Ακόμα κι αν δεν έχετε ακούσεις ποτέ για τον Raymond Loewy, τον θεωρούμενο πατέρα του βιομηχανικού σχεδίου, μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι όλοι, με κάποιο τρόπο, έχετε έλθει σε επαφή με περισσότερες από μία από τις δημιουργίες του. 

Ποιος δεν γνωρίζει το μπουκάλι της Coca-Cola, το σήμα της Shell ή το πώς είναι βαμμένο το προεδρικό Boeing 747, το περίφημο Air Force One;
Οι ιστορικοί συχνά αναφέρονται στον Loewy για όλα τα παραπάνω, άντε και για το χαρακτηριστικό πακέτο των τσιγάρων της Lucky Strike. Αλλά αυτά αποτελούν μόνο την αρχή και ένα ψήγμα των σχεδίων του. Σχεδιαστικές δημιουργίες που περιλαμβάνουν από θύρες υπολογιστών, ραπτομηχανές, ψυγεία και μαχαιροπήρουνα, μέχρι θηριώδη βαπόρια, ατμομηχανές τρένων, λεωφορεία και διαστημικά εργαστήρια! Και για να έρθουμε στα δικά μας, συνεργάστηκε στενά με την αυτοκινητοβιομηχανία Studebaker, και τα Starliner και Avanti είναι σχέδια δικά του.

Εκεί όμως στα μέσα της δεκαετίας του ’70 στην άψη της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, ο 86χρονος Raymond Loewy ανέλαβε τον μεγαλύτερο πελάτη του, την κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης, προκειμένου να δημιουργήσει ένα καινούργιο αυτοκίνητο για τις δυτικές εκθέσεις αυτοκινήτων.

Το Moskvich XRL (για το Experimental Raymond Loewy) υποτίθεται ότι ήταν το «παγκόσμιο αυτοκίνητο» των Σοβιετικών. Ένα μοντέλο που θα παρουσίαζε τις κατασκευαστικές δυνατότητες του κομμουνιστικού κολοσσού και ήταν η αφετηρία για ένα επιθετικό σχέδιο εξαγωγής καταναλωτικών αγαθών προς τη Δύση. Ο ίδιος ο Loewy είπε ότι «θα μπορούσε να είναι το πιο σημαντικό επίτευγμα της καριέρας μου».

Ο Loewy απασχόλησε μια ομάδα νέων Αμερικανών για να σχεδιάσει το XRL. Αυτό το πρώιμο σκίτσο, που χρονολογείται στις 4 Μαΐου 1974, δείχνει τη χαμηλή βασική γραμμή, τη μεγάλη γωνία στις εμπρός κολόνες και τους φαρδείς τροχούς στις τέσσερις γωνίες του αυτοκινήτου. Ο Loewy οραματίστηκε το κάθισμα του οδηγού ξεχωριστά από το υπόλοιπο εσωτερικό, όπως μπορούμε να δούμε από το μαύρο δέρμα που το «ντύνει» [βλ. gallery], ενώ το χρυσό και μαύρο αμάξωμα έδειχνε τις αδρές γραμμές του XRL.

 

Ωστόσο, το XRL πήγε σαν το σκυλί στ’ αμπέλι, καθώς συνεθλίβη από τη σοβιετική γραφειοκρατία και τις μεταβαλλόμενες οικονομικές στρατηγικές. Σήμερα, το XRL είναι κάτι περισσότερο από μια υποσημείωση για το παγκόσμιο αποτύπωμα του αυτοκινήτου, με τα περίεργα όσο και ενδιαφέροντα σχέδιά του να υπενθυμίζουν σε τι θα μπορούσε να έχει εξελιχτεί. Είναι, ωστόσο, μια ενδιαφέρουσα ιστορική και πολιτιστική στιγμή της αυτοκίνησης που αξίζει να θυμηθούμε.