Η φιλανδική κυβέρνηση δημοσίευσε μια ενδιαφέρουσα και καλά τεκμηριωμένη μελέτη για το μέλλον της βιομηχανίας πετρελαίου παγκοσμίως. Φινλανδοί γεωλόγοι, που εργάστηκαν με πληθώρα παραμέτρων και μεταβλητών, τείνουν να καταδείξουν ότι η υγεία της πετρελαϊκής βιομηχανίας θα μπορούσε να καταρρεύσει τα επόμενα χρόνια.

Η πρόβλεψη δεν είναι προφανώς μια ακριβής επιστήμη, αλλά πολλοί παράγοντες είναι σαφείς. H EROEI (Εnergy Returned On Energy Invested), ρυθμός επιστροφής της ενέργειας), είναι πρώτα απ’ όλα αυτή που καταρρέει. H EROEI προσδιορίζει τη διαφορά μεταξύ της ποσότητας ενέργειας που απαιτείται για την εξόρυξη του αργού και της ενέργειας που παρέχει το πετρέλαιο όταν αυτό χρησιμοποιείται (μεταφορές, στέγαση κ.λπ.). Μια πρώτη απόδειξη ότι τα «πηγάδια» γίνονται όλο και πιο δύσκολο στην εκμετάλλευσή τους.

Στη Σαουδική Αραβία, ο μεγαλύτερος εθνικός τομέας εκμετάλλευσης (θυμηθείτε ότι η Σαουδική Αραβία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς στον κόσμο), που βρίσκεται στο Ghawar, έχει μειώσει την παραγωγή του εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα, κατά περίπου 1,2 εκατ. βαρέλια. Ο χρόνος της σφόδρα κερδοφόρας άντλησης αυτών των «εύκολων» κοιτασμάτων πετρελαίου έφτασε, με τη Σαουδική Αραβία να βρίσκεται σε πτωτική πορεία όσον αφορά την κερδοφορία.

Επί του παρόντος, η ζήτηση είναι χαμηλότερη από την προσφορά, αλλά εξακολουθεί να αυξάνεται εδώ και αρκετά χρόνια. Οπότε, λογικά, θα πρέπει να υπερβεί γρήγορα την προσφορά. Χωρίς την τελευταία να μπορεί να ακολουθήσει την τάση, θα δημιουργηθεί κίνδυνος έντασης στην αγορά (και κατάρρευσης). Και καμία πρόβλεψη δεν υποστηρίζει ότι η ζήτηση θα σταματήσει να αυξάνεται πριν από το 2040...

Συνοπτική περίληψη της κατάστασης
«Σήμερα, περίπου το 90% της αλυσίδας εφοδιασμού της παγκόσμιας μεταποιητικής βιομηχανίας (όλοι οι συνδυασμοί τομέων) εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα πετρελαϊκών παραγώγων ή πετρελαϊκών υπηρεσιών. Περίπου το 70% των ημερήσιων αναγκών μας σε πετρέλαιο προέρχεται από κοιτάσματα που εντοπίστηκαν πριν από το 1970. Ο όγκος της παραγωγής προέρχεται από 10 έως 20 τεράστια πετρελαϊκά κοιτάσματα.

Το 2006, τα δέκα από τα 20 κοιτάσματα πετρελαίου αντιπροσώπευαν το 29,9% των παγκόσμιων πόρων. Από το 2006 μέχρι σήμερα, έχουν ανακαλυφθεί πολύ λίγα νέα κοιτάσματα, με τα περισσότερα από αυτά είναι πολύ μικρά. Το «peak oil» συντελέστηκε το 1962 και έκτοτε τα ποσοστά ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων συνέχισαν να μειώνονται. Οι νέες ανακαλύψεις είναι περιορισμένες: Ο ρυθμός επιτυχίας εντοπισμού νέων κοιτασμάτων το 2017 ήταν στο χαμηλό επίπεδο του 5%.

Το 81% της παραγωγής υγρών πετρελαιοειδών βρίσκεται ήδη σε παρακμή (εξαιρουμένης οποιασδήποτε μελλοντικής ανάπλασης). Μέχρι το 2040, αυτό θα σήμαινε ότι ο κόσμος θα πρέπει να αντικαταστήσει την τρέχουσα παραγωγή αργού πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας τουλάχιστον τέσσερις φορές, μόνο και μόνο για να διατηρήσει σταθερή την παγκόσμια παραγωγή. Τον Ιανουάριο του 2005, η Σαουδική Αραβία αύξησε τον αριθμό των λειτουργικών πηγαδιών κατά 144%, για να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου μόλις κατά 6,5%. Αυτό υποδηλώνει ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις πετρελαίου δεν κατάφεραν να αυξήσουν την παραγωγή τόσο, έτσι ώστε να συμβαδίσουν με την αυξανόμενη ζήτηση».

Συνολικά, η έκθεση των 510 σελίδων (διαβάστε την εδώ) δεν λέει ότι σύντομα δεν θα υπάρχει πετρέλαιο, αλλά ότι θα γίνεται όλο και λιγότερο κερδοφόρο στην εξόρυξη. Και μάλλον δεν είναι αύξηση των τιμών που θα αντισταθμίζει τις απώλειες που προκαλούνται στη βαρέων βαρών βιομηχανία του πετρελαίου. Η μελέτη είναι αρκετά ανησυχητική με την πρόβλεψη ενός σοκ μέσα στα «πέντε επόμενα χρόνια». Μήπως κάτι γνωρίζουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες και σπρώχνουν φαινομενικά «ανεξήγητα» την ηλεκτροκίνηση; Και αν είναι έτσι γιατί ένα ενδιάμεσο στάδιο 20 ετών δεν έχει για φορέα του το φυσικό αέριο;