Ο Luigi Colani ήταν ένας από τους σημαντικότερους, αλλά και ταυτόχρονα του πιο υποτιμημένους σχεδιαστές του 20ού και 21ου αιώνα. Το παράδοξο είναι ότι ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του περισσότερο θεωρητικό παρά σχεδιαστή. Μέχρι χτες, ακόμα και σε ηλικία 91 ετών, ζούσε ανάμεσα στη Γερμανία και στην Κίνα.

Φορώντας εδώ και δεκαετίες λευκό πουλόβερ και λευκό παντελόνι, καλλιεργούσε μια φιλοσοφία όπου οι μορφές προέρχονται από τα αισθησιακά (ακόμη και σεξουαλικά) σχήματα της φύσης -ειδικά τα αγαπημένα του, ψάρια και πουλιά.

Αρχιτέκτονες και σχεδιαστές όπως ο Karim Rashid, η Zaha Hadid και ο Santiago Calatrava θα μπορούσαν να έχουν φοιτήσει στη σχολή βιομορφισμού του Luigi Colani.

Ο Colani προέκυψε ως ήρωας της μηνιαίας ρουμπρίκας «DRIVE Legends» του περιοδικού μας, τον Νοέμβριο του 2018, τελείως τυχαία. Η αλήθεια είναι ότι τον είχα ακουστά, αλλά δεν γνώριζα το έργο του. Όμως, σε συζήτηση με τον Κλεάνθη Τριανταφυλλίδη για το Ford Taunus TC, που θεωρώ το απόλυτα ισορροπημένο δείγμα μπερλίνας των '70s, αναρωτήθηκα ποιος το σχεδίασε. Και ψάχνοντας ανακάλυψα να λέγεται ότι αυτός κρύβεται πίσω από το σχεδιασμό του…

Και σήμερα, επανέρχεται στο ιντερνετικό προσκήνιο, καθώς έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών.

Γεννημένος στο Βερολίνο ως Lutz Colani στις 2 Αυγούστου του 1928, κουρδικής καταγωγής, ξεκίνησε την εξαιρετική καριέρα του ως σχεδιαστής στο Παρίσι στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ασχολούμενος αρχικά με τα αυτοκίνητα.

Αφού σπούδασε αεροδυναμική στη Σορβόννη και πέρασε μια περίοδο στις ΗΠΑ, εργαζόμενος για την Douglas Aircraft Company, όπου μελέτησε τη χρήση νέων υλικών, το 1953 μετακόμισε στη SIMCA στη Γαλλία, όπου εξέλιξε το πρώτο εξ ολοκλήρου πλαστικό αμάξωμα. Και από τότε μέχρι σήμερα, η χρήση του πλαστικού στο σχεδιασμό έπαιξε κρίσιμο ρόλο στον κόσμο του Colani.

Το 1955, ο Colani επέστρεψε στη γενέτειρά του, έμπλεος από μεγάλα οράματα κι ένα χαρτοφυλάκιο διεθνούς εμπειρίας. Πίσω στο Βερολίνο, άρχισε να σχεδιάζει πλαίσια, τα οποία και βραβεύτηκαν, για τους κορυφαίους καροσερίστες Erdmann & Rossi και Rometsch.

Ταυτόχρονα, προώθησε τα πλαστικά σχέδιά του, κάτι που κορυφώθηκε στη δεκαετία του ’60 με το κόμπακτ σπόρτσκαρ Colani GT. Ένα μοντέλο που διατίθετο ως κιτ DIY πάνω σε πλατφόρμα VW και γρήγορα εξελίχτηκε ως icon of life της δεκαετίας του ’60.

Τα πλαστικά έπιπλα του Colani που κατασκευάζονταν στη δεκαετία του ’60 για γερμανικές εταιρείες τον κατέστησαν ποπ-σταρ παγκοσμίου φήμης του σχεδιασμού.

Το 1972, με τη βοήθεια του Schloss Harkotten, ενός πολιτιστικού προπύργιου και δημιουργικού εργαστηρίου στη Βεστφαλία, ο πολυτάλαντος και ιδιοφυής Colani δημιούργησε ένα «Design Factory» που έδωσε νέα μορφή σε όλες σχεδόν τους τομείς της ζωής, κομίζοντας καινοτόμα σχήματα και επαναστατικά κόνσεπτ. 

Στη δεκαετία του ’70, προετοίμασε μελέτες για ανεμοπλάνα υψηλών επιδόσεων, ικανά να πετάξουν πάνω από τον Ατλαντικό, τάνκερ με νέους τύπους προπελών, οικολογικά αυτοκίνητα με κατανάλωση μόνο 1,7 kg φυσικού αερίου ανά 100 km. Για να μην αναφέρουμε προϊόντα της εποχής για τις βιομηχανίες πορσελάνης και ειδών υγιεινής, που λανσαρίστηκαν από τις Grohe και Rosenthal.

Η VW δε, κατέβαλε στον Colani τεράστια κεφάλαια για να οραματιστεί το μέλλον, καταρτίζοντας μελέτες για τα αυριανά αυτοκίνητα της εταιρείας. Για τον ίδιο λόγο του επέτρεψε να χρησιμοποιεί για τα πρωτότυπά του την αεροδυναμική σήραγγα, προκειμένου να δοκιμάσει αμαξώματα για εξοικονόμηση καυσίμων και υψηλή ταχύτητα.

 Μέχρι τότε, ο Colani ήταν ο πιο γνωστός σχεδιαστής παγκοσμίως, αναγνωρίσιμος από την υπογραφή «Colani» σε όλα τα σχέδια και τα προϊόντα του, καθώς και από τις βιοδυναμικές μορφές που δημιούργησε, διαμορφώνοντας την ίδια τη φύση.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ο Colani άρχισε να εργάζεται για την Canon, για τη Sony, για τη Mazda και να μην ξεχνάμε άλλες, αμέτρητες εταιρείες που εστιάζονταν στον τρόπο ζωής. Έτσι προέκυψε η παγκοσμίως γνωστή φωτογραφική μηχανή SLR, η Canon T90, το 1986. Η πρώτη φωτογραφική μηχανής που σχεδιάστηκε ρητά για το σχήμα του ανθρώπινου χεριού και ματιού. Σχέδιο που αντέγραψαν σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές φωτογραφικών μηχανών. Αλλά και τα οργανικά διαμορφωμένα ακουστικά της Sony, το 1988, τα πρώτα του είδους, που αγοράστηκαν μέχρι από το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης για τη μόνιμη συλλογή του.

Στο Στούντιο Ερευνών του στη Βέρνη της Ελβετίας, το οποίο άνοιξε το 1986, ο Colani δημιούργησε μελέτες-οράματα για υπερηχητικά αεροπλάνα, τρένα υψηλής ταχύτητας, βιο-οργανικές αρχιτεκτονικές, αεροδυναμικό αθλητικό εξοπλισμό, ρολόγια και κοσμήματα.

Το 1989, οι προσπάθειές του κορυφώθηκαν με την παρουσίαση και δοκιμή 13 αεροδυναμικών οχημάτων στα Bonneville Salt Flats στη Utah, όπου ο Colani άφησε άφωνους τους πάντες με τα αυτοκίνητα εξοικονόμησης καυσίμων που έθεσαν πολλά ρεκόρ ταχύτητας στην ξηρά. 

Αδιαμφισβήτητα, το έργο του μαρτυρά μια ανεξάντλητη ποικιλία μορφών και σχημάτων. Στη δεκαετία του ’90, η Colani εξέλιξε το πρώτο PC χωρίς ακμές και ορθές γωνίες για τη γερμανική Vobis. Το 2002, στο στούντιο σχεδίασής του στην Καρλσρούη παρουσίασε το έβδομο εφικτό πρωτότυπο για ένα πρωτοποριακό, αεροδυναμικό φορτηγό πάνω σε πλατφόρμα της Mercedes-Benz.

Την ίδια χρονιά, ο Colani σημείωσε άλλη μια θριαμβευτική επιτυχία, όταν οι δυναμικές μελέτες του για μεγάλα σχήματα παρουσιάστηκαν στη μόνιμη συλλογή του Pinakothek der Moderne στο Neue Sammlung του Μονάχου.

Η stealth αισθητική του Colani θα μπορούσε να θεωρηθεί εκτός τόπου και χρόνου ή διαστημική, πίσω στη δεκαετία του ’70. Οι ιδέες του φαίνονταν να ταίριαζαν καλύτερα σε ένα πρωτότυπο ή σε ένα όχημα για το Star Wars, παρά σε μια γραμμή παραγωγής της Volkswagen. Αλλά σήμερα που ο κόσμος ξυπνά και κοιμάται με την εξοικονόμηση ενέργειας, η στεντόρεια άποψη του Colani για την αεροδυναμική και τα καύσιμα φαίνεται πιο σχετική και επίκαιρη από ποτέ.