In the year 2020
Το παλιό τραγούδι των Zager & Evans μιλούσε για πολύ αργότερα, όμως η μέρα που «τα χέρια μας θα κρέμονται άτονα, τα πόδια μας δεν θα έχουν τίποτε να κάνουν, μια μηχανή θα τα κάνει όλα για μας», φαίνεται πως θα έρθει σε έξι μόλις χρόνια.
Διότι όλοι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων, από τη Mercedes και τη Nissan μέχρι την Audi και τη Volvo, κάπου εκεί τοποθετούν τη διάθεση στην αγορά των πρώτων αυτόνομων αυτοκινήτων.
Μη νομίζετε πως το λένε για εφέ. Η Volvo, που πρωτοστατεί στην προσπάθεια να μας αφαιρεθεί η οδηγική πρωτοβουλία, ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες το σχέδιό της να διαθέσει 100 αυτόνομα αυτοκίνητα σε ισάριθμους πολίτες του Göteborg το 2017, για να κινούνται σε μια καθορισμένη διαδρομή 50 km μέσα και γύρω από την πόλη. Από εκεί μέχρι να φτάσουν τα αυτόνομα αυτοκίνητα στις εκθέσεις, δεν απομένει παρά ένα μόνο βήμα.
Αυτό το βήμα βέβαια δεν θα είναι εύκολο. Όχι τόσο για τεχνικούς λόγους, όσο για νομικούς. Η Συνθήκη της Βιέννης επιβάλλει τον έλεγχο του οχήματος στις ευρωπαϊκές χώρες να τον έχει ανά πάσα στιγμή ο οδηγός. Όμως τα πράγματα στη Σουηδία είναι πιο χαλαρά. Και στις ΗΠΑ ακόμη περισσότερο.
Η ευθύνη που θα πάρουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες για την περίπτωση ατυχήματος που θα οφείλεται σε σφάλμα της τεχνολογίας, είναι βέβαια τεράστια. Όμως είναι σίγουρο πως θα ωθηθούν προς την κατεύθυνση της αυτόνομης οδήγησης, διότι οι φορείς εκτιμούν ότι με την εφαρμογή της, σε πρώτη φάση, τα ατυχήματα θα μειωθούν κατά 90%. Τι επιχείρημα να αντιτάξεις;
Υπάρχει πάντως ένας άγνωστος: Η αποδοχή από το κοινό. Ήδη έχουν γίνει έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση και η μεγαλύτερη από αυτές, στις ΗΠΑ, βρήκε πως υπάρχει αρκετή δυσπιστία και αντίδραση προς την ιδέα. Όμως όταν είπαν στους ερωτώμενους ότι ο χρόνος μετακίνησής τους μπορεί να μειωθεί στο μισό, ότι θα μειωθεί η μεταβλητότητα που οφείλεται στην κυκλοφορία, ότι ενδέχεται να υπάρξουν ειδικές λωρίδες κίνησης των αυτόνομων αυτοκινήτων και κυρίως ότι το αυτόνομο σύστημα θα μπορεί πιθανότατα να απενεργοποιείται, τότε πολλοί άλλαξαν γνώμη κι έγιναν πιο θετικοί προς την αυτόνομη οδήγηση. Το ότι οι πιο δεκτικοί ήταν οι άνω των 60, είναι αναμενόμενο. Όμως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι θιασώτες των αυτόνομων αυτοκινήτων ήταν και οι νέοι, από 18 έως 25 ετών.
Φαίνεται λοιπόν πως η αυτόνομη οδήγηση δεν θα αργήσει τελικά να μπει στη ζωή μας. Κι όταν μπει για τα καλά, θα αλλάξει εντελώς το αυτοκινητικό τοπίο. Παράγοντες επιλογής αυτοκινήτου, που παίζουν σημαντικό ρόλο σήμερα, όπως η ιπποδύναμη, οι επιδόσεις και η οδική συμπεριφορά, θα πάψουν να ισχύουν. Και πιθανότατα θα δούμε στην αγορά αυτοκίνητα κατασκευασμένα όχι από τις παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες, αλλά από εταιρείες υψηλής τεχνολογίας όπως η Google, η Microsoft, η Apple ή η Intel.
Αν η κινητικότητα πάρει διαζύγιο από την οδήγηση, τότε σίγουρα θα εμφανιστούν νέες καινοτόμες εταιρείες και νέοι επενδυτές. Επίσης είναι σίγουρο ότι θα αναπτυχθεί θεαματικά και ο τομέας της λεγόμενης mobility on demand, όπου μπορείς να ζητήσεις να σου διατεθεί ένα αυτοκίνητο αντίστοιχο με τις ανάγκες σου, μια δεδομένη στιγμή σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία – κι όταν πας εκεί που θέλεις, το επιστρέφεις στην εταιρεία μίσθωσης.
Για όλους εμάς τους εραστές της οδήγησης, οι προοπτικές αυτές κάθε άλλο παρά ευοίωνες είναι. Όμως δεν πρέπει να ανησυχούμε μόνο εμείς. Έρευνα της Mercedes έδειξε πως η αυτόνομη οδήγηση, τα road trains και όλα τα σχετικά ενδέχεται να οδηγήσουν σε περιορισμό της ελευθερίας μας καθώς η σχετική τεχνολογία ευνοεί τη συλλογή δεδομένων για το πού και πότε πήγαμε, πόσο γρήγορα κινούμασταν κ.λπ., από το κράτος, τις ασφαλιστικές, τους δικηγόρους και πάει λέγοντας.
Ήδη οι διάφοροι «μεγάλοι αδελφοί» γνωρίζουν τις κινήσεις μας μέσω των smartphones. Τώρα θα αποκτήσουν κι άλλον πληροφοριοδότη...