Και όμως, έτσι ήταν τα αυτοκίνητα πόλης πριν τρεις δεκαετίες. Σας το λέω εκ πείρας. Το FIAT 126 Personal της μάνας μου, τις παραπάνω προδιαγραφές είχε.

Κι αν δεν σας εντυπωσίασα ακόμα, μάθετε ότι είχε 4άρι κιβώτιο με ασυγχρόνιστη 1η, ταμπούρα και στους τέσσερις τροχούς, αιωρούμενους άξονες πίσω όπως ένα VW σκαθάρι (σήκωνες το πόδι στη στροφή και σβούριζες επί τόπου), υποτυπώδη ηχομόνωση και από συστήματα ασφαλείας, δύο ζώνες. Τελεία.

Το ότι ήταν για μας τότε το ιδανικό σχολείο πλαγιολίσθησης –έκανες πλατείες με 30 km/h– ελάχιστη σημασία έχει. Το σημαντικό είναι ότι, όταν τόλμησα κάποια φορά να το βγάλω από την Αθήνα, ανακάλυψα πόσες άγνωστες ανηφόρες είχε ο Κορίνθου-Πατρών (Ζουμ! από δίπλα οι νταλίκες που μόλις είχα προσπεράσει). Ή ότι έφυγε απροειδοποίητα ευθεία σε μια γλιστερή κατηφορική στροφή και ο αδελφός μου είχε μετωπική. Καλά που υπήρχαν κι αυτές οι δύο ζώνες...

Λέμε για το πόσο έχουν προοδεύσει τα αυτοκίνητα τα τελευταία χρόνια και το μυαλό μας πάει αυτόματα σε premium μάρκες. Δεν είναι όμως αυτές οι περιπτώσεις οι πιο ενδεικτικές. Στα αυτοκίνητα πόλης πρέπει να πας για να δεις τι έχει επιτευχθεί πραγματικά.

Το σκεφτόμουνα αυτό όταν οδηγούσα το Hyundai i10 του Master Test του τεύχους 213 που βρίσκεται από σήμερα στα περίπτερα. Αν μου έδεναν τα μάτια και με έβαζαν στο τιμόνι του πριν από 30 χρόνια, θα πίστευα πως ήταν Mercedes. Και μιλάω για την αίσθηση, την ποιότητα κύλισης, την ηχομόνωση. Αλλά και για τις επιδόσεις: Μια 230 (W123) της εποχής του FIAT 126, πόσα άλογα νομίζετε ότι έβγαζε; Μόλις 109 PS για 1.280 kg. Ίδια σχέση ισχύος/βάρους με το i10, με άλλα λόγια.

Για να βρούμε ανάλογο της ασφάλειας του i10 όμως, δεν αρκεί να πάμε στη μεσαία Mercedes της εποχής. Τι λέω, ούτε η S-Class δεν είχε τότε αντίστοιχα συστήματα. Είχε μεν ABS (ως έξτρα αντί 2.200 μάρκων) από το 1978, αλλά αερόσακο οδηγού δεν απέκτησε παρά το 1981 –και το Hyundai έχει έξι. Να μην κάνω λόγο και για το ESP που χρειάστηκε να περάσουν άλλα 14 χρόνια για να διατεθεί στην S-Class.

Αν καταλάβατε, έχουμε φτάσει να συγκρίνουμε ένα μίνι πόλης με μια κορυφαία λιμουζίνα. Οκέι, σημερινό μίνι με προ 35ετίας λιμουζίνα, αλλά η σύγκριση δεν παύει να έχει το συμβολισμό της. Διότι σαφώς, δεν υπάρχει τομέας όπου να μπορεί να συγκριθεί ένα μίνι του τότε με ένα του τώρα. Ακόμα και στην οικονομία βενζίνης, το i10 υπερέχει έναντι του 126: 4,9 αντί για 5,3 lt/100 km σύμφωνα με τις τυποποιημένες μετρήσεις της κάθε εποχής.

Η υπεροχή του i10 στην οικονομία αφαιρεί και το τελευταίο επιχείρημα από τους υπερασπιστές του 126: Ότι ζυγίζει πάνω από μιάμιση φορά περισσότερο -960 αντί 600 kg. Ναι, είναι πολύ βαρύτερο, αλλά αν αυτό δεν μεταφράζεται σε μεγαλύτερη κατανάλωση, γιατί να μας πειράζει; Αντίθετα, πρέπει να δούμε πού οφείλεται αυτή η διαφορά βάρους: Σε μεγαλύτερες διαστάσεις (άρα και χώρους), σε ασύγκριτα πλουσιότερο εξοπλισμό και σε παθητική ασφάλεια εντελώς άλλης κλάσης.

Με δυο λόγια, ένα σημερινό μίνι πόλης μπορεί άνετα να παίξει το ρόλο του ενός και μοναδικού αυτοκινήτου για μια μικρή οικογένεια. Θα μου πείτε ότι και το FIAT 126 έπαιζε αυτό το ρόλο επί δεκαετίες στην Ανατολική Ευρώπη –ιδιαίτερα στην Πολωνία– ταξιδεύοντας με τίγκα σχάρες οροφής και μπαγκαζιέρες. Οι πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου δεν θέλουν πολλά για να ικανοποιηθούν, αλλά κακά τα ψέματα, η πρόοδος στα αυτοκίνητα είναι μεγάλη και ήταν αναγκαία.

Ένα πράγμα μένει μόνο: Πόσο κοστίζει αυτή η πρόοδος. Κι εδώ έχουμε θέμα, διότι ένα 126 αντιστοιχούσε το 1979 σε 7,5 βασικούς μισθούς, ενώ ένα i10 σήμερα σε 16...