Στη δεκαετία του 1950 η εικόνα ενός στέισον ήταν πολύ διαδεδομένη στους ευρωπαϊκούς δρόμους, όταν μιλούσαμε για οικογενειακό αυτοκίνητο. Ωστόσο, οι αυτοκινητοβιομηχανίες σήμερα εγκαταλείπουν τον συγκεκριμένο τύπο αμαξώματος, καθώς οι αγοραστές στρέφονται πλέον στα SUV και τα crossover.

Ο λόγος που τα στέισον ήταν εξαιρετικά δημοφιλή ήταν οι χώροι που προσέφεραν και ειδικά αυτός για τις αποσκευές. Σήμερα αυτή η ανάγκη ικανοποιείται πλέον από τα SUV, τα οποία πέρυσι αποτέλεσαν το 34% της ευρωπαϊκής αγοράς σε σύγκριση με το 11% για τις στέισον, σύμφωνα με τα στοιχεία πωλήσεων της JATO Dynamics.

Η αγορά των στέισον θα συρρικνωθεί σε 1,5 εκατομμύρια οχήματα μέχρι το 2025 από 1,7 εκατομμύρια το τρέχον έτος και σχεδόν 2 εκατομμύρια το 2016, προβλέπει μελέτη της εταιρείας αναλυτών LMC Automotive. Οι πωλήσεις τους στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 10% σε 863.626 οχήματα το πρώτο εξάμηνο του 2019.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες με μακρά ιστορία κατασκευής στέισον όπως η Citroen, η Nissan, η Alfa Romeo και η Honda δεν προσφέρουν πλέον τέτοια αμαξώματα στην Ευρώπη. Η Toyota βρίσκεται να έχει ένα μόνο μοντέλο, ενώ η Renault, η Peugeot και η Ford έχουν μόνον από δύο. Η Ford μάλιστα σκέφτεται να καταργήσει τη συγκεκριμένη έκδοση του Mondeo, ενώ η Renault δήλωσε ότι το Clio δεν θα έχει αντίστοιχη έκδοση, αφού οι πελάτες που θέλουν περισσότερους χώρους στρέφονται προς το Captur, το οποίο έχει 81 λίτρα περισσότερο χώρο αποσκευών από το Clio στέισον της περασμένης γενιάς.

Ένα μεγάλο πρόβλημα για τα στέισον είναι ότι είναι ευρέως διαδεδομένα στην Ευρώπη, αλλά σχεδόν ανύπαρκτα σε άλλες αγορές. Ενώ το συγκεκριμένο αμάξωμα ήταν κάποτε δημοφιλές στις ΗΠΑ, οι αμερικανοί τα εγκατέλειψαν και στράφηκαν στα SUV και τα pickup.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της JATO η Ευρώπη αντιπροσώπευε το 72% των παγκόσμιων πωλήσεων στέισον το 2017. Ωστόσο και εδώ η ζήτηση πέφτει δραματικά. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα αντιπροσώπευαν το 15% των πωλήσεων το 1999, αλλά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους αντιπροσώπευαν μόλις το 5%.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα στέισον αντιπροσώπευαν επίσης το 5% των πωλήσεων του πρώτου εξαμήνου, ενώ στη Γαλλία μόλις στο 4%.

Αυτό που είναι πιθανό να σώσει τα στέισον από την εξαφάνιση, είναι η μεγαλύτερη ζήτηση από τις αγορές της Βόρειας και της Ανατολικής Ευρώπης. Στη Γερμανία αντιπροσώπευαν το 17% των πωλήσεων τους πρώτους έξι μήνες ενώ στη Σουηδία το 31%.

Ισχυρές αγορές της συγκεκριμένης κατηγορίας, με πιστούς πελάτες είναι επίσης το Βέλγιο, η Πολωνία και η Τσεχία, ενώ στα πιο καλοπουλημένα μοντέλα φιγουράρει το Skoda Octavia Combi και η αντίστοιχη έκδοση του VW Passat. Από τις premium μάρκες η Audi είναι αυτή που πουλά τα περισσότερα στέισον με το Α4 Αvant αλλά και το A6 Avant που σημειώνει πολύ καλύτερες επιδόσεις από τα αντίστοιχα μοντέλα της BMW και της Mercedes-Benz.

Πολύ καλές επιδόσεις σημειώνει επίσης η έκδοση Cross Country του Volvo V60 που πέτυχε το 1/3 των παγκόσμιων πωλήσεων των μεσαίων στέισον πέρυσι, σύμφωνα με την εταιρεία, η οποία σημειώνει πως το νέο V60 Cross Country θα αποκομίσει ακόμη υψηλότερο μερίδιο στην αγορά.

Στις προσπάθειες των αυτοκινητοβιομηχανιών να «προστατεύσουν» τη συγκεκριμένη κατηγορία από μια μεγαλύτερη συρρίκνωση, εντάσσεται και το γεγονός ότι προσθέτουν plug-in hybrid εκδόσεις. Για παράδειγμα το Skoda Superb προσθέτει την plug-in έκδοση από το 2020. Στην ίδια λογική υπακούουν και οι plug-in hybrid εκδόσεις των Volvo V60 και V90 καθώς και τα Mercedes-Benz C350e και E300de, ενώ ανάλογη τεχνολογία αναμένεται να εντάξουν στο άμεσο μέλλον η BMW και η Audi.

Το στέισον έχουν ελπίδα να επανέλθουν στη μόδα μόνο αν ο εξηλεκτρισμός των SUV αλλάξει τον σχεδιασμό τους για να τα κάνει πιο αεροδυναμικά και έτσι, μοιραία, θα μειωθούν οι χώροι τους, ειδικά σε ό,τι αφορά αυτόν των αποσκευών. Μέχρι τότε, η αγορά στέισον στην Ευρώπη θα συνεχίσει να συρρικνώνεται.