Πριν ακόμα ξυπνήσει το γιαπωνέζικο τέρας με τις γραμμές παραγωγής και τα χιλιάδες αυτοκίνητα να βγαίνουν καθημερινά από τις πόρτες των εργοστασίων στην Άπω Ανατολή, στην Ευρώπη ο ρομαντισμός στο σχεδιασμό αυτοκινήτων και κινητήρων καλά κρατούσε.

Τόσο στην Αγγλία όσο και στην Ιταλία, αλλά και δευτερευόντως στη Γερμανία, οι φινετσάτες γραμμές αποτελούσαν κριτήριο στην επιλογή αυτοκινήτου, από ένα κοινό που συνεχώς αναζητούσε την τελειότητα!

Οι κατ’ εξοχήν χαρισματικοί σχεδιαστές, ζούσαν και δημιουργούσαν στην Ιταλία. Ορισμένα από τα αυτοκίνητα που βγήκαν από τα μολύβια τους αποτελούν έργα τέχνης. Η ιστορία του Ugo Zagato, ξεκινά από το 1910 και με την πάροδο των χρόνων εξελίσσεται σε ένα από τα πιο διάσημα ονόματα στο χώρο της σχεδίασης αμαξωμάτων. Στον οίκο Zagato λοιπόν ανέθεσε η Lancia το σχεδιασμό ενός φουτουριστικού για την εποχή αμαξώματος, προκειμένου να ντύσει το «διαμάντι» που ήδη είχε στα χέρια της. Τη Lancia Coupé Fulvia. Ο Ercole Spada, σχεδιαστής του οίκου, κλήθηκε να επαναλάβει ό,τι έκανε με την Appia, τη Flavia και τη Flaminia. Υπό την καθοδήγηση και υψηλή επιστασία του Elio Zagato, έντυσε το αυτοκίνητο με ένα αλουμινένιο αμάξωμα: Έντονες γωνίες, ασυνήθιστες για την εποχή, και ύψος από το έδαφος μόλις στο 1,2 m, με γνώμονα τη βέλτιστη αεροδυναμική απόδοση. Το δημιούργημά του παρουσιάστηκε στο Salone di Torino το 1965 και έκανε πάταγο!

Τα μηχανικά στοιχεία ήταν ίδια με την πρωτοποριακή Lancia Coupé Fulvia, η οποία με κινητήρα 1.216 cc απέδιδε 79 ίππους. Λόγω του ελαφρότερου αμαξώματος από αλουμίνιο, αλλά και της καλύτερης αεροδυναμικής, οι επιδόσεις της Fulvia Sport, όπως ήταν η επίσημη ονομασία της, ήταν ελαφρά βελτιωμένες: Η τελική ταχύτητα ξεπερνούσε τα 169 χιλιόμετρα, έναντι 160 km/h του μητρικού μοντέλου, ενώ παράλληλα η κατανάλωση ήταν χαμηλότερη, στα οκτώ έναντι 8,9 tl/100 km της Coupé.

Ο κινητήρας ήταν τοποθετημένος κατά μήκος του αμαξώματος με κλίση 45 μοιρών προς τα αριστερά σε σχήμα V4 κατασκευασμένος από χυτοσίδηρο, με κεφαλές από ελαφρά κράματα αλουμινίου. Δύο εκκεντροφόροι επικεφαλής , φρόντιζαν για την κίνηση των βαλβίδων. Η τροφοδοσία γινόταν από δύο καρμπιρατέρ κάθετης ροής Solex C35 και η κίνηση μεταδιδόταν μέσω ενός 4τάχυτου κιβωτίου στους εμπρός τροχούς. Οι διαστάσεις των ελαστικών, σε 14άρες πάντα ζάντες, έπαιζαν από 145 R14 έως 165 R14, ανάλογα με την έκδοση του μοντέλου.

Η ανάρτηση εμπρός ήταν ανεξάρτητη με γόνατα και αντιστρεπτική ράβδο, ενώ πίσω υπήρχε άκαμπτος άξονας που στηριζόταν σε διαμήκη ημιελλειπτικά φύλλα σούστας με υδραυλικά αμορτισέρ και ράβδο Panhard. Τα φρένα ήταν φυσικά δίσκοι σε όλους τους τροχούς. Μην ξεχνάμε ότι το αυτοκίνητο βασιζόταν πάνω στο σασί και στα λοιπά τεχνικά στοιχεία της Coupé Fulvia. Ενός αυτοκινήτου που ήδη κατέγραφε μια λαμπρή πορεία, τόσο ως αυτοκίνητο καθημερινής χρήσης όσο και ως αγωνιστικό με λαμπρές ήδη επιτυχίες, κυρίως στο χώρο των ράλι. Στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο ήταν χαρακτηριστικές οι εικόνες του Αλέκου Τζανετάκου να «εντυπωσιάζει» με μια Lancia Coupé Fulvia HF!

Το καπό της μηχανής, σε αντίθεση με αυτό της Coupé, άνοιγε από εμπρός, ενώ το πίσω τζάμι έδινε πρόσβαση στο χώρο αποσκευών. Δεν ήταν ό,τι πιο πρακτικό για τη φόρτωση και εκφόρτωση των αποσκευών που έτσι και αλλιώς ήταν κατά το manual περιορισμένες -80 κιλά ήταν το επιτρεπόμενο βάρος. Αλλά όπως είπαμε, το συγκεκριμένο αυτοκίνητο λίγη σημασία έδινε στην πρακτικότητα. Το ζητούμενο ήταν ο εντυπωσιασμός.

Το εσωτερικό ήταν πολυτελές, αλλά όχι στο επίπεδο των Ferrari, Lamborghini και Maserati, με δερμάτινα καθίσματα και ξύλινο τιμόνι και επένδυση στο ταμπλό. Η δε διάταξη ήταν διθέσια, τουλάχιστον στα πρώτα μοντέλα.

Στην αγορά, η Lancia Fulvia Sport ξεκίνησε την πορεία της δύο χρόνια αργότερα, με τα πρώτα 709 δείγματα να είναι με αμάξωμα εξ ολοκλήρου αλουμινένιο –φτερά, πόρτες, οροφή και καπό, ενώ το αυτοφερόμενο πλαίσιο ήταν από πρεσαριστό ατσάλι με υποπλαίσιο εμπρός. Στη συνέχεια και ύστερα από το σασί Νο 1.912, το αμάξωμα έγινε από φύλλο ατσαλιού εκτός από το καπό και τις πόρτες που παρέμειναν από αλουμίνιο. Η διαφορά στο βάρος ήταν αμελητέα φθάνοντας μάξιμουμ τα 935 κιλά με το αυτοκίνητο κενό!

Τρία ήταν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Fulvia Sport. Αρχικά το καπό του κινητήρα άνοιγε προς τη δεξιά μεριά του αυτοκινήτου. Το πίσω τζάμι του χώρου αποσκευών ήταν ουσιαστικά και το «καπό» του, ενώ άνοιγε και ηλεκτρικά κατά λίγα εκατοστά για να βοηθά έτσι τον εξαερισμό της καμπίνας χωρίς να επηρεάζει την αεροδυναμική. Η δε ρεζέρβα ήταν τοποθετημένη συρταρωτά σε ειδικό χώρο, ο οποίος άνοιγε από το πλαίσιο του πίσω αριθμού κυκλοφορίας. Όσο κι αν φαίνεται κι αν ακούγεται ανεξήγητο, τα πίσω φώτα προήλθαν αυτούσια από το NSU Prinz 4.

Με αυτή την εμφάνιση το αυτοκίνητο εφοδιάστηκε με τρεις διαφορετικούς κινητήρες, όλους στα 1.300 κυβικά, αλλά με απόδοση που κυμαίνονταν από τους 79 έως 91 ίππους (νόρμα IGM). Σύμφωνα με τους καταγεγραμμένους αριθμούς σασί, που όμως δεν είναι και ακριβείς, 3.702 αυτοκίνητα κατασκευάστηκαν συνολικά στις εκδόσεις των 1.3 λίτρων.

Η επιτυχία του εγχειρήματος ήταν φυσικό να φέρει την εξέλιξη κι έτσι στο Σαλόνι του Torino και πάλι, το 1970, ντεμπουτάρησε η δεύτερη σειρά του μοντέλου, με το αμάξωμα απαράλλαχτο στις βασικές λεπτομέρειες. Με τη σημερινή ορολογία θα λέγαμε ότι είχε υποστεί ένα απλό facelifting, με τις διαφορές να επικεντρώνονται στους καθρέφτες, στα εμπρός φλάς, στα πίσω φανάρια και στις νέες ζάντες. Η σημαντική , εσωτερική διαφορά όμως ήταν ο επανασχεδιασμός του σαλονιού, με τη διάταξη να γίνεται 2+2 θέσεις και το πίσω κάθισμα να μπορεί να φιλοξενήσει μόνο μικρά παιδιά. Ο κινητήρας των 91 ίππων παρέμεινε αναλλοίωτος, όπως και η τελική ταχύτητα των 180 χιλιομέτρων.

Με τη συμπλήρωση της κατασκευής 160 μονάδων από τη Fulvia Sport της δεύτερης γενιάς έγιναν και κάποιες ακόμα αλλαγές. Το αμάξωμα ήταν πλέον όλο ατσάλινο, οι προφυλακτήρες επενδύθηκαν με λάστιχο και η μάσκα όπως και οι θύλακοι των φαναριών βάφτηκαν ματ μαύρο χρώμα.

Τέλος, τον Σεπτέμβριο του 1971, η Lancia εφοδίασε το αυτοκίνητο με 1.600αρη κινητήρα που απέδιδε 115 PS και έτσι η τελική ταχύτητα της Fulvia Sport 1.6 ανέβηκε στα 190 km/h με 5η. Μικρές ήταν οι αλλαγές στο αμάξωμα και στον εξοπλισμό, με την πλέον φανερή τις ζάντες Cromodora ως μέρος του βασικού εξοπλισμού.

Από αυτή τη δεύτερη γενιά, κατασκευάστηκαν 2.600 κομμάτια με 1.300άρι μοτέρ και άλλα 800 με τον 1.600άρη κινητήρα. Συνολικά, η Lancia Fulvia Sport «Zagato» έγραψε 7.102 μονάδες πριν σταματήσει η παραγωγή της το 1972.

Σήμερα, οι Lancia Fulvia Sport «Zagato» είναι περιζήτητες στην αγορά των κλασικών αυτοκινήτων, με την τιμή τους στο ιδιότυπο αυτό χρηματιστήριο να φτάνει τις 44 με 45 χιλιάδες ευρώ για ένα αυτοκίνητο πρώτης ή δεύτερης γενιάς σε κατάσταση «concours». Η τιμή για τις πρώιμες εξ ολοκλήρου αλουμινένιες Fulvia Sport είναι υψηλότερη κατά περίπου 15%, υπερβαίνοντας τα 50 χιλιάρικα.

Μια τέτοια κόκκινη Lancia Fulvia Sport πρώτης γενιάς, αποκαταστημένη και συντηρημένη με τα υψηλές προδιαγραφές του μουσείου, μπορείτε να θαυμάσετε στο Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου.

H Fulvia Sport 1.3S Series I με μια ματιά
Περίοδος παραγωγής 1968-1970
Παραγωγή 1.898 αυτοκίνητα
Αμάξωμα Κουπέ, δύο πόρτες, δύο θέσεις
 ΠΛΑΙΣΙΟ 
Σασί Αυτοφερόμενο), ατσάλινο, με εμπρός υποπλαίσιο
Αμάξωμα Ατσάλινο με καπό και πόρτες από αλουμίνιο
Ανάρτηση εμπρός Ανεξάρτητη, γόνατα, εγκάρσιο φύλλο σούστας, υδραυλικά τηλεσκοπικά αμορτισέρ, αντιστρεπτική ράβδος
Ανάρτηση πίσω Άκαμπτος άξονας, ημιελλειπτικά φύλλα σούστας, ράβδος πανάρ, υδραυλικά τηλεσκοπικά αμορτισέρ, αντιστρεπτική ράβδος
 ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ 
Κωδική ονομασία 818.303
Τοποθέτηση/Κίνηση Εμπρός με κλίση 45° προς τα αριστερά/στους εμπρός τροχούς
Υλικό Χυτοσιδηρό μπλοκ, αλουμινένια κεφαλή
Τύπος Ατμοσφαιρικός
Κύλινδροι Τέσσερις σε V με γωνία 13°
Διάμετρος x διαδρομή 77 x 69,7 mm
Χωρητικότητα 1.298 cc
Σχέση συμπίεσης 9,5:1
Χρονισμός Δύο βαλβίδες στον κύλινδρο, δύο εκκεντροφόροι επικεφαλής με καδένα
Τροφοδοσία Δύο διπλά καρμπιρατέρ Solex C35 PHH 19, μηχανική αντλία
Ανάφλεξη Μηχανική με ένα μπουζί/κύλινδρο, πολλαπλασιαστής, ντιστριμπιτέρ
Λίπανση Κύκλωμα υπό πίεση με χωρητικότητα τεσσάρων λίτρων, αντλία λαδιού
Ψύξη Υγρόψυκτο, κεντρόφυγη αντλία, μηχανικός ανεμιστήρας, χωρητικότητα 6.5 lt
Ηλεκτρικό σύστημα 12βολτο, δυναμό 30Α, μπαταρία 42 Αh
Ισχύς 91 PS @ 6.000 rpm (νόρμες IGM)
Ροπή 11,7 kgm @ 5.100 rpm (νόρμες IGM)
 ΜΕΤΑΔΟΣΗ 
Κιβώτιο Xειροκίνητο 4+1 σχέσεων με μοχλό στο δάπεδο
Συμπλέκτης Ξηρός μονόδισκος
ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ- ΦΡΕΝΑ
Φρένα εμπρός Υδραυλικά δισκόφρενα
Φρένα πίσω Υδραυλικά δισκόφρενα
Κατανεμητής πίεσης Εμπρός πίσω
Χειρόφρενο Μηχανικό στους πίσω δίσκους
Τιμόνι Ατέρμονας κοχλίας, κύκλος στροφής 10,5 m
 ΔΙΑΣΤΑΣΕ ΙΣ-ΒΑΡΗ 
Διαστάσεις 4.090 x 1.570 x 1.200 mm
Μεταξόνιο  2.330 mm
Μετατρόχιο εμπρός/πίσω 1.300/1.280 mm
Ρεζερβουάρ Κάτω από το δάπεδο του πορτμπαγκάζ, 38 lt
Βάρος 935 kg (χωρίς οδηγό)
Ζάντες εμπρός/πίσω 4,5Jx14”
Λάστιχα εμπρός/πίσω 145 SR14
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
0-100 km/h 13,7”
0-160 km/h 46,1”
0-400 m 18,5” @ 125 km/h
0-1.000 m 34,2” @ 146 km/h
Τελική ταχύτητα 180 km/h
Κατανάλωση 8,6 lt/100 km
Αυτονομία 440 km
ΤΙΜΗ
Τιμή 1968 1.970.000 L.
Τιμή σήμερα €45.500 (condition 1)