DRIVE Legend: Raymond Loewy 1893-1986, σχεδιαστής του αμερικανικού ονείρου
«Υπάρχει μια ξέφρενη κούρσα προώθησης σε χάντρες και σκουπίδια με το πρόσχημα του “μοντερνισμού”. Μπορώ να ισχυριστώ ότι έχουν κάνει την καθημερινή ζωή του 20ού αιώνα πιο όμορφη».
Ακόμα κι αν δεν έχετε ακούσει για τον Loewy, τον θεωρούμενο πατέρα του βιομηχανικού σχεδιασμού, μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι όλοι, με κάποιο τρόπο, έχετε έλθει σε επαφή με περισσότερες από μία από τις δημιουργίες του. Ποιος δεν γνωρίζει το μπουκάλι της Coca-Cola, το σήμα της Shell ή το πώς είναι βαμμένο το προεδρικό Boeing 747, το περίφημο Air Force One;
Οι ιστορικοί συχνά αναφέρονται στον Loewy για όλα τα παραπάνω, άντε και για το χαρακτηριστικό πακέτο των τσιγάρων της Lucky Strike. Αλλά αυτά αποτελούν μόνο την αρχή και ένα ψήγμα των σχεδίων του. Σχεδιαστικές δημιουργίες που περιλαμβάνουν από θύρες υπολογιστών, ραπτομηχανές, ψυγεία και μαχαιροπήρουνα, μέχρι θηριώδη βαπόρια, ατμομηχανές τρένων, λεωφορεία και διαστημικά εργαστήρια!
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ From Russia with Loewy: Το παγκόσμιο αυτοκίνητο της Σοβιετικής Ένωσης
Ο Loewy εργάστηκε ως τέτοιος πολύ πριν ο όρος «βιομηχανικός σχεδιαστής» περιληφθεί στα λεξικά. Και όταν εγκατέλειψε την ενεργό δράση, το επάγγελμα αυτό είχε πλέον αποκτήσει ακαδημαϊκή έδρα, ενώσεις και πανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών. Γι’ αυτό και ο Loewy έγινε εξώφυλλο στο περιοδικό TIME, ενώ εργάστηκε για όλους, από τον Howard Hughes μέχρι τον πρόεδρο JFK.
Ο Loewy γεννήθηκε στο Παρίσι το 1893 και σπούδασε στο Université de Paris και στο École de Laneau, πριν μεταναστεύσει στις ΗΠΑ το 1919. Αφού εργάστηκε για λίγο ως εικονογράφος μόδας για τα περιοδικά (εφημερίδες τότε) Vogue και Harper’s Bazaar, έγινε γνωστός κυρίως για τους λογότυπους και τον βιομηχανικό σχεδιασμό.
Θεωρούμενος από πολλούς ως «ο πατέρας του βιομηχανικού σχεδιασμού», στη δεκαετία του ’30 πιστώθηκε με τον λογότυπο της Shell, με πολλά αντικείμενα της Coca-Cola, τα αυτοκίνητα Studebaker και το ψυγείο Coldspot για τη Sears Roebuck & Company. Αυτή ειδικά η τελευταία οικιακή συσκευή, απετέλεσε και την αρχή της δόξας: Το 1938 πολιτογραφήθηκε Αμερικανός πολίτης.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Loewy ήταν σπουδαίος σχεδιαστής, αλλά επίσης και ότι βρέθηκε τη σωστή στιγμή στο σωστό μέρος, καθώς και ότι δεν άφηνε ευκαιρία που να μην την αδράξει από τα μαλλιά. Το 1939, ο πρόεδρος της American Tobacco Co. είπε στον Loewy ότι στοιχηματίζει $50.000 ότι δεν θα μπορέσει να βελτιώσει τη συσκευασία του πακέτου τσιγάρων της Lucky Strike.
Αυτός ανταποκρίθηκε στην πρόκληση, άλλαξε το πράσινο φόντο του πακέτου σε λευκό - μειώνοντας συγχρόνως το κόστος εκτύπωσης- και έβαλε τον λογότυπο και στις δύο πλευρές της συσκευασίας, αυξάνοντας έτσι τη θέαση του εμπορικού σήματος... και τις πωλήσεις.
Η επιτυχία ήταν συνολική. Το γραφείο Raymond Loewy Associates έφτασε τους 150 υπαλλήλους. Στη συνέχεια κινήθηκε σε ακόμα υψηλότερα κλιμάκια σχεδιάζοντας τις μηχανές των Σιδηροδρόμων της Pennsylvania, συνεχίζοντας τη συνεργασία του με την αυτοκινητοβιομηχανία Studebaker, περιλαμβανομένων των μοντέλων Starliner και Avanti.
Και μην φανταστείτε πως ήταν ένας αιθεροβάμων σχεδιαστής που αδιαφορούσε για το κόστος προς χάριν του ντιζάιν. Όχι! Ο Loewy ήταν η χαρά των ανθρώπων του μάρκετινγκ. Ο πρόεδρος της Lever Brothers (Unilever) τον περιέγραψε κάποτε λέγοντας, «έχει το ένα μάτι στη φαντασία και το άλλο μάτι στο ταμείο».
Αλλά αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον και αξιοθαύμαστο δεν είναι πόσο διάσημος έγινε ή πόση επιρροή είχε το έργο του. Είναι ότι ήταν ευτυχής να δοκιμάζει το χέρι του οπουδήποτε και σε οτιδήποτε. Έβλεπε το σύγχρονο κόσμο ως μια μαγική αλληλουχία φαινομένων, καθένα από τα οποία χρειαζόταν προσεκτικό σχεδιασμό. Έτσι δεν απορροφήθηκε μυωπικά σε μια συγκεκριμένη φίρμα ή συσκευή και δεν είχε «προσωπικό ύφος» όπως κάνουν σήμερα πολλοί σχεδιαστές.
Ο Loewy επέστρεψε στη Γαλλία το 1952 και δημιούργησε την Compagnie d’Esthétique Industriale, από την οποία προήλθαν οι λογότυποι των μπισκότων Lu, της New Man (που διαβάζει και προς τις δύο κατευθύνσεις), της Coop, της L’Oréal, της Monoprix, καθώς και της TWA που του παρήγγειλε ο Howard Hughes.
Οι μεταφορές ήταν κάτι που πάντα τον ενδιέφερε, δεδομένου ότι ο Αμερικανός πρόεδρος J.F. Kennedy του παρήγγειλε την εξωτερική «φορεσιά» και την εσωτερική διακόσμηση του Air Force One (Boeing 707 τότε), πριν η Air France τον πιέσει τόσο πολύ για το σετ φαγητού (!) 18 κομματιών του Concorde το 1976. Αλλά, ο Loewy θέλησε να πάει το σχέδιό του ακόμα ψηλότερα, αναλαμβάνοντας για τη NASA τον εσωτερικό σχεδιασμό του διαστημικού σταθμού Skylab!
Αυτός που ήταν ο πρώτος βιομηχανικός σχεδιαστής που έγινε το εξώφυλλο στο περιοδικό Time αναγνωρίστηκε επίσης από το έγκριτο αμερικανικό εβδομαδιαίο περιοδικό και ως ένας από τους «100 πιο σημαίνοντες Αμερικανούς του 20ού αιώνα». Και θα τον ανέφερε τιμητικά μέχρι και ο Martin Scorsese στην ταινία «Aviator».
Ο Loewy αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1980, σε ηλικία 87 ετών. Και πέθανε πλήρης ημερών το 1986 στο Monte Carlo. Ακόμη και σήμερα, 35 χρόνια ύστερα το θάνατό του, η μνήμη του γιορτάζεται κάθε χρόνο στην τελετή απονομής των βραβείων «Raymond Loewy Foundation». Ίδρυμα που ίδρυσαν η γυναίκα Viola και η κόρη του Laurence, με την υποστήριξη της British American Tobacco, και το οποίο τιμά το έργο εξαιρετικών σχεδιαστών, όπως παλιότερα των Donna Karan, Karl Lagerfeld και Michael Ballhaus...