Η πρώτη εταιρεία που έπιασε τον παλμό του απόλυτου στιλ στα αυτοκίνητα πόλης ήταν η smart με το fortwo το 1998 και την ακολούθησε το 2007 η Fiat με το 500.
Κι εάν η πρώτη γενιά του 4θέσιου smart κρίθηκε ως αποτυχημένη, η δεύτερη είναι εδώ και βασίζεται σε ένα κόνσεπτ που σε πείθει ότι θα πετύχει. Αποτελώντας ουσιαστικά την 4θέσια εκδοχή του κλασικού smart fortwo, θα εξασφαλίσει σε πολλούς ενδιαφερόμενους την πρακτικότητα που λείπει από το διθέσιο μοντέλο. Είναι αδελφό μοντέλο με το Renault Twingo, με το οποίο μοιράζεται το πάτωμα και τα μηχανικά μέρη, κάτι που σημαίνει κίνηση και κινητήρα στο πίσω μέρος του αμαξώματος. Το πρώτο μοντέλο που καλείται να αντιμετωπίσει, είναι το 500αράκι το οποίο αποτελεί ένα θεσμό στα μικρά αυτοκίνητα.
Στο δρόμο
Για την αστική χρήση, το νούμερο ένα ζητούμενο είναι η απόλυτη ευελιξία. Και είναι σαφές ότι η πισωκίνητη και πισωμήχανη αρχιτεκτονική των smart είναι περισσότερο συμβατή με αυτό, συγκριτικά με τη κλασική αντίστροφη. Το ότι οι εμπρός τροχοί δεν έχουν σχέση με τη μετάδοση τους επιτρέπει να στρίβουν σε γωνία μέχρι 45 μοιρών, δίνοντας έτσι κύκλο στροφής μόλις 8,7 m, όταν το 500 έχει 9,3. Και τα δύο αυτοκίνητο πάντως είναι ευκολοδήγητα, με μαλακό συμπλέκτη και προοδευτικά φρένα, για εύκολο σταμάτα-ξεκίνα.
Σε αυτό βοηθά και η απόκριση στο γκάζι που είναι καλύτερη στο smart. Από εκεί και πέρα όμως δεν θα πρέπει να περιμένετε και πολλά από τις επιδόσεις κανενός τους. Τα 15” και 15,7” για τα 0-100 km/h για το 500 και το smart αντίστοιχα είναι ενδεικτικό του τι μπορούν να κάνουν οι 69 και 71 ίπποι (επίσης κατ’ αντιστοιχία) απέναντι σε έναν τόνο. Η σβέλτη επιτάχυνση σημαίνει απαραίτητα μαστίγωμα του μοτέρ με στροφάρισμα στο κόκκινο. Στην περίπτωση αυτή, το 3κύλινδρο 1.000άρι μοτέρ του smart ακούγεται περισσότερο μεν με πιο ευχάριστη χροιά δε, χωρίς οι κραδασμοί του να σε ενοχλούν ούτε καν στο ραλαντί. Νομοτελειακά πάντως, ο 4κύλινδρος 1.200άρης του 500 έχει λιγότερους κραδασμούς και λίγη παραπάνω ροπή στις χαμηλές στροφές. Το κιβώτιο είναι 5άρι χειροκίνητο και στα δύο μοντέλα, με λεβιέ που είναι καλύτερος στο smart, αλλά σε πιο βολική θέση στο 500. Η κλιμάκωση δεν είναι ιδιαίτερα μακριά σε κανένα.
Τα φρένα του 500 αποδίδουν λίγο καλύτερα σύμφωνα με τα ηλεκτρονικά μας όργανα, με 110-0 km/h σε 38,3 m. Παρότι το μεταξόνιό του είναι πιο κοντό, η αίσθηση στο φρενάρισμα πανικού είναι πιο σταθερή από του smart, το οποίο χρειάζεται 39,8 m για τα 110-0 km/h. Τα πιο στενά εμπρός λάστιχα να παίζουν το ρόλο τους σε αυτό.
Στο κράτημα, το 500 το νιώθεις επίσης πιο οικείο σε αίσθηση όταν το πιέζεις. Το όριό του είναι πολύ πιο ψηλά από εκείνο των 69 ίππων και όταν βρεις τρόπο να το προσεγγίσεις θα αντιμετωπίσεις φιλικές αντιδράσεις. Ελέγχονται δε εύκολα με το γρήγορο τιμόνι που δεν έχει καλή αίσθηση, ενώ το ESP είναι εκεί εάν δεν έχεις υπολογίσει σωστά κάποια παράμετρο.
Το ESP είναι εκεί και στο smart, μόνο που παίζει πολύ πιο ενεργό ρόλο. Σε συνδυασμό με τη σωστή ρύθμιση της ανάρτησης, αντιλαμβάνεσαι ότι το εμπρός μέρος είναι πολύ ελαφρύ μόνο εάν είσαι επιθετικός θα χρειαστεί να αντιμετωπίσεις. Η λύση είναι να μην υποχωρήσεις από το γκάζι και να αφήσεις το αυτοκίνητο να λειτουργήσει όπως είναι προγραμματισμένο να κάνει. Αποδεικνύεται μάλιστα και πιο άνετο από το 500, τόσο στη χαμηλή όσο και σε πιο υψηλή ταχύτητα, καθότι η ανάρτησή του έχει πιο μεγάλη διαδρομή. Το 500 θα σε ταρακουνήσει λίγο περισσότερο, αλλά καθότι συνεχώς βελτιώνεται σε αυτό το κομμάτι, δεν θα σε κουράσει. Επιπλέον, είναι και λιγότερο ευαίσθητο –ευαίσθητο πάντως- στον πλευρικό άνεμο.
Στο εσωτερικό
Η φρεσκάδα ξεχειλίζει από την καμπίνα του forfour. Τα χρώματα, οι επενδύσεις και η σχεδίαση, όλα στοχεύουν σε αμιγώς νεανικό κοινό. Αυτό υποστηρίζεται και από τις μπόλικες δυνατότητες εξατομίκευσης, στις οποίες πάντως ο πρώτος διδάξας ήταν το 500αράκι. Το ταμπλό του τελευταίου, αν και όχι τόσο φρέσκο στο μάτι όσο το 2007 που πρωτοεμφανίστηκε, διατηρεί ακόμα αισθητικό ενδιαφέρον. Η τελευταία προσθήκη για την τόνωση της εικόνας του είναι ο ηλεκτρονικός πίνακας οργάνων που μπορείς να προσθέσεις με 250 ευρώ και αναβαθμίζει ολόκληρη την αίσθηση που παίρνεις.
Από εκεί και πέρα, το forfour δείχνει σε κάθε τομέα ότι είναι ένα αυτοκίνητο κατά επτά χρόνια πιο σύγχρονο από το 500. Κάθεσαι σε μια ασύγκριτα πιο σωστή θέση οδήγησης κι έχεις στη διάθεσή σου πολύ περισσότερες θήκες για μικροπράγματα και ποτήρια. Στους δύο αυτούς τομείς το 500 έτσι κι αλλιώς ανέκαθεν υστερούσε. Είναι όμως απλό εργονομικά και δεν θα σε δυσκολέψει σε τίποτα, ενώ βλέπεις καλά γύρω σου κι έχει τεράστιους εξωτερικούς καθρέφτες, όπως θα έπρεπε να έχει κάθε αυτοκίνητο πόλης. Στην εργονομία του forfour, το μόνο που έχουμε να παρατηρήσουμε είναι ότι οι διακόπτες για τα ηλεκτρικά παράθυρα είναι τοποθετημένοι πολύ πίσω στην πόρτα και καταλήγεις να κοντράρεις τον αγκώνα σου στη μεσαία κολόνα, προκειμένου να τους φτάσεις.
Στο κομμάτι της ηχομόνωσης, το καθένα έχει τις ιδιαιτερότητές του. Ο θόρυβος από το δρόμο είναι χαμηλότερος στο 500, ενώ στην πόλη ο κινητήρας του ακούγεται λιγότερο από αυτόν του smart. Σε πιο ανοιχτό δρόμο ισχύει το αντίθετο, αν και ο αεροδυναμικός θόρυβος του forfour δεν είναι διόλου αμελητέος. Από πλευράς ποιότητας, το smart κερδίζει τις εντυπώσεις μα στην ουσία το 500 το κοντράρει ευθέως. Τα υλικά σε κανένα υλικά δεν είναι κορυφαία με δεδομένη την τιμή τους, σε αντίθεση με τη συναρμογή.
Ωστόσο, εκεί που το smart ξεχωρίζει σε σχέση με το 500 είναι η ευρυχωρία. Όπως καταλαβαίνετε, το πίσω κάθισμα είναι αυτό που κάνει τη διαφορά, αφού προσφέρει περισσότερο χώρο και για τα γόνατα και για το κεφάλι. Δεν είναι κορυφαίο, αλλά είναι πολύ καλό με το μέτρο της κατηγορίας, τη στιγμή που στο Fiat αν είσαι πάνω από 1,75 m θα ψάχνεις σίγουρα για παραπάνω ύψος. Ειδικά στην έκδοση Lounge με τη σταθερή γυάλινη οροφή. Στο πορτμπαγκάζ όμως υπάρχει ισοπαλία, με 185 λίτρα και στα δύο. Ή σχεδόν ισοπαλία, αφού οι πλάτες του πίσω καθίσματος στο forfour, ασφαλίζουν και σε κάθετη θέση, έτσι ώστε να μεγαλώσει λίγο το πορτμπαγκάζ. Ενίοτε χρήσιμη λεπτομέρεια, αν και πρακτικά αχρηστεύει τις πίσω θέσεις.
Αγορά και χρήση
Εάν θέλεις ένα προσιτό μικρό, τότε προφανώς κοιτάζεις λάθος αυτοκίνητα. Εδώ έχουμε δύο από τα πιο ιδιαίτερα και ακριβά μικρά, με το 500 1.2 Lounge να ξεκινά από τα 13.221 ευρώ με απόσυρση και το forfour 71 PS Passion από τα 13.516 ευρώ. Τουλάχιστον έχουν πλούσιο εξοπλισμό άνεσης, με βασική εξαίρεση τους εμπρός προβολείς ομίχλης. Έχουν όμως όλες τις κλασικές ευκολίες, θύρα USB, Bluetooth, υπολογιστή ταξιδιού και ζάντες αλουμινίου. Στο smart, το στροφόμετρο είναι έξτρα, υπάρχει όμως cruise control, πλήρης σύνδεση του smartphone με το αυτοκίνητο και αυτόματος κλιματισμός. Το 500 έχει καλύτερο εξοπλισμό ασφάλειας, με αερόσακους οροφής τους οποίους το forfour υποκαθιστά με τους μεγάλους πλευρικούς. Το ESP είναι στάνταρ και στα δύο, μα το smart έχει και σύστημα που αντιμετωπίζει τις πλαϊνές ριπές ανέμου με διόρθωση στο τιμόνι.
Κι εάν η τιμή δεν είναι μείζον θέμα για τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα, δεν ισχύει το ίδιο και για το κόστος χρήσης. Στη μέση κατανάλωση κανένα από τα δύο δεν είναι κορυφαίο. Όμως το 500 με 6,3 lt/100 km κατά μέσο όρο είναι λίγο καλύτερο από το smart με τα 6,6 lt που επιπλέον παίρνουν εύκολα την ανιούσα. Μόνο στο μποτιλιάρισμα η διαφορά μειώνεται λίγο, αφού το stop/start στο 500 είναι έξτρα και πρέπει να το πληρώσεις 370 ευρώ. Είναι μια κίνηση χωρίς οικονομικό αντίκρισμα πάντως, αφού η διαφορά που κάνει στα τέλη κυκλοφορίας είναι μόλις πέντε ευρώ το χρόνο. Μια λεπτομέρεια που μπορεί να κάνει διαφορά σε κάποιους, είναι ότι προς το παρόν μόνο το 500 διατίθεται με αυτόματο κιβώτιο. Ημιαυτόματο για την ακρίβεια, αφού μιλάμε για το 5άρι σασμάν Dualogic με τον αυτοματοποιημένο συμπλέκτη –και τις πολύ αργές αλλαγές -χρεώνεται 1.050 ευρώ. Αντίστοιχη επιλογή στο forfour θα υπάρχει από το μέσο του 2015 και μετά, εδώ όμως θα είναι ένα 6άρι ημιαυτόματο διπλού συμπλέκτη.
Σε ό,τι έχει να κάνει με το κόστος συντήρησης η τιμή που μας ανακοίνωσαν οι αντιπροσωπείες δίνουν ένα σημαντικό προβάδισμα στο 500. Όμως στο κομμάτι της εγγύησης δεν υπάρχει καμία διαφορά, αφού και τα δύο έχουν διετή κάλυψη. Στο τυποποιημένο κόστος χρήσης του DRIVE με διάρκεια 3ετίας και 15.000 km διανυόμενα κατ’ έτος, το Fiat 500 στοιχίζει σε σύνολο €5.064 που αναλύονται σε €3.827 βενζίνη, €214 περιοδική συντήρηση, €702 ασφάλιση και €321 τέλη κυκλοφορίας. Ποσό που αναλογεί σε 0,112 του ευρώ ανά διανυόμενο km. Με τη σειρά του το smart forfour στοιχίζει σε σύνολο €5.556 που αναλύεται αντίστοιχα σε €4.010 βενζίνη, €727 service, €819 ασφάλιστρα και καμία επιβάρυνση για τα τέλη κυκλοφορίας. Ποσό που αντιστοιχεί σε 0,12 του ευρώ ανά διανυόμενο χιλιόμετρο.
Το forfour είναι καλύτερο αυτοκίνητο
Η δεύτερη προσπάθεια του forfour είναι βέβαιο πως θα πετύχει πολύ περισσότερο από την πρώτη. Απέδωσε ένα αυτοκίνητο πόλης που στο ιδιαίτερο στιλ προσθέτει την ευελιξία, το ασφαλές πάτημα στο δρόμο, την πρακτικότητα και τους απόλυτα ικανοποιητικούς χώρους. Ουσιαστικά μπορείς να γκρινιάξεις μόνο για τη μέτρια κατανάλωση.
Το 500 από την άλλη, είναι αδύνατο να κρύψει ότι παρουσιάστηκε επτά χρόνια πριν. Οι περιορισμοί σε χώρο και πρακτικότητα που θέτει η καμπίνα του, καθώς και η κάπως άβολη θέση οδήγησης, είναι τα σημαντικότερα μείον του. Στο άλλο χέρι όμως έχεις ένα μικρό αυτοκίνητο που αποδεικνύεται ευχάριστο στην οδήγηση και που μιλά στο συναίσθημα με τη σχεδίασή του. Σε τέτοιου είδους αυτοκίνητα αυτό έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία.
smart forfour 71 PS | Fiat 500 1.2 | |
Βασική τιμή (χωρίς απόσυρση) | € 14.350 | € 14.050 |
Κυβισμός | 999 cc | 1.242 cc |
Ισχύς | 71 PS/6.000 rpm | 69 PS/5.500 rpm |
Ροπή | 9,3 kgm/2.850 rpm | 10,4 kgm/3.000 rpm |
0-100 km/h | 15,7'' | 15,0'' |
80-110 km/h με 4η | 14,3'' | 15,0'' |
80-110 km/h με 5η | 20,5'' | 25,5'' |
Φρένα 100-0 km/h | 39,8 m | 38,3 m |
Τελική ταχύτητα | 151 km/h | 160 km/h |
Κατανάλωση | 6,6 lt/100 km | 6,3 lt/100 km |
Εκπομπές CO2 | 97 g/km | 119 g/km |
Διαστάσεις | 3,40x1,67x1,55 m | 3,55x1,63x1,49 m |
Βάρος | 1.000 kg | 1.000 kg |