoe Ratchet και έτσι έγινε γνωστό, επείδή το σχήμα του θύμιζε το μεταλλικό «σκαλοπάτι» στα άλογα, αυτόν τον μεταλλικό χαλκά που χρησιμοποιούν οι cowboys για να καβαλήσουν.

Audi R8
Το χτένι ήταν ανέκαθεν σχεδιαστικό φετίχ των ιταλικών supercars. Η Ferrari και η Lamborghini το καθιέρωσαν στις οδηγικές φαντασιώσεις. Αλλά εκείνα τα σασμάν ήταν ιδιότροπα στον χειρισμό. Και όταν οι Ιταλοί κατασκευαστές υπεραυτοκινήτων και κυρίως η Ferrari άρχισε να στρέφει τους πελάτες της στα ημιαυτόματα με καταβολές από την F1, η Audi με το R8 τελειοποίησε τον σχεδιασμό και έδωσε μια παράταση ζωής στο κλασικό χτένι. Που για πρώτη φορά ίσως συνδυάστηκε με έναν λεβιέ τόσο ακριβή, γρήγορο, και θετικό στο κούμπωμα.

Πηγή RoT