Συχνά αναφερόμαστε στα πρώτα μεταπολεμικά δείγματα αυτοκινητικής γραφής της BMW, αλλά μέχρι στιγμής η αναφορά στο DRIVE ήταν σε επίπεδο ονόματος γι’ αυτά, τις BMW 501/502. Οπότε, θεωρήσαμε ότι είναι καιρός για μια εκτενέστερη αναφορά, μιας και η 501 εφέτος γιορτάζει τα 70ά της γενέθλια.

Η BMW 501 λοιπόν, το πρώτο αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε και πουλήθηκε από την BMW ύστερα από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρουσιάστηκε στο πρώτο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης το 1951. Η 501 και τα παράγωγά της, περιλαμβανομένης της 502 με τον κινητήρα V8, αποκαλούνταν από το κοινό «Μπαρόκ Άγγελοι». Να σημειώσουμε εδώ ότι η 502 ήταν το πρώτο μεταπολεμικό γερμανικό μοντέλο με κινητήρα V8.

Η BMW 501 πατούσε σε μια ολοκαίνουργια πλατφόρμα, με περιμετρικό πλαίσιο, διπλά ψαλίδια με ράβδους στρέψης εμπρός και άκαμπτο άξονα πίσω με ράβδους στρέψης. Το τιμόνι της ήταν ατέρμονας, μόνο που ο οδοντωτός κανόνας του δεν ήταν ίσιος αλλά ημί-ελλειπτικός. Κάτω από το καπό, η 501φορούσε τον κινητήρα Μ337, έναν 6κύλινδρο σε σειρά με χωρητικότητα 2.125 cc, αναβάθμιση του προπολεμικού μοτέρ M78 που κινούσε την BMW 326.

Το 4άρι χειροκίνητο σασμάν δεν ήταν βιδωμένο στον κινητήρα, αλλά ήταν μια ξεχωριστή μονάδα με άξονα τοποθετημένη μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου εγκάρσιου συγκροτήματος του σασί. Παρόλο λοιπόν που η απομακρυσμένη τοποθέτηση του κιβωτίου ταχυτήτων οδήγησε σε μια περίπλοκη σύνδεση με τον λεβιέ ταχυτήτων που ήταν στην κολόνα του τιμονιού, με αποτέλεσμα μια ασαφή διαδικασία στις αλλαγές ταχυτήτων, βελτίωσε τον χώρο για τους εμπρός επιβάτες.

Η καροσερί σχεδιάστηκε από την ίδια την BMW διά χειρός Peter Schimanowski. Με το που είδε το πρωτότυπο η διοίκηση της BMW δεν ικανοποιήθηκε και ανέθεσε στον Pininfarina να σχεδιάσει μια εναλλακτική λύση. Το πρωτότυπο του Pininfarina όμως θεωρήθηκε ότι ήταν παρόμοιο με το σχέδιό του για την Alfa Romeo 1900 Berlina, οπότε η BMW επέλεξε τελικά το σχέδιο του Schimanowski. 

H ατσάλινη καροσερί αποδείχτηκε πολύ βαρύτερη από ό,τι είχε υπολογίσει ο Schimanowski, με αποτέλεσμα το ολοκληρωμένο αυτοκίνητο να έχει βάρος κενό 1.430 κιλά. Το αποτέλεσμα ήταν οι χαμηλές επιδόσεις, με την τελική ταχύτητα να φτάνει μόλις τα 135 km/h, ενώ για το σπριντ των 0-100 km/h χρειάζονταν 27 δευτερόλεπτα, νούμερα που υπολείπονταν σημαντικά συγκρινόμενα με τα αντίστοιχα της 6κύλινδρης Mercedes-Benz 220 (W187) με τα 80 άλογα που ήταν ο κύριος εθνικός ανταγωνιστής της.

Από την άλλη, στην BMW 501 δόθηκε μεγάλη προσοχή στην παθητική ασφάλεια. Το αυτοκίνητο διέθετε στιβαρό πλαίσιο, παρέχοντας προστασία σε πλευρική σύγκρουση πάνω από τον μέσο όρο του ανταγωνισμού, ασυνήθιστα κοντή κολόνα τιμονιού με το γρανάζι του τιμονιού πολύ πίσω από το εμπρός μέρος του αυτοκινήτου και ρεζερβουάρ τοποθετημένο σε μια προσεκτικά προστατευμένη θέση, πάνω από τον πίσω άξονα, για ελαχιστοποίηση του κινδύνου πυρκαγιάς σε περίπτωση ατυχήματος.

H BMW 501 και τα παράγωγα μοντέλα της ήταν όλα τους 4θυρα. Όποια κουπέ και καμπριολέ κατασκευάστηκαν ήταν παραγγελίες είτε στην Karosserie Baur είτε στην Karosseriebau Autenrieth του Georg Autenrieth.

Το 1954 λανσαρίστηκε η 501A ως υποκατάστατο της αρχικής 501, με αναθεωρημένο μοτέρ M337, παρόμοια διακόσμηση και εξοπλισμό, αλλά και χαμηλότερη τιμή. Μια ακόμη πιο φθηνή 501Β που ήρθε να καλύψει την ανάγκη ενός κοινού με χαμηλότερο βαλάντιο αποδείχτηκε αποτυχία. 

Την άνοιξη του ’55, ο κινητήρας και ο χαρακτηρισμός του μοντέλου άλλαξαν και πάλι. Οι 501A/501B αντικαταστάθηκαν από την 501/3, με έναν εκ νέου αναθεωρημένο κινητήρα M337. Η 501/3 κυκλοφόρησε παράλληλα με την 501 V8, η οποία φορούσε μια αποδυναμωμένη έκδοση του V8 των 2,6 lt που είχε λανσαριστεί με την 502 το 1954. Οι 501/3 και 501 V8 συνέχισαν να κατασκευάζονται μέχρι το 1958, οπότε και ο 6κύλινδρος κινητήρας και το μοντέλο «501» σταμάτησαν να παράγονται.

Αλλά και η γερμανική Αστυνομία χρησιμοποίησε BMW 501 κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’50 και του ’60, τόσο ως περιπολικά της Bayerische Staatliche Polizei όσο και της Stadtpolizei München. Το αυτοκίνητο με τη σχετικά υψηλή τελική ταχύτητα των 145 km/h, τουλάχιστον για τα δεδομένα της δεκαετίας του ’50, ήταν ευλογία για την Αστυνομία, καθώς οι περισσότεροι εγκληματίες δεν είχαν εύκολη πρόσβαση σε ταχύτερα αυτοκίνητα, όπως η Mercedes-Benz 300SL ή η Porsche.

Οι μονάδες της Autobahnpolizei για τους δρόμους της περιφέρειας και τις Autobahn χρησιμοποιούσαν τις ακόμη πιο γρήγορες 501 V8. Τα αυτοκίνητα της Αστυνομίας ήταν επίσης εφοδιασμένα με ραδιοτηλέφωνο Lorenz, επιτρέποντας στους αστυνομικούς να επικοινωνούν εύκολα μεταξύ τους –που μπορείτε να δείτε στη φωτογραφία που ακολουθεί.

Η αστυνομική δύναμη του Μονάχου χρησιμοποίησε 17 περιπολικά 501, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για περίπου δέκα χρόνια και περίπου 130.000 χιλιόμετρα υπηρεσίας πριν αποσυρθούν. Όλα τους, ακόμα και τα δύο τελευταία που παραδόθηκαν στην Αστυνομία της πόλης Amberg το 1965, αφού είχε τελειώσει η παραγωγή του 501, αποσύρθηκαν μέχρι το 1971 λόγω προβλημάτων σκουριάς.

Η 501 σαφώς και δεν ήταν το μοντέλο-σωτήρας της BMW, όπως το 700 του ’59 και πολύ περισσότερο η Neue Klasse το ’61, αλλά επέτρεψε στη γερμανική εταιρεία να παραμείνει στα αυτοκινητικά πράγματα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που φαινομενικά πιο σταθερές εταιρείες αυτοκινήτων κατέρρευσαν.