Τα λάστιχα είναι πιθανώς το αναλώσιμο ανταλλακτικό αυτοκινήτων που η αγορά του δημιουργεί τα περισσότερα ερωτήματα.

Μέσα σε μια αγορά όπου η προσφορά είναι πληθωρική και οι διαφορές τιμών σημαντικές, είναι μερικές φορές δύσκολο για τον μέσο αυτοκινητιστή να προσανατολιστεί, ενώ το χειμώνα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Ας αρχίσουμε λοιπόν από τα βασικά.



Ποιος χρειάζεται χειμερινά λάστιχα;
Το πιο συχνό ερώτημα αφορά στη χρησιμότητα και την αποδοτικότητα των χειμερινών ελαστικών. Με δεδομένο ότι ένα μέσο σετ ελαστικών κοστίζει  (σε προσφορά) ανάμεσα σε 250 και 400 ευρώ, ο καταναλωτής πρέπει να σιγουρευτεί ότι ωφελείται σημαντικά από μια τέτοια επένδυση. Για να συγκρίνετε, ένα χειμερινό ελαστικό γνωστής μάρκας, σε διάσταση 205/55-16, κοστίζει σε προσφορά περίπου 90-95 ευρώ, ενώ το αντίστοιχό του θερινό είναι στα 80-85 ευρώ το κομμάτι.

Στην Ελλάδα, είναι απόλυτα εφικτό να μη φορέσει κανείς ποτέ χειμερινά λάστιχα, αν κατοικεί και κινείται στα νότια, σε νησιά ή σε πόλη. Αν όμως ζει σε ορεινές περιοχές, θα εκμεταλλευτεί και θα αποσβέσει ένα τέτοιο λάστιχο, καθώς θα κινείται με πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια, ακόμη κι αν δεν συναντήσει χιόνι. Αντίθετα, οι κάτοικοι της πόλης που θα πάνε πού και πού στα βουνά για σκι, θα κάνουν μια χαρά τη δουλειά τους με ένα ζευγάρι αλυσίδες – και λίγο μυαλό….

Χειμερινό λάστιχο ή χιονολάστιχο;
Χειμερινό ελαστικό, λάστιχο χειμώνα, χιονολάστιχο ή αλπικό (alpin/alpine) λάστιχο, όλα είναι ουσιαστικά το ίδιο πράγμα. Πρόκειται για λάστιχα σχεδιασμένα να λειτουργούν σε ένα ορισμένο πλαίσιο συνθηκών και να ανταποκρίνονται στις χειμερινές απαιτήσεις ενός ηπειρωτικού κλίματος. Δεν πρέπει να τα μπερδεύουμε με τα σκανδιναβικά (Nordic) λάστιχα, που είναι φτιαγμένα για την αντιμετώπιση ακραίων, πολικών συνθηκών και διατίθενται με και χωρίς καρφιά.

Εναλλακτική λύση στα χειμερινά λάστιχα ή στις αλυσίδες: Η λεγόμενη «χιονόκαλτσα», που έχει σήμερα αρκετά ευρεία διάδοση, αλλά φθείρεται πολύ γρήγορα αν δεν πατά σε χιόνι.

Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στα χειμερινά και τα θερινά λάστιχα;
Ένα χιονολάστιχο δικαιολογεί την ύπαρξή του αφότου η εξωτερική θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 7 βαθμούς Κελσίου, ακόμη κι αν η άσφαλτος είναι στεγνή. Γίνεται απαραίτητο όταν το αυτοκίνητο είναι πιθανό να συναντήσει χιόνι ή/και πάγο στο δρόμο. Η διαφορά στη λειτουργία του χειμερινού από το κοινό (θερινό) ελαστικό βρίσκεται κυρίως στο ειδικό υλικό επίστρωσής του, τη γόμα του, που δεν παγώνει και δεν «ξυλιάζει», αλλά παραμένει ελαστική και λειτουργεί ιδανικά παρέχοντας πρόσφυση σε χαμηλές θερμοκρασίες. Επίσης, η ειδική χάραξη του πέλματος περιλαμβάνει μεγάλα αυλάκια και μεγάλο αριθμό από «τριχοειδείς» χαρακιές με σκοπό την αποχέτευση του νερού και του λιωμένου χιονιού χωρίς να μειώνεται η συνολική ακαμψία του ελαστικού.



Πώς αναγνωρίζεται ένα χειμερινό λάστιχο;
Όπως γράφουμε πιο πάνω, η χάραξη του πέλματος μας επιτρέπει θεωρητικά να το ξεχωρίσουμε εύκολα. Όμως, ό,τι λάμπει δεν είναι πάντα χρυσός. Η μόνη επίσημη εγγύηση ότι το λάστιχο έχει πραγματικές ικανότητες το χειμώνα είναι η επιγραφή 3PMSF (Three Peak Mountain Snow Flake) στα πλευρά του, (βλ. σχηματάκι κάτω). Η σήμανση M+S (Mud and Snow) δεν επαρκεί, καθώς μπορεί να αναφέρεται σε λάστιχο παντός εδάφους και κυρίως σε λάστιχο για χώμα, χωρίς την ειδική γόμα των χιονολάστιχων.



Είναι δυνατόν να κινούμαστε με χειμερινά λάστιχα το καλοκαίρι;
Από νομική άποψη, δεν υπάρχει πρόβλημα (το αντίθετο: σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν επιτρέπεται να κινούμαστε με θερινά λάστιχα το χειμώνα). Όμως, αν κάνει ζέστη, ένα χειμερινό λάστιχο θα υποστεί ταχεία και εκτεταμένη φθορά, ιδίως αν οδηγούμε γρήγορα.

Χρειάζονται χειμερινά λάστιχα σε ένα τετρακίνητο (4x4);
Οι οδηγοί μοντέλων AWD ή 4WD, crossover ή SUV, έχουν την τάση να πιστεύουν ότι η τετρακίνηση μπορεί να αντικαταστήσει τα χειμερινά λάστιχα στο χιόνι και τον πάγο. Μεγάλο λάθος! Τα αυτοκίνητα αυτά συνήθως δυσκολεύονται ακόμη περισσότερο από τα συνηθισμένα επιβατικά σε αυτές τις συνθήκες, λόγω του μεγαλύτερου βάρους τους, που αποτελεί κίνδυνο ιδίως στη φάση του φρεναρίσματος.

Είναι δυνατόν να αλλάξεις διάσταση ελαστικών με τα χιονολάστιχα;
Από νομική άποψη, δεν έχεις το δικαίωμα να φορέσεις άλλη διάσταση από εκείνες που έχει πιστοποιήσει (ομολογκάρει) επίσημα ο κατασκευαστής του αυτοκινήτου σου για το συγκεκριμένο μοντέλο. Πολλά μοντέλα έχουν πιστοποιηθεί με συγκεκριμένη διάσταση χειμερινών ελαστικών. Το ποια είναι αυτή το βρίσκεις στο εγχειρίδιο (βιβλιαράκι) χρήσης/συντήρησης του αυτοκινήτου. Μπορείς πάντως να βάλεις λάστιχα με μειωμένο δείκτη ταχύτητας, σε σχέση με αυτόν που φοράει το αυτοκίνητο το καλοκαίρι. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει χαμηλό δείκτη μέχρι και Q (όριο ταχύτητας 160 km/h). Προσοχή όμως: Ο δείκτης φορτίου δεν πρέπει να είναι χαμηλότερος – ο υψηλότερος δεν πειράζει.