Θα το διαβάσατε ότι η Volvo αποφάσισε να περιορίσει την τελική ταχύτητα όλων των μοντέλων της στα 180 km/h από το 2021. Είναι μια απόφαση που σίγουρα θα συζητηθεί – κι αυτό ακριβώς επιδιώκει η σουηδική φίρμα.
 
Η Volvo είναι επί δεκαετίες πρωτοπόρος στην ασφάλεια των αυτοκινήτων. Τώρα, έχοντας προωθήσει τις τεχνολογίες ασφαλείας στα μοντέλα της, θεωρεί πως ήρθε η ώρα να επικεντρωθεί στον οδηγό και στους τρεις παράγοντες που παίζουν ρόλο στη δημιουργία ατυχημάτων: την υπερβολική ταχύτητα, την απόσπαση της προσοχής και τη μέθη.

Ο πρόεδρος και CEO της εταιρείας, Hakan Samuelsson, θεωρεί πως τα 180 km/h αποτελούν έναν καλό συμβιβασμό, αφού υπερβαίνουν κατά πολύ το ανώτατο όριο ταχύτητας σε όλες της χώρες εκτός της Γερμανίας. Όσο για τα άλλα, τα κατά τόπους όρια, με την υπάρχουσα τεχνολογία GPS, η επιβολή τους είναι εύκολη υπόθεση. Επίσης, με την τεχνολογία της αναγνώρισης προσώπου, είναι δυνατή η ανίχνευση της κατάστασης του οδηγού και στη συνέχεια η εμπόδισή του να οδηγήσει. 

Ο Samuelsson όμως αναρωτιέται αν ένας κατασκευαστής αυτοκινήτων έχει το δικαίωμα –ή την υποχρέωση– να εγκαταστήσει τεχνολογίες που επεμβαίνουν στη ζωή του οδηγού. «Κάποιοι μπορεί να το θεωρήσουν ανεπίτρεπτη παρέμβαση», λέει. «Δεν έχουμε την απάντηση σ’ αυτό, οπότε πρέπει να δούμε πόσο μπορούμε να περιορίσουμε την ελεύθερη επιλογή. Θα πρέπει να συζητηθεί σε ποιο βαθμό η Volvo μπορεί να γίνει Μεγάλος Αδελφός και κατά πόσο οι ώριμοι ενήλικοι μπορεί να πάρουν την ευθύνη για τη ζωή τους». Όπως επισημαίνει, ανάλογες διαβουλεύσεις είχαν γίνει όταν οι ζώνες ασφαλείας έγιναν υποχρεωτικές και όταν απαγορεύτηκε το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους.

Είναι δύσκολο να αντικρούσεις τη χρήση υπάρχουσας τεχνολογίας αν αυτή μπορεί να σώσει ζωές. Και ιδίως αν σκεφτείς ότι οι επικίνδυνοι οδηγοί δεν βάζουν σε κίνδυνο μόνο τον εαυτό τους, αλλά και άλλους. Όμως, ειδικά με συστήματα όπως αυτά της παρακολούθησης του οδηγού, τα ερωτήματα σχετικά με την ιδιωτικότητα και την υπευθυνότητα γίνονται πιο περίπλοκα. Μπορεί μια εταιρεία αυτοκινήτων να πάρει την ευθύνη επιβολής μέτρων ή αυτό είναι υπευθυνότητα των κυβερνήσεων;

Εμείς δεν μπορούμε να το πούμε. Και είναι καλό που και η Volvo παραδέχεται ότι δεν έχει την απάντηση. Γι’ αυτό και θέλει να ξεκινήσει διαβούλευση. «Είναι μια συζήτηση που πρέπει να κάνουμε», λέει ο Samuelsson, αλλά προσθέτει: «Όμως ξέρουμε ότι η ταχύτητα σκοτώνει, οπότε δεν υπάρχει λόγος να ξεπερνάμε τα 180 km/h».

Αναμενόμενο αυτό, αφού η Volvo είχε βάλει στόχο να μηδενιστούν οι θάνατοι μέσα σε αυτοκίνητά της μέχρι το 2020. Όμως μόνο το 8% των θανατηφόρων ατυχημάτων γίνονται σε αυτοκινητόδρομους με μεγάλες ταχύτητες. Το 55% συμβαίνουν σε επαρχιακούς και το υπόλοιπο 37% σε αστικούς, όπου οι ταχύτητες είναι πολύ μικρότερες.

Είναι λοιπόν το όριο των 180 km/h που θα επιβάλει η Volvo στην ουσία ένα επικοινωνιακό τέχνασμα ή μήπως είναι το πρώτο βήμα για την τελική επιβολή όλων των ορίων ταχύτητας; Διότι η ΕΕ έχει αποφασίσει τον αναγκαστικό εξοπλισμό, στο άμεσο μέλλον, όλων των καινούργιων αυτοκινήτων με 12 ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, μεταξύ των οποίων είναι και η Έξυπνη Υποβοήθηση Ταχύτητας (Intelligent Speed Assistance), δηλαδή ένας συνδυασμός ενεργού cruise control, περιοριστή ταχύτητας και αναγνώρισης των σημάτων κυκλοφορίας, που η ΕΕ λέει ότι «θα μειώσει τα ατυχήματα κατά 30% και τους θανάτους κατά 20%».

Αρχικά τουλάχιστον, το ISA θα μπορεί να απενεργοποιηθεί ώστε «να διευκολυνθεί η αποδοχή του από το κοινό κατά την εισαγωγή του». Όμως θα ενεργοποιείται αυτόματα κάθε φορά που θα βάζουμε μπροστά τον κινητήρα. Και στο μέλλον μπορεί κάλλιστα να μονιμοποιηθεί η λειτουργία του.

Έχει βάλει λοιπόν ήδη το πόδι του στην πόρτα ο Μεγάλος Αδελφός;