Μόλις χθες, γράψαμε για τη δημοπρασία μιας Citroën SM, ιδιοκτησίας του Robert Opron, που «τυγχάνει» να ήταν και ο σχεδιαστής της. Βέβαια, ο Robert Opron που έφυγε από τη ζωή στις 29 του περασμένου Απριλίου, σε ηλικία 89 ετών, ήταν ο άνθρωπος που βρισκόταν πίσω από τις πετυχημένες γαλλικές μπερλίνες στις δεκαετίες του ’60 και του ’70: SM, GS, CX… Αλλά και του Renault Fuego ή της Alfa Romeo SZ/RZ!

Αναντίλεκτα όμως το πιο θρυλικό δημιούργημα του Robert Opron ήταν η Citroën SM που κατά διαβολική συγκυρία πέρυσι γιόρταζε το χρυσό ιωβηλαίο της. Το εμβληματικό γαλλικό κουπέ με το πρωτοποριακό στιλ ήταν το χαρακτηριστικότερο δείγμα γραφής του Γάλλου σχεδιαστή από την Αμιένη.

Αλλά σαφώς υπάρχουν πολύ περισσότερα μοντέλα που δημιουργήθηκαν από τη γραφίδα του Opron. Αυτοκίνητα που ταξιδεύουν ασταμάτητα στη μνήμη των παλιότερων από εμάς. Και όχι μόνο της Citroën, αλλά και της Renault. Αν και η Régie αποτελούσε τότε μια φίρμα, κρατική, που άφηνε σαφώς λιγότερη δημιουργική ελευθερία στους σχεδιαστές της.

Γεννημένος στις 22 Φεβρουαρίου του 1932, o Opron ξεκίνησε τολμηρά τη επαγγελματική διαδρομή του το 1958 στη SIMCA. Εκεί όπου υπέγραψε σε ηλικία μόλις 26 ετών το πρωτότυπο Fulgur. Μια σπουδή που είχε αναθέσει η εφημερίδα Journal de Tintin και η οποία αφορούσε ένα πρωτότυπο που να αντιπροσωπεύει το «αυτοκίνητο του 2000». 

Προφανώς δεν επρόκειτο για μοντέλο που θα έπαιρνε την άγουσα για την παραγωγή. Δεν θα μπορούσε άλλωστε ακόμα και να υπήρχε η βούληση. Το σχεδιαστικό γραφείο της SIMCA διαλύθηκε ύστερα από το Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης του 1959. Εκεί όπου έκανε ντεμπούτο το Fulgur. 

Χωρίς πλέον στέγη και σεβόμενος τη ρήτρα που είχε υπογράψει για τη μη παροχή υπηρεσιών σε ανταγωνίστριες εταιρείες, ο Opron βρήκε προσωρινό καταφύγιο στις οικιακές συσκευές Arthur Martin. 

Η αυτοκινητική καριέρα του Opron επανεκκίνησε στη Citroën το 1962. Τον σχεδιαστικό τόνο στο Quai de Javel έδινε εκείνη την εποχή ο μαέστρο Flaminio Bertoni. Ένας άνθρωπος-ορχήστρα για την εταιρεία που εμπνεόταν, σχεδίαζε και έφτιαχνε τα προπλάσματα ολομόναχος. 

Η έλευση του Opron γέννησε το Ami 6 break, τη στέισον εκδοχή της μπαρόκ μπερλίνας με την αμφιλεγόμενης αισθητικής ανάποδη κλίση στο πίσω τζάμι. Η εμπορική επιτυχία του μοντέλου ήρθε μαζί με τον θάνατο του Bertoni το 1964. Απώλεια που ανέδειξε τον νεαρό Robert στον σχεδιαστικό θώκο της Citroën.

Η πρώτη αποστολή του το 1967, ήταν να φρεσκάρει με σεβασμό το αριστούργημα του προκατόχου του, την DS, μεταμοσχεύοντάς της κατευθυντικούς προβολείς.

Το 1970 ήταν η πιο παραγωγική και πετυχημένη χρονιά του μικρού το δέμας Opron με το αιώνιο παπιγιόν. Εμπνευσμένος από τα αεροδυναμικά πρωτότυπα του Pininfarina για λογαριασμό της British-Leyland, σχεδίασε δύο μοντέλα που θα σηματοδοτούσαν την εποχή και την εταιρεία για διαφορετικούς λόγους: Η εξαιρετικά δημοφιλής GS από τη μία και η σπορ πολυτελής SM από την άλλη. 

Με την τελευταία δυστυχώς να εξελίσσεται σε εμπορική αποτυχία. Η θητεία του στη Citroën ολοκληρώθηκε το 1974 με τη CX. Μοντέλο που ήταν η τελευταία πετυχημένη μπερλίνα υψηλής κλάσης της γαλλικής φίρμας και ακόμα ένα αυτοκίνητο με ουρά σε σχήμα φυσαλίδας, σχεδιαστικό φετίχ του Robert Opron.

Ύστερα από την εξαγορά της Citroën από την Peugeot, ο Γάλλος σχεδιαστή προτίμησε να στραφεί προς τη Renault. Η Régie του εμπιστεύτηκε το κέντρο σχεδιασμού της Billancourt. Δυστυχώς, εκεί τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά και η αχαλίνωτη φαντασία του βρέθηκε υπό επιτήρηση. 

Το γραφείο σχεδιασμού έπρεπε να συνθέσει τα «θέλω» των μηχανικών με τους περιορισμούς που επέβαλαν οι σχεδιαστές παραγωγής, με αμφότερους να επιβάλλουν σωρεία περιορισμών στις διαστάσεις. Εναπόκειτο λοιπόν στον νιόφερτο Opron να εφαρμόσει μια διεθνή πολιτική, με συνεπή ταυτότητα της φίρμας μεταξύ όλων των τμημάτων του ομίλου και σε όλον τον κόσμο.

Έτσι, στο μαζικό Renault 9 στραγγαλίστηκε η πρωτοτυπία με την οποία θα επιθυμούσε να το εμποτίσει. Θα είχε βέβαια την ευκαιρία να δώσει κάτι παραπάνω με το κουπέ Fuego που προερχόταν από το R18 -αν και το πίσω μέρος του αυτοκινήτου που θυμίσει αχνά την SM το έχει σχεδιάσει ο Michel Jardin.

Θα κατάφερνε όμως να ενσωματώσει το αγαπημένο του gimmick, την ουρά-φυσαλίδα, στο R25. Που τελικά θα ήταν και η τελευταία επιτυχημένη εμπορικά, ταξιδιάρα μπερλίνα της Billancourt. 

Δυστυχώς, η άφιξη του Georges Besse ως επικεφαλής του Ρόμβου και η ταυτόχρονη αποχώρηση του Bernard Hanon που τον είχε φέρει στη Renault, θα τον ωθούσαν προς την έξοδο. Ο Robert Opron θα εντασσόταν στη συνέχεια στη FIAT το 1986, όπου η γραφίδα του θα δημιουργούσε τα προπαρασκευαστικά σχέδια για τις μπαρόκ Alfa Romeo RZ και SZ. 

Αλλά και η ιταλική περιπέτεια ήταν κάτι που τελείωσε αρκετά γρήγορα. Ο Opron, γυρίζοντας πίσω στη Γαλλία το 1990, θα τελείωνε την καριέρα του ως σύμβουλος κυρίως για τη Ligier και τα μικροαυτοκίνητά της. 

Και ένα από τα πιο ρηξικέλευθα μοντέλα για οδήγηση χωρίς δίπλωμα, το Be Up, θα βασιζόταν στο πρωτότυπο Dragon Fly που είχε την υπογραφή του. Αναμφίβολα, μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Robert Opron θα πρέσβευε σχεδιαστικά την εικόνα της διαφοράς.