Στο βωμό της οικολογίας και της μείωσης των εκπομπών άνθρακα, όλες οι χώρες του κόσμου δίνουν κίνητρα για να τονώσουν τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων. Ωστόσο, ό,τι κάνει αυτή τη στιγμή ολόκληρος ο πλανήτης, η Κίνα το έχει κάνει πράξη εδώ και κάμποσα χρόνια. 

Έως το 2030 το 90% των νέων οχημάτων που θα πωλούνται στην Κίνα θα είναι ηλεκτρικά.

Η επιτυχία του Πεκίνου κόβει την ανάσα. Τα ηλεκτρικά οχήματα αντιπροσώπευαν το 25% του συνόλου των επιβατικών αυτοκινήτων που ταξινομήθηκαν στην Κίνα πέρυσι. Για να καταλάβετε κάπως καλύτερα τις διαφορές, στις ΗΠΑ τα ηλεκτρικά μοντέλα το 2022 αντιπροσώπευαν ένα στα επτά νέα μοντέλα (14%), ενώ στην Ευρώπη ήταν ένα στα οκτώ (12,5%)!

Μάλιστα, η HSBC σε έκθεσή της προβλέπει ότι το ποσοστό διείσδυσης των EV στη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτου στον κόσμο και -σημειωτέον- τη δεύτερη ισχυρότερη οικονομία στον πλανήτη, θα φτάσει το 90% έως το 2030.

Συμπεριλαμβανομένων των plug-in υβριδικών, οι πωλήσεις «πράσινων» αυτοκινήτων στην Κίνα έφθασαν τα 5,67 εκατ. το 2022, ποσοστό υψηλότερο του 50% από τις παγκόσμιες πωλήσεις αυτών των μοντέλων. Μάλιστα, φέτος η Κίνα σύμφωνα με τις προβλέψεις θα αντιπροσωπεύσει περίπου το 60% από τα 14,1 εκατ. νέα τέτοια οχήματα που θα πουληθούν σε ολόκληρο τον πλανήτη. 

Πώς κατάφερε όμως η Κίνα να κάνει το κόλπο γκρόσο; Δίνοντας μεγάλες επιδοτήσεις για αρκετά χρόνια στους αγοραστές.

Το πρόγραμμα επιδότησης αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα τρέχει ουσιαστικά εδώ και μια δεκαετία! Έφθασε μάλιστα την τελευταία τριετία να επιδοτεί με κρατικό χρήμα τους αγοραστές EV έως και 60.000 γιουάν, που σημαίνει $8.375.

Παρότι βέβαια οι επιδοτήσεις έχουν σταματήσει επίσημα από τα τέλη του 2022, «ανεπίσημα» πολλές επαρχίες στην Κίνα -με τη σύμφωνη προφανώς γνώμη της κυβέρνησης- πριμοδοτούν ακόμα την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων με ποσό που φθάνει τις $1.000-1.500.

Οι Κινέζοι εκμεταλλεύτηκαν την αυτάρκεια που είχαν σε πρώτες ύλες, το τεράστιο και φθηνό εργατικό δυναμικό τους και φυσικά την τεχνογνωσία να στήσουν τη δική τους αυτοκινητοβιομηχανία από το μηδέν. 

Προκειμένου όμως να μην έρθουν σε ευθεία αντιπαράθεση με τους δυτικούς κατασκευαστές, οι οποίοι πλεονεκτούσαν σε εμπειρία, γνώση και τεχνολογία στους κινητήρες εσωτερικής καύσης, έπαιξαν έξυπνα το παιχνίδι της προστασίας του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής μέσω των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. 

Φρόντισαν όμως να υποστηρίξουν εμπράκτως το εγχείρημα τους. Πέρα από την εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία και τους εγχώριους αγοραστές, έδωσαν ρέστα και στις υποδομές. Στο δίκτυο φόρτισης δηλαδή. 

Η Κίνα είχε ούτως ή άλλως το μεγαλύτερο δίκτυο φόρτισης παγκοσμίως, με σχεδόν 7 εκατ. φορτιστές! Πρόσθεσε όμως σε αυτό το νούμερο, μόνο μέσα στο 2022, επιπλέον 649.000 δημόσιους φορτιστές, νούμερο υψηλότερο κατά 70% από όλες τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις που έγιναν σε ολόκληρο τον πλανήτη! 

Επιπλέον το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης άναψε το πράσινο φως για τεράστιες φορολογικές ελαφρύνσεις. Η επιβάρυνση του 10% που ίσχυε για τα παραδοσιακά οχήματα καταργήθηκε για τις αγορές «καθαρών» αυτοκινήτων κάτω των 300.000 γιουάν μέχρι το 2025 και θα επιστρέψει στο 5% το 2030. 

Η συγκεκριμένη φορολογική ελάφρυνση ισχύει από το 2014 και έχει στοιχίσει μέχρι στιγμής στην κινέζικη κυβέρνηση περισσότερα από 835 δισεκατομμύρια γιουάν. Σε αυτά προσθέστε και τα 270 δισεκατομμύρια γιουάν που έχουν δοθεί ως επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τα πάνω από $12 δισ. που έχουν δοθεί μέχρι στιγμής σε υποδομές, για να αντιληφθούμε πόσο μπροστά είναι αυτή τη στιγμή ο ηλεκτρικός μετασχηματισμός της Κίνας.

Επίσης, η κινέζικη κυβέρνηση φρόντισε με φόρους να κάνει όσο το δυνατόν λιγότερο ελκυστική την αγορά αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, ενώ σε τοπικό επίπεδο τιμώρησε και συνεχίζει να τιμωρεί όσους θέλουν να κινούνται στον αστικό ιστό με τα βενζινοκίνητα οχήματά τους. 

Σε πλήρη αντίθεση με τους οδηγούς ηλεκτρικών οχημάτων οι οποίοι μπορούν εύκολα να γίνουν αποδέκτες της πράσινης κάρτας κυκλοφορίας που συνεπάγεται πληθώρα πλεονεκτημάτων σε θέσεις στάθμευσης, κ.α. 

Όπως πριμοδότησε η κυβέρνηση την αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας ώστε να στραφεί στην παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων, έτσι τιμώρησε και όσους δεν ακολούθησαν τις διαταγές της. Όσοι λοιπόν κατασκευαστές δε συμμορφώθηκαν με τα νέα μέτρα, έλαβαν αρνητική βαθμολογία, μεγάλα πρόστιμα και σχεδόν 4.000 γιουάν φόρο για κάθε μοντέλο που έβγαινε από τη γραμμή παραγωγής με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Όπως αντιλαμβάνεστε, οι περισσότεροι εξ’ αυτών έχουν ήδη  εξαφανιστεί από το χάρτη, ενώ όσοι παραμένουν προσπαθούν να εξελιχθούν σε κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων. 

Σήμερα, στην Κίνα δραστηριοποιούνται περισσότεροι από 100 κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων ενώ δεκάδες start-up που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο «ηλεκτρικό» τομέα ξεπηδούν κάθε μέρα στην αγορά. 

Προκειμένου λοιπόν η κυβέρνηση να δώσει το καλό παράδειγμα, αντικατέστησε το μεγαλύτερο μέρος των δημοσίων οχημάτων της με νέα αμιγώς ηλεκτρικά! Από τα κυβερνητικά αυτοκίνητα, έως τους στόλους των δημόσιων συγκοινωνιών και τα ταξί...

Οι Ευρωπαίοι και όλοι εν γένει οι δυτικοί κατασκευαστές (με εξαίρεση την Tesla) προσπαθούν με νύχια και με δόντια να ακολουθήσουν την Κίνα και φυσικά να πάρουν όσο το δυνατόν πιο μεγάλο κομμάτι από την πίτα των πωλήσεων. 

Ωστόσο, απέχουν έτη φωτός από την επίτευξη του στόχου αυτού.  Υστερούν σε πρώτες ύλες, σε φθηνό εργατικό δυναμικό, σε υποδομές αλλά και σε κρατική υποστήριξη. Με λίγα λόγια πετούν δισ. ευρώ σε ένα βαρέλι που μοιάζει να μην έχει πάτο. 

Ο όμιλος VW πρόσφατα δήλωσε μέσω του ισχυρού του άνδρα, Tomas Schafer, ότι η μεταστροφή αυτή δεν εξελίσσεται όπως θα περίμεναν, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται μέχρι και η οικονομική επιβίωση του ομίλου. Κι όταν ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος κατασκευαστής δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτή η θέση των υπολοίπων. 

Ακόμα όμως και στις ΗΠΑ, ο CEO της Ford, Jim Farley, έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι το παιχνίδι της ηλεκτροκίνησης είναι χαμένο από χέρι για όλους πέραν των Κινέζων, ενώ η CEO της GM Mary Bara, ζήτησε άμεσα κρατική βοήθεια προς τις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες ώστε να αντέξουν οικονομικά αυτή τη μεταστροφή...

Η Κίνα όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος έριξε στα σχοινιά τους αντιπάλους της με την ηλεκτροκίνηση. Τους οδήγησε εκεί ακριβώς που ήθελε και πλέον φαντάζει πολύ εύκολο ακόμα και να τους συντρίψει εάν το επιθυμεί. Ξεκινώντας σε πρώτη φάση με τις εξαγωγές κινέζικων ηλεκτρικών οχημάτων σε Ευρώπη και ΗΠΑ, σε τιμές πώλησης μάλιστα που οι δυτικοί κατασκευαστές είναι αδύνατο να προσεγγίσουν και να ανταγωνιστούν...  

Καλώς ή κακώς οι δυτικοί κατασκευαστές έπρεπε να ζυγίσουν καλύτερα τις επιλογές τους, αξιολογώντας λεπτομερέστατα τις αλλαγές αλλά κυρίως τη δυναμική του αντιπάλου τους. Αναμφίβολα, δε θα εξαφανιστούν από το χάρτη αλλά είναι και μαθηματικά βέβαιο ότι δε θα αντέξουν όλοι. 

Ίσως μια ρελάνς με το υδρογόνο να είναι ο τελευταίος κρυμμένος άσος στο μανίκι τους ή τα «ρέστα» τους αν προτιμάτε, στην προσπάθεια να ανατρέψουν το κλίμα και να ανακτήσουν τα ηνία. Ίδωμεν...