Τα ηλεκτρικά ή ηλεκτροκίνητα οχήματα βρίσκονται στο επίκεντρο των πιο ολοκληρωμένων σχεδίων δράσης που έχει δει η αυτοκινητοβιομηχανία στο πέρασμα των χρόνων. 

Δεν υπάρχει επί του παρόντος κανένας κατασκευαστής άξιος αναφοράς που δεν σχεδιάζει να στραφεί μαζικά στα EV μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας. Αλλά τι σημαίνει ο εξηλεκτρισμός για το μέσο καταναλωτή; Επιβαρύνει πράγματι λιγότερο το περιβάλλον; Και, τελικά, πώς μπορεί κάποιος να επιλέξει ένα τέτοιο αυτοκίνητο έναντι ενός άλλου;

Από τότε που άρχισε να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η ηλεκτροκίνηση από τη βιομηχανία, υπήρξαν και αυτοί που ισχυρίστηκαν ότι τα καθαρά ηλεκτρικά οχήματα είναι τελικά πολύ επιβλαβή για το περιβάλλον σε μακροπρόθεσμη βάση έναντι μια καλά κατασκευασμένης μηχανής εσωτερικής καύσης.

Υπάρχουν δύο μέθοδοι μέτρησης εκπομπών αυτοκινήτων. Η ευρέως χρησιμοποιούμενη tank-to-wheel που αναφέρεται στις εκπομπές που εκπέμπει ένα αυτοκίνητο ενώ βρίσκεται σε κίνηση. Η πιο ακριβής και περιεκτική μέτρηση, well-to-wheel (από την εξόρυξη στο τροχό), καθορίζει το ύψος των εκπομπών λαμβάνοντας υπόψη κάθε στάδιο της ζωής ενός αυτοκινήτου: Από την εξόρυξη του καυσίμου και την κατασκευή, τη φόρτωση/μεταφορά, τη λειτουργία και τελικά έως την καταστροφή του.

Επί του παρόντος δεν υπάρχει κανένας τυποποιημένος τρόπος μέτρησης των επιπέδων εκπομπών well-to-wheel, ενώ δεν υπάρχει ούτε αξιόλογη μέθοδος σύγκρισης της απόδοσης των ηλεκτροκίνητων οχημάτων σε σύγκριση μεταξύ τους. Αλλά ο Euro NCAP σχεδιάζει να το αλλάξει αυτό. Στις αρχές Μαρτίου του 2019, ο οργανισμός ανακοίνωσε την εισαγωγή της διαδικασίας Green NCAP, η οποία αποσκοπεί «στην παροχή πιο ολοκληρωμένων, ανεξάρτητων [από τους κατασκευαστές] πληροφοριών στους καταναλωτές για όσο το δυνατόν περισσότερα μοντέλα».

Γιατί Green NCAP;
Ο απώτερος στόχος του Green NCAP είναι να μετατραπεί σε μια τεράστια βάση δεδομένων που θα περιέχει πληροφορίες σχετικά με τις εκπομπές από τα πιο δημοφιλή μοντέλα και για όλους τους τύπους συστημάτων κίνησης, από θερμικά μοτέρ μέχρι αμιγώς ηλεκτρικά συστήματα. Αυτό σημαίνει ότι θα γνωρίζεις πόση ρύπανση προκαλεί ένα αυτοκίνητο από την παραγωγή στη λειτουργία και μέχρι όταν καταστρέφεται ή ανακυκλώνεται.

Το πιο σημαντικό πράγμα γι’ αυτή τη σειρά δοκιμών είναι ότι θα διεξαχθούν για όλους τους τύπους αυτοκινήτων, ανεξάρτητα από το σύστημα κίνησης. Αυτό θα βοηθήσει τους καταναλωτές να κάνουν μια συνειδητή επιλογή. Αλλά δίνει και τη δυνατότητα να τερματιστεί για πάντα η διαμάχη γύρω από τα πλεονεκτήματα ή τα μειονεκτήματα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Για αρχή όμως, οι δοκιμές θα λάβουν υπόψη μόνο τις εκπομπές tank-to-wheel και θα πραγματοποιηθούν μόνο για επιβατικά αυτοκίνητα. Αυτό επεβλήθη από το γεγονός ότι ο γιγαντιαίος στόχος για την εξέλιξη πρωτόκολλων δοκιμών για τις εκπομπές well-to-wheel μόλις ξεκίνησε.

Διαδικασία δοκιμών
Οι αξιολογήσεις που διεξήγαγε ο Green NCAP περιλαμβάνουν εργαστηριακές δοκιμές και τεστ στο δρόμο. Στις εργαστηριακές δοκιμές, το αυτοκίνητο τοποθετείται σε δυναμόμετρο και οδηγείται βάσει ενός προκαθορισμένου κύκλου, κατά τον οποίο συλλέγονται τα καυσαέρια. Αυτές οι αναθυμιάσεις αναλύονται στη συνέχεια για να φτάσει ο οργανισμός σε ένα αποτέλεσμα.

Η εργαστηριακή διαδικασία βασίζεται στον κύκλο WLTC του 2017, «αλλά με πιο ρεαλιστικά όρια συνθηκών». Συνολικά διεξάγονται πέντε εργαστηριακές δοκιμές που σχετίζονται με τις ρυθμίσεις οδήγησης του αυτοκινήτου: WLTC με κρύο μοτέρ, WLTC με ζεστό μοτέρ και στάνταρ οδηγική ρύθμιση, WLTC με ζεστό μοτέρ και οικολογική οδηγική ρύθμιση, WLTC με ζεστό μοτέρ και σπορ οδηγική ρύθμιση, και μια δοκιμή κύκλος-αυτοκινητοδρόμου BAB 130.

Οι δοκιμές στο δρόμο χρησιμοποιούνται επίσης για τη συλλογή εκπομπών ρύπων από την εξάτμιση, αλλά αυτή τη φορά βασίζεται στη διαδικασία της πραγματικής εκπομπής ρύπων (RDE - Real Driving Emissions), χρησιμοποιώντας συστήματα φορητών εκπομπών μέτρησης ρύπων (PEMS - Portable Emission Measuring Systems).

Σε αυτό το τεστ, τα αυτοκίνητα κινούνται στην πόλη, στην περιφέρεια και στον αυτοκινητόδρομο για τη μέτρηση NOx, CO και σωματιδίων. Στο μέλλον, ο Green NCAP σχεδιάζει επίσης τη μέτρηση των υδρογονανθράκων. Οι ρύποι που αναζητά ο Green NCAP είναι το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), το οξείδιο του αζώτου (NO), το διοξείδιο του αζώτου (NO₂) και ο αριθμός σωματιδίων (PN).

Όλα τα στοιχεία που προκύπτουν από τις παραπάνω δοκιμές θα συσχετιστούν στο μέλλον με μια σειρά δεικτών που ονομάζονται «αντίσταση οδήγησης». Αυτοί οι δείκτες λαμβάνουν υπόψη τη μάζα, την αεροδυναμική αντίσταση και την αντίσταση κύλισης στο δρόμο για τον προσδιορισμό της ενεργειακής απαίτησης των οχημάτων.

Όλες οι μετρήσεις συμπυκνώνονται σε τρεις βασικούς δείκτες: Δείκτης Καθαρού Αέρα ή Clean Air Index (απόδοση του οχήματος για την άμβλυνση των εκπομπών ρύπων), Δείκτης Ενεργειακής Απόδοσης ή Energy Efficiency Index (η αποδοτικότητα με την οποία μετατρέπεται η ενέργεια για να ωθήσει το όχημα) και Αέρια Θερμοκηπίου -διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), μεθάνιο (CH₄) και οξείδιο του αζώτου (N₂O).

Βαθμολογία
Ακριβώς όπως συμβαίνει με τις δοκιμές σύγκρουσης που διεξάγει ο Euro NCAP, ο οργανισμός θα αξιολογήσει τις εκπομπές ενός αυτοκινήτου χρησιμοποιώντας τα αστέρια, «το υψηλότερο και απλούστερο επίπεδο στο οποίο μπορούν να συγκριθούν τα αυτοκίνητα». Με απλά λόγια, όσο περισσότερα αστέρια έχει ένα αυτοκίνητο -μέχρι πέντε- τόσο καλύτερα ανταποκρίθηκε στις δοκιμές.

Για λόγους κατάταξης των εκπομπών, οι αξιολογήσεις είναι οι εξής: Ένα αστέρι=Έλεγχος ρύπων ή/και ενεργειακή απόδοση πλημμελής. Δύο αστέρια=Υστερεί σε τεχνολογία μείωσης εκπομπών η/και τεχνολογία εξοικονόμησης καυσίμων, έχει περιθώριο βελτίωσης. Τρία αστέρια=Εφοδιασμένο με τη συνήθη τεχνολογία μείωσης εκπομπών ρύπων και εξοικονόμησης καυσίμων, που δεν υπερβαίνει αυτή των ανταγωνιστών. Τέσσερα αστέρια=Προηγμένη τεχνολογία μείωσης εκπομπών και εξοικονόμησης καυσίμων. Πέντε αστέρια=Χαμηλοί ρύποι και αέρια θερμοκηπίου.

Να υπενθυμίσουμε ότι όλες οι παραπάνω αξιολογήσεις αποδίδονται μόνο για την ώρα που λειτουργεί ένα αυτοκίνητο, αλλά σύντομα θα ισχύουν για ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός οχήματος, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ πριν.

Τα πρώτα αποτελέσματα του Green NCAP
Τον Μάρτιο του 2019, ο Green NCAP έδωσε στη δημοσιότητα τα πρώτα αποτελέσματα των διαδικασιών δοκιμών για 12 αυτοκίνητα: BMW i3, Hyundai Ioniq, BMW X1, Mercedes-Benz A-Class, Ford Fiesta Euro 6d-Temp, Audi A7 Sportback, Subaru Outback, Volvo XC40 , FIAT Panda, Ford Fiesta Euro 6B και Volkswagen Golf.

Τα παραπάνω μοντέλα επιλέχθηκαν, όπως θα γίνει και στο μέλλον, επειδή είναι μερικά από τα best-seller στην κατηγορία τους. Η παρτίδα αυτή αντιπροσωπεύει επίσης «ένα κοινό τύπο κινητήρων και ένα μίγμα εσωτερικής καύσης και ηλεκτρικών οχημάτων».

Όπως αναμενόταν, τα Hyundai Ioniq και BMW i3 βαθμολογήθηκαν στην κορυφή του διαγράμματος, με πέντε αστέρια, ενώ στο κάτω άκρο, με μηδέν αστέρια, ήταν το Volkswagen Golf 1.6 TDI, το FIAT Panda 0.9 ΤwinAir και η προηγούμενη έκδοση Ford Fiesta 1.0 EcoBoost.

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδικασία δοκιμής και την αξιολόγηση για τα αυτοκίνητα μπορείτε να βρείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο.