Ο πολύπειρος Michel Perin, νικητής το 2014 με τον Nani Roma, 7ος το 2016 παραπλεύρως του Mikko Hirvonen, μας βάζει για λίγο στη θέση του, στο δεξί μπάκετ ενός αγωνιστικού του Dakar. Πρώτη θέση στην κόλαση, με άλλα λόγια.

«Ήταν μια μέρα που ξεκινούσαμε όλοι μαζί, αυτοκίνητα, μηχανές και φορτηγά. Ήμασταν κάπου στην 180^η θέση στη σειρά εκκίνησης, και 6^ο αυτοκίνητο. Ακολουθούσαμε κάποια ίχνη στην αρχή, γιατί αυτό μας δίνει πλεονέκτημα ταχύτητας. Περάσαμε το πρώτο checkpoint, περάσαμε το δεύτερο και κάποια στιγμή βρεθήκαμε στην ρίζα ενός πολύ ψηλού λόφου. Είδαμε πολλούς να δυσκολεύονται, να βασανίζονται ώρες. Στο βάθος βλέπαμε σκόνη, οπότε υποθέσαμε ότι προς τα εκεί ήταν το επόμενο checkpoint. Κοιτάζω στο χάρτη, βλέπω ότι πίσω από τον λόφο υπήρχε ποτάμι. Αποφάσισα να κυκλώσουμε τον λόφο. Δεν ήξερα αν γίνεται. Ήταν ένα ρίσκο. Από το να πάμε εμπρός που έβλεπα όλους να βασανίζονται αποφάσισα να τον κυκλώσουμε. Βρεθήκαμε πλάι στην όχθη του ποταμού κι αρχίσαμε να κινούμαστε παράλληλα με αντίθετη φορά. Μετά από λίγο, άναψε το βέλος στο GPS και μας οδήγησε στο checkpoint. Φεύγοντας είπα στο Nani να οδηγεί πολύ αργά, με 30-40 km/h για να μη σηκώνει σκόνη που θα μπορούσαν να εντοπίσουν κι άλλοι από μακριά. Γυρίσαμε πίσω και συνεχίσαμε την πορεία μας. Το βράδυ φτάσαμε στην ανασυγκρότηση 3^οι συνολικά. Και μακράν το πρώτο αυτοκίνητο. Με διαφορά τριών ωρών από τον δεύτερο. Εκεί κερδίσαμε τον αγώνα, κάναμε 80 χιλιόμετρα παραπάνω αλλά κερδίσαμε χρόνο. Ήταν μια απόφαση βασισμένη στο ένστικτο και στην αίσθηση προσανατολισμού. Δεν ήξερα αν θα βγει».



Ο έμπειρος Michel Perin, στα εξήντα του χρόνια, μιλά με παιδικό ενθουσιασμό για την δουλειά του. Η δουλειά του συνοδηγού αρχίζει νωρίτερα και τελειώνει πολύ αργότερα από αυτή του οδηγού. Σε κάθε ράλι. Και ειδικά στο Dakar. Ας πάμε λίγο πίσω όμως, για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Πόσο πίσω; Στον Σεπτέμβριο, τρεισήμισι μήνες πριν την εκκίνηση ενός Ραλι Dakar. Τότε γράφεται το roadbook του αγώνα, με τα checkpoints, τις διασταυρώσεις, τα επικίνδυνα σημεία, κ.λπ. Χρησιμοποιούνται δύο κατάλληλα τροποποιημένα αυτοκίνητα με επαγγελματίες οδηγούς. Στο πρώτο βρίσκεται ο Marc Coma, βετεράνος αναβάτης με πλούσιο παλμαρέ και πλέον αγωνιστικός διευθυντής του Ράλι Dakar. Το δεύτερο ακολουθεί σε απόσταση 1,5 km περίπου, με το GPS ενεργοποιημένο να καταγράφει την διαδρομή. Για αυτό δεν κάνει ποτέ και για κανέναν λόγο όπισθεν. Αν υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία, το πρώτο όχημα είναι αυτό που ιχνηλατεί και το δεύτερο προχωρά μόνο όταν είναι απολύτως βέβαιο ότι μπορεί να περάσει.

Checkpoints
Η διαδρομή κάθε ημέρας περιλαμβάνει συγκεκριμένο αριθμό σημείων ελέγχου. Κάθε πλήρωμα πρέπει να περάσει από όλα, σε αντίθετη περίπτωση χρεώνεται με ποινή χρόνου. Οι συντεταγμένες είναι καταχωρημένες στο βιβλίο και τα πληρώματα προσπαθούν να βρουν τα σημεία με την πυξίδα. Το GPS που τους παραχωρείται από την διοργάνωση  και είναι απολύτως ελεγχόμενο, ενεργοποιείται μόνο όταν έχουν μπει σε έναν κύκλο ακτίνας 800 m από το checkpoint. Όταν πλησιάσουν στα 200 m θεωρείται ότι έχουν βρει το σημείο και μπορούν να συνεχίσουν.

Το σημαντικό με τα checkpoints είναι ότι πρέπει να τα περνάς με την σειρά που είναι δοσμένα στο roadbook. Για τον λόγο αυτό, όταν το πλήρωμα δεν είναι βέβαιο για την πορεία του, δεν συνεχίζει να ψάχνει την περιοχή. Επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να μπει στην ακτίνα των 800 m κάποιου επόμενου checkpoint. Και να νομίζει ότι βρήκε αυτό που έψαχνε, οπότε να συνεχίσει την πορεία του.


Ο Perin εξηγεί ποια είναι η διαδικασία με τα checkpoints

Σε αυτή την παγίδα έπεσαν το 2016 ο Hirvonen με τον Perin, ακολουθώντας τον Peterhansel και τον Sainz. Η πορεία τους μετά το δεύτερο checkpoint είχε απόκλιση λίγων μοιρών, αλλά μετά από 120 km βρέθηκαν στην ακτίνα του 8^ου χωρίς να έχουν περάσει από τα ενδιάμεσα.

Ο ασφαλέστερος τρόπος αντίδρασης όταν πιστεύεις ότι έχεις χαθεί, λέει ο Perin, είναι να γυρίσεις πίσω μέχρι το τελευταίο σημείο που ήσουν βέβαιος ότι βρισκόσουν εντός πορείας. Και θυμώνει με τον εαυτό του επειδή είχε υποψιαστεί αρκετά νωρίς το λάθος των δύο Peugeot και παρόλα αυτά συνέχισαν να τα ακολουθούν. «Δεν ξέρω τι σκεφτόμουν… Ίσως ότι είναι πολύ έμπειροι και οι δύο, και ότι μπορεί κάτι να έχουν βρει που εμείς δεν το ξέρουμε».

Της νύχτας τα καμώματα
Πίσω στην αφετηρία του αγώνα, τα πληρώματα παίρνουν τo roadbook της πρώτης μέρας το απόγευμα της παραμονής, γύρω στις 19:00. Και εκεί αρχίζει ένας πραγματικός μαραθώνιος για τον συνοδηγό. Ο Perin το πρώτο που κάνει είναι να βγάλει το σπιράλ που συγκρατεί τις σελίδες και να βάλει ένα δικό του το οποίο του επιτρέπει να προσθέτει και να αφαιρεί σελίδες. Στο εξώφυλλο βάζει (κάθε μέρα) την σειρά εκκίνησης (η οποία καθορίζεται από τον τερματισμό του προηγούμενου σκέλους και όχι από την γενική κατάταξη) και κάποιες δικές του σημειώσεις.

Διαβάζει όλο το roadbook και χρωματίζει με διαφορετικά Stabilo τα σημεία που θεωρεί επικίνδυνα. Διαφορετικό χρώμα αντιστοιχεί σε κάθε είδος κινδύνου. Για παράδειγμα, άλλο χρώμα τα δύσκολα οδηγικά σημεία, και άλλο τα SOS που αφορούν στην πλοήγηση. Κάνει δικά του χειρόγραφα σχέδια κάποιων σημείων και προσθέτει τις σελίδες. Η «ζωγραφική», όπως αποκαλεί ο ίδιος την διαδικασία, του παίρνει περίπου τρεις ώρες. Γύρω στις 22:50, επικοινωνεί μέσω του υπολογιστή με το εργοστάσιο. Η ομάδα, όπως όλες οι μεγάλες εργοστασιακές, διαθέτει ειδικούς αναλυτές που βλέπουν την διαδρομή μέσω δορυφόρων και εφαρμογών όπως Google Maps και άλλες πιο ψαγμένες. Επισημαίνουν επικίνδυνα σημεία και στέλνουν στον συνοδηγό βίντεο και φωτογραφίες ώστε να έχει πραγματική εικόνα από όλα τα σημαντικά κομμάτια της διαδρομής.


H "ζωγραφική" όπως αποκαλεί o Perin την διαδικασία επισήμανσης με Stabilo τα διάφορα σημεία SOS στο roadbook

Μόλις το πλήρωμα φτάσει στο bivouac, ο οδηγός έχει ολοκληρώσει τη δουλειά του. Ο συνοδηγός έχει να παρακολουθήσει ένα 20λεπτο briefing και μετά να επαναλάβει την παραπάνω διαδικασία, αφού το roadbook κάθε μέρας το παραλαμβάνει στον τερματισμό της προηγούμενης.

Με τα πολλά φτάνει στο κρεβάτι του γύρω στη μία μετά τα μεσάνυχτα, και το ξυπνητήρι είναι ρυθμισμένο για τις 5:30 το πρωί, για μια μέρα με τουλάχιστον 400 αγωνιστικά χιλιόμετρα, και το θερμόμετρο μέσα στο αυτοκίνητο να δείχνει 55-65 Κελσίου.

Προετοιμασία
Ο αγώνας κινείται για 4 μέρες πάνω από τα 3.500 μέτρα υψόμετρο όπου η έλλειψη οξυγόνου δημιουργεί σοβαρές επιπλοκές στον ανθρώπινο οργανισμό. Ειδικά όταν απαιτείται να δουλέψει πνευματικά και σωματικά «στα κόκκινα», με την εξωτερική θερμοκρασία στους 45 βαθμούς. Για να ανταπεξέλθει σε αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες, ο εξηντάχρονος Perin γυμνάζεται με πρόγραμμα όλο το χρόνο.

Έξι μήνες πριν τον αγώνα κοιμάται μέσα σε μια ειδική σκηνή με μηχάνημα που αφαιρεί το οξυγόνο, προσομοιώνοντας τις συνθήκες που επικρατούν πάνω από τα 3.500 μέτρα. Επίσης κάνει καθημερινά 50’ ποδήλατό μέσα σε solarium, χωρίς νερό